
Nowe studia na GUMed dla nauczycieli edukacji zdrowotnej
“Program Zielonej Edukacji. Gdańsk” - na czym polega?
W „Programie Zielonej Edukacji. Gdańsk” mogą uczestniczyć nauczyciele każdego przedmiotu, uczący na każdym poziomie nauczania.
Udział w programie polega na realizacji projektu ekologicznego na terenie szkoły lub przedszkola. Dzieci i młodzież prowadzą zaplanowane przedsięwzięcie pod kierunkiem nauczyciela w danym roku szkolnym. Grupa projektowa może działać samodzielnie lub skorzystać ze wsparcia merytorycznego specjalisty z bazy ekspertów.
Ekspertami są osoby na co dzień pracujące w wydziałach urzędu miejskiego i jednostkach organizacyjnych miasta Gdańska. Program koordynuje Hevelianum, a za prawidłową realizację oraz zgodność programu ze strategiczną wizją rozwoju miasta odpowiada Monika Chabior, zastępczyni prezydent Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania.
- Wierzymy w moc obywatelskiego zaangażowania od najmłodszych lat. Dlatego pragniemy dać młodym ludziom przestrzeń do wprowadzania ekologicznych zmian w swoim najbliższym otoczeniu, czyli w szkole i przedszkolu - mówi Monika Chabior. - Program Zielonej Edukacji to nie tylko projekty na kilka miesięcy, to proces budowania zielonej przyszłości. Chcemy, aby dzieci i młodzież czuły, że ich działania kreują rzeczywistość. Edukacja ekologiczna to szansa, by wziąć sprawy w swoje ręce i wspólnie z innymi, krok po kroku, w swojej okolicy tworzyć świat, w którym troska o środowisko staje się codziennością. Gdy szkoła staje się miejscem realnych działań, edukacja zyskuje zupełnie nowy wymiar.

Akcja Żaba w Gdańsku. Pomogli ponad 16 tys. płazów - zobacz, jakim
Cele “Programu Zielonej Edukacji. Gdańsk”
Główny cel programu to budowa świadomego, zaangażowanego i odpowiedzialnego ekologicznie społeczeństwa, poprzez przekazywanie młodym ludziom wiedzy, podnoszenie ich kompetencji, rozwijanie umiejętności oraz kształtowanie postaw.
Celem szczegółowym programu jest wprowadzenie trwałej, materialnej zmiany na terenie szkoły lub przedszkola, albo zainicjowanie zmiany w sposobie myślenia, postawach lub nawykach najmłodszego pokolenia gdańszczan, poprzez zaangażowanie ich realizację projektu / inicjatywy ekologicznej.
W ramach Programu Zielonej Edukacji zachęcamy młodych ludzi do uważności na otaczającą przyrodę, poszerzania wiedzy i krytycznego myślenia, promowania proekologicznych zachowań oraz wspólnego wdrażania rozwiązań przyjaznych środowisku - mówi Monika Mikołajczyk, koordynatorka PZE z Hevelianum. - Poczucie odpowiedzialności za dobro wspólne i dostrzeżenie wagi własnych działań wobec otaczającej nas przyrody to wartości nie do przecenienia. Wspólna praca przy realizacji projektu wzmacnia umiejętności miękkie uczestników, a nauczyciele uczestniczący w PZE rozwijają swoje kwalifikacje i kompetencje w zakresie edukacji ekologicznej i klimatycznej.

4. Piknik Nauki Fahrenheita w Gdańsku: science show, pokaz robota, stand up...
Ile szkół i przedszkoli uczestniczy w programie?
Z końcem roku szkolnego 2024/25 zakończy się druga edycja PZE. Uczestniczą w niej 63 gdańskie placówki oświatowe. Jest to ponad dwukrotny wzrost uczestniczących szkół i przedszkoli w odniesieniu do pierwszej, pilotażowej edycji przeprowadzonej w roku szkolnym 2023/2024.
Już 17 czerwca w siedzibie Hevelianum na Górze Gradowej odbędzie się podsumowanie drugiej edycji programu. Póki co, warto przypomnieć liczby pilotażu, w którym uczestniczyło:
- 28 szkół i przedszkoli
- 40 nauczycieli
- 982 dzieci, uczniów i uczennic szkół bezpośrednio zaangażowanych
w działania w ramach PZE - 1628 dzieci i młodzieży, do których dotarły efekty działań ich koleżanek i kolegów
- 20 ekspertów z gdańskich jednostek
Program Zielonej Edukacji - tematyka
Działania w projekcie są prowadzone w jednym z siedmiu obszarów, które wymienione są na poniższej grafice

