- Jest to nasze Święto Wolności, które jednoczy wszystkich Żydów - podkreśla Michał Samet. - To początek drogi, która prowadzi nas za Mojżeszem na górę Synaj, gdzie Bóg dał nam tablice z dziesięciorgiem przykazań, prowadzi do odnowienia przymierza z Bogiem.
Pesach rozpoczyna się od Seder - pierwszego wieczoru święta i tradycyjnej kolacji. Przeważnie uczestniczy w niej bliższa i dalsza rodzina z dziadkami, ciotkami, wujami i kuzynami, a także zaproszeni goście. Posiłek wzorowany jest na urządzanych przez zgromadzenia rodzinne w Świątyni Jerozolimskiej dla spożycia ofiarnego baranka paschalnego.
Stół sederowy nakryty jest w określony sposób, a wśród rytualnych dań znajduje się pieczony udziec z kością jako symbol ofiary paschalnej i jajko, oznaczające świąteczną ofiarę. Jednak żadnej z tych dwóch potraw nie spożywa się tego wieczoru. Jedzony jest m.in. charoset (słodka, brązowa pasta przyrządzana z jabłek, rodzynek, miodu i orzechów), warzywa zanurzone w słonej wodzie, niewielka ilość macy (niekwaszony chleb) oraz gorzkie zioła, chrzan lub sałata. Pite jest wino (ewentualny zamiennik - czerwony sok winogronowy): cztery kielichy do czterech błogosławieństw, jako symbol czterech zapowiedzi, które usłyszał Mojżesz na pustyni przy gorejącym krzewie. Na środku stołu stawiany jest kielich dla Proroka Eliasza - zwiastun nadejścia Mesjasza.
W trakcie wieczerzy sederowej czytana jest Hagada - opowiadanie o wyjściu Izraelitów z Egiptu i plagach, jakie spadły na Egipcjan. Opisuje powinności mieszkańców żydowskiego domu w dniu święta, wymienia obowiązkowe potrawy na sederowym stole oraz symboliczne znaczenie dziesięciorgiem przykazań. każdej z nich. Hagada podaje niezbędne do uczczenia święta modlitwy, ale także teksty wierszyków i wyliczanek dla dzieci.
- Wieczerza sederowa trwa do północy - mówi Michał Samet. - To długo, więc czymś trzeba zająć dzieci. Dlatego mamy między innymi zwyczaj chowania kawałka macy. Za jego odnalezienie dziecko dostaje nagrodę.
Na zakończenie uczty, przed odczytaniem końcowego fragmentu Hagady, spożywa się ostatni kawałek macy, tak zwany afikoman.
W tym roku Pesach obchodzone jest zgodnie z obostrzeniami wprowadzonymi w związku z epidemią koronawirusa. Obowiązują spotkania w wąskim gronie.
- W poprzednich latach organizowaliśmy w naszej synagodze we Wrzeszczu wieczerzę sederową, na którą przychodziło kilkadziesiąt osób, głównie starszych - mówi Michał Samet. - W tym roku okazało się to niemożliwe z oczywistych względów. Do członków naszej gminy zawieźliśmy macę. Martwimy się w czasie epidemii, jak wszyscy w Gdańsku, szczególnie o najstarszych.
Święto Pesach potrwa w tym roku do 16 kwietnia - ostatni dzień jest pamiątką przejścia Izraelitów przez Morze Czerwone.
