Za co doceniono naukowców?
Młodzi naukowcy odebrali nagrody w piątek, 7 listopada, podczas uroczystej gali w Domu Uphagena, przy ulicy Długiej 12.
Nagroda w kategorii nauk przyrodniczych i ścisłych trafiła do dr. Sylwii Klińskiej - Bąchor za "badania związane z metabolizmem lipidów roślin".
Nagrodę w kategorii nauk humanistycznych i społecznych otrzymał mgr Jurand Sobiecki - za "badania przekraczające granice tradycyjnych dyscyplin naukowych, w tym badanie związku między mikrobiomem jelitowym a dobrostanem psychicznym".
Oboje laureaci otrzymali nagrodę finansową wysokości 10 tysięcy złotych i statuetkę autorstwa prof. Jana Szczypki.
Podziękowanie od prezydent Gdańska
Wyróżnienia naukowcom wręczyła prezydent Gdańska, Aleksandra Dulkiewicz.
- Czuję dumę, że jesteście z nami. Cieszę się, że pracujecie w Gdańsku, poszerzacie horyzonty i przekraczacie granice, by wiedzę wykorzystać dla wspólnego dobra. Jan Uphagen, patron nagrody, miał zostać kupcem, lecz wybrał naukę. Wyruszył w podróż po Europie, by zdobywać wiedzę, poznawać kultury, podziwiać zabytki i kupować książki. A potem wrócił do Gdańska, by tu żyć, pracować i służyć miastu. Tego właśnie życzę laureatom – rozwijajcie się, podróżujcie, miejcie szczęście do mentorów, ale zawsze wracajcie do Gdańska i dzielcie się talentami – powiedziała.
Aleksandra Dulkiewicz podkreśliła, że miasto Gdańsk jest silne "siłą swoich obywatelek i obywateli". - Słowo do najbliższych i nauczycieli – za każdym laureatem stoją ludzie, którzy wspierają, motywują i kochają. Dziękuję Państwu za obecność i wsparcie – bez Was ta droga byłaby trudniejsza. Młodzi naukowcy, chylę czoło przed Waszym talentem i pracowitością. Biję brawo uczelniom, które dają Wam wolność badawczą. W imieniu społeczności Gdańska proszę – o więcej - dodała.
Wdzięczność, zachęta i zobowiązanie
Oboje laureaci Nagrody Miasta Gdańska dla Młodych Naukowców im. Jana Uphagena w rozmowie z gdansk.pl podkreślali skromnie, że ich sukces ma nie tylko wymiar indywidualny, ale jest też zasługą zespołów naukowych, w których na co dzień pracują.
- Jestem ogromnie wdzięczny za tę nagrodę. Jest ona ogromną zachętą do dalszych działań, bo ułatwia zdobywanie następnych grantów. Będę się starał realizować kolejne projekty. Składamy dużo wniosków. Są też wnioski analizowane w tej chwili, wszystkie związane są ze spersonalizowaną, nowoczesną opieką zdrowia psychicznego i fizycznego - powiedział mgr Jurand Sobiecki.
- Ta nagroda to przede wszystkim docenienie wszystkich moich badań naukowych oraz tej ścieżki, którą obrałam, czyli badań nad roślinami. Jest też motywacją, ale też dla mnie pewnego rodzaju zobowiązaniem, żeby kontynuować tę karierę naukową. Obecnie jestem w trakcie realizacji projektu Opus z Narodowego Centrum Nauki. To są aktualne plany badawcze na następne cztery lata - powiedziała dr Sylwia Klińska-Bąchor.
Kim są tegoroczni laureaci?
