Młodzi i wybitnie zdolni naukowcy z nagrodami od Miasta
Co to jest fotoinaktywacja?
Projekt PanEuCOPT zaplanowany został na cztery lata i skupia naukowców z 20 krajów. Zajmują się oni metodami terapii opartymi na fotoinaktywacji drobnoustrojów (antimicrobial Photodynamic Inactivation, aPDI).
Fotoinaktywacja polega na łączeniu światła o określonej długości fali z fotouczulaczem w celu generowania reaktywnych form tlenu zdolnych do niszczenia bakterii, grzybów i wirusów. Metoda ta jest potencjalną alternatywą dla klasycznych antybiotyków - co jest szczególnie ważne w obliczu rosnącego problemu antybiotykooporności.
Na drodze do badań klinicznych
Obecnie brak jest jednolitych protokołów badań, platform referencyjnych oraz wytycznych sprzętowych, co utrudnia porównywanie wyników między ośrodkami badawczymi i spowalnia translację (przejście) terapii aPDI do fazy badań klinicznych i procedur rejestracyjnych.
Naukowcy skupieni w PanEuCOPT pracują nad opracowaniem europejskiego standardu badań nad fotoinaktywacją drobnoustrojów i nad rekomendacjami, które będą mogły zostać przyjęte przez jednostki standaryzacyjne i regulatorów - w tym Europejską Agencję Leków (EMA).
W inicjatywie uczestniczą naukowcy z 20 krajów europejskich. Projekt realizowany będzie przez cztery lata i opiera się na czterech filarach:
- opracowaniu znormalizowanych protokołów testowania,
- przygotowaniu wytycznych dotyczących urządzeń do naświetlania,
- działaniach edukacyjnych,
- ujednoliceniu terminologii naukowej w obszarze fotoinaktywacji drobnoustrojów.
Wigilia z zagranicznym studentem? GUMed zachęca: Przygarnij EDka w święta
Wsparcie gdańskich naukowców
W projekcie udział bierze dwójka gdańskich naukowców - dr hab. Joanna Nakonieczna, prof. UG z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii UG i GUMed oraz dr Michał Pierański z Wydziału Chemicznego PG.
Naukowcy są przedstawicielami Polski w komitecie zarządzającym inicjatywy. Oboje wzięli udział w spotkaniu inaugurującym PanEuCOPT, które odbyło się w październiku 2025 r. w Brukseli.
Naukowiec z Politechniki Gdańskiej z publikacją w „Nature”
W pracy naukowej gdańscy badacze koncentrują się na:
- Pracach nad znormalizowanymi protokołami testowania skuteczności fotoinaktywacji wobec klinicznie istotnych bakterii, w tym szczepów opornych na antybiotyki.
- Badaniach nad mechanizmami tolerancji mikroorganizmów na fotoinaktywację, w szczególności roli stresu oksydacyjnego i odpowiedzi komórkowej ( grant NCN SONATINA dr Pierańskiego).
- Inaktywacji wewnątrzkomórkowego Staphylococcus aureus i enterotoksyn gronkowcowych związkami fotoaktywowanymi w modelach atopowego zapalenia skóry (grant NCN OPUS Prof. Nakoniecznej).
- Współtworzeniu rekomendacji dotyczących konstrukcji i walidacji urządzeń do naświetlania, tak aby umożliwić porównywalność wyników między laboratoriami.
- Aktywnościach edukacyjnych, w tym przygotowywaniu kursów, warsztatów oraz materiałów szkoleniowych dla młodych naukowców, klinicystów i inżynierów biomedycznych.