Po wyborze tematu, dzieci i młodzież pod opieką nauczycieli przez cały rok szkolny prowadzą działania i projekty ekologiczne na terenie swoich placówek, a także biorą udział w warsztatach przyrodniczych i wydarzeniach. Najczęściej wybierany obszar projektowy to bioróżnorodność i tereny zieleni.
Jakie projekty zrealizowały szkoły i przedszkola?
W pilotażu zrealizowano cały wachlarz różnorodnych projektów i inicjatyw, a wśród nich m .in: łąki kwietne, budki lęgowe, karmniki i hotele dla owadów, domki dla jeży, ogródki, zielniki i rabaty, dendrologiczną grę terenową, książkodzielnie, kiermasz zabawek, ekologiczny escape room, kompostownik i szklarnię, kuchnię błotną; stałe obserwacje ptaków, owadów oraz roślin, którymi dzieci się opiekowały i tworzyły odpowiednie warunki do życia i rozwoju, rozpoznanie drzewostanu na terenie szkoły poprzez przeprowadzenie inwentaryzacji 100 wybranych drzew.

Edukacja terenowa i warsztaty
W PZE szczególny nacisk położony jest na edukację terenową. W realizacji takiej formy zajęć placówki są wspierane poprzez szeroką i stale rozwijaną oferta edukacji przyrodniczo-środowiskowej dostępną w Gdańsku.
Ważnym celem Programu Zielonej Edukacji jest integracja i promocja tej oferty - pokazanie nauczycielom, jakie możliwości stoją przed nimi i ich uczniami. Wśród propozycji są np. zajęcia przyrodniczo-środowiskowe organizowane przez Hevelianum i instytucje partnerskie, jak też wizyty w siedzibach miejskich spółek, takich jak Port Czystej Energii, Zakład Utylizacyjny czy GPEC.
Integralnym elementem programu są szkolenia dla nauczycieli, którzy zdecydują się do niego przystąpić. Szkolenia te zawsze mają ciekawą formę, jak np. Mozaika klimatyczna, Metoda projektu w szkole, czy też Edukacja klimatyczna z teatrzykiem kamishibai.

Nauczyciele o udziale w projekcie
Nauczyciele, którzy zrealizowali już projekty w ramach pilotażu PZE, tak pisali o swoich doświadczeniach w sprawozdaniach:
- „Młodzież staje się uważniejsza i myśli nad konsekwencjami swojego zachowania.”
- „Program okazał się bardzo interesujący, wyzwolił kreatywność dzieci, jednocześnie kształtował ich postawy proekologiczne. Pozwolił nam o zadbanie o bioróżnorodność na terenie naszej szkoły, jednocześnie pozwolił na bardzo ciekawe zajęcia z moimi uczniami. Nic bym nie zmieniła w projekcie.”
- „Udział w pilotażu był dla nas niezwykle inspirujący. Pełna dowolność w doborze działań sprawia, że Program można doskonale dostosować do możliwości uczniów w każdym wieku oraz do potrzeb placówki, która go realizuje.”
- „Uważam, że bardzo trafionym pomysłem jest współpraca szkoły z ekspertami zewnętrznymi. Z punktu widzenia uczniów to bardzo ważne doświadczenie i element motywujący do zaangażowania w poszczególne działania. Jest to także okazja do doskonalenia kompetencji personalno-społecznych i organizacji małych zespołów. To również możliwość pracy metodą projektu i rozwijania wielu kompetencji miękkich i kluczowych.”
- „Wszystkie działania były prowadzone wspólnie. Dzieci podczas projektu nauczyły się współpracy, powstały wyjątkowo cenne relacje. Projekt „Zielone Patio Ósemki” zintegrował środowisko szkolne.”
We wrześniu 2025 rozpocznie się 3 edycja Programu Zielonej Edukacji. Gdańsk
Zapraszamy do udziału!
Koordynatorem „Programu Zielonej Edukacji. Gdańsk” jest Hevelianum, a partnerami są: Wydział Edukacji Urzędu Miejskiego w Gdańsku, Wydział Ekologii i Energetyki UMG, Wydział Gospodarki Komunalnej UMG, Gdański Ośrodek Promocji Zdrowia i Profilaktyki Uzależnień, Gdański Zarząd Dróg i Zieleni, Gdańskie ZOO, Gdańskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej GPEC, Gdańskie Autobusy i Tramwaje, Zarząd Transportu Miejskiego, Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna, Gdańskie Wody, Zakład Utylizacyjny, Port Czystej Energii.