Profesor Jerzy Samp uhonorowany na UG
Po doktoracie odbyła staż podoktorski na Swedish University of Agricultural Sciences, a po powrocie do Polski rozpoczęła pracę w Zakładzie Biochemii Roślin Uniwersytetu Gdańskiego, gdzie obecnie kieruje projektem NCN z programu OPUS. Jej badania koncentrują się na metabolizmie lipidów roślin i roli enzymów w adaptacji roślin do stresu środowiskowego – m.in. ekstremalnych temperatur, suszy czy zalania. Drugim obszarem jej zainteresowań jest biosynteza długołańcuchowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 w roślinach, istotna z punktu widzenia zrównoważonego pozyskiwania tych związków.
Dr Klińska-Bąchor aktywnie uczestniczy w międzynarodowym życiu naukowym – jest recenzentką czasopism takich jak Acta Physiologiae Plantarum czy Microbial Cell Factories, a także grantów FWF Austrian Science Fund. Od 2023 roku pełni funkcję redaktorki pomocniczej w czasopiśmie Acta Biochimica Polonica. Współpracuje z ośrodkami naukowymi w Polsce i za granicą, m.in. z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, University of Guelph (Kanada), University of Bonn (Niemcy) i University Grenoble Alpes (Francja).
Kto odwiedzał Gdańsk w XVIII wieku?
Historia nagrody dla młodych naukowców
Nagroda po raz pierwszy została wręczona w 2004 roku, a do roku 2006 nosiła nazwę „Młody Heweliusz”.
Przyznawana jest studentom i absolwentom gdańskich uczelni wyższych w wieku do 30 lat, za wybitne osiągnięcia naukowe w dwóch kategoriach: nauk humanistycznych i społecznych oraz nauk ścisłych i przyrodniczych.
Nagroda Naukowa przyznawana jest przez prezydenta Gdańska na wniosek kapituły, w skład której wchodzą prezesi Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku i Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, rektorzy państwowych wyższych uczelni w Gdańsku oraz przedstawiciel gdańskich niepublicznych uczelni.
Do tej pory nagrodą wyróżniono 40 młodych naukowców.
Kim był patron nagrody?
Jan (niem. Johann) Uphagen to zasłużony dla miasta rajca, kupiec, bibliofil i historyk.
Urodził się 9 lutego 1731 r. w Gdańsku, zmarł 17 listopada 1802 r. Został pochowany w kościele św. Piotra i Pawła, gdzie zachowała się płyta nagrobna.
ZOBACZ GALERIĘ ZDJĘĆ Z WRĘCZENIA NAGRÓD MŁODYM GDAŃSKIM NAUKOWCOM:
Jak podaje Gedanopedia, internetowa encyklopedia Gdańska, od 1780 r. Jan Uphagen wchodził m.in. w skład Kolegium Szkolnego (urząd sprawujący nadzór administracyjny i organizacyjny nad oświatą miejską). Złożył ostentacyjnie urząd po przejściu Gdańska pod władzę pruską w 1793 r. W uznaniu za taką postawę otrzymał od króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego pozłacaną tabakierkę. Od 1776 r. członek Towarzystwa Przyrodniczego w Gdańsku. W 1798 r. został akcjonariuszem spółki, która pod kierunkiem Jakoba Kabruna, przystąpiła do budowy w Gdańsku Teatru Miejskiego.
WIDEO Z UROCZYSTOŚCI W DOMU UPHAGENA
Jan Uphagen jest autorem prac historycznych m.in. o pochodzeniu książąt pomorskich, będących polemiką z poglądami kwestionującymi prawa Polski do Gdańska i Pomorza.
Jego księgozbiór liczył ok. 10 500 dzieł, ponad 15 000 woluminów, w tym 280 rękopisów, 165 map i sztychów. W testamencie zobowiązał spadkobierców do pozostawienia biblioteki jako zbioru niepodzielnego (w 1879 r. zbiór podarowano Bibliotece Miejskiej).
Imię Jana Uphagena nosi ulica i park we Wrzeszczu, od 6 grudnia 2011 r. jest też patronem tramwaju PESA Swing 120NaG SWING nr 1014.
