Przez dziesięć letnich dni do miasta zawitają twórcy z Japonii, Ukrainy, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Polski, by przypomnieć, jak wielką siłę mają słowa - szczególnie te, które od pięciu stuleci rozpalają emocje na scenach całego świata. Tegorocznej edycji Międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego nieprzypadkowo więc towarzyszy hasło „Słowa, słowa, słowa” - cytat z „Hamleta”, który każe na nowo przyjrzeć się nie tylko dziełom Szekspira, ale i naszej codziennej komunikacji, zdominowanej przez nadmiar treści, półprawdy i medialny szum.
Gdańsk miejscem spotkania kultur
29. Międzynarodowy Festiwal Szekspirowski rozpocznie się mocnym akcentem - ukraińską „Burzą” w reżyserii Oksany Dmitrievej. Spektakl Narodowego Akademickiego Ukraińskiego Teatru Dramatycznego im. Marii Zankovetskiej we Lwowie zyskał uznanie światowych krytyków, w tym Michaela Dobsona, dyrektora Shakespeare Institute w Stratford-upon-Avon, który określił go jako „najbardziej logiczną i inteligentną inscenizację tej sztuki od pół wieku”. „Burza” Dmitrievej to gorzka przypowieść o ludzkiej megalomanii, o dążeniu do władzy i niezdolności do dorastania jako cywilizacja - przesłanie szczególnie aktualne w kontekście współczesnych konfliktów politycznych i społecznych.
27 lipca G. Garage Shakespeare-dô Company z Japonii zaprezentuje swoją wersję „Ryszarda II” w reżyserii Kochiego Yamato. Ten spektakl to przykład japońskiego minimalizmu inspirowanego filozofią „dō” - drogi życia, sztuki i duchowego rozwoju. Yamato, czerpiąc z estetyki teatru noh i tradycyjnej muzyki w wykonaniu Mama!milk oraz Emi Eleonoli, stworzył przedstawienie, które łączy precyzję japońskiej tradycji z głębią szekspirowskich tekstów. Ryszard II w tej inscenizacji to postać uniwersalna - tragiczny król, którego upadek staje się metaforą współczesnych lęków o władzę i tożsamość.
31 lipca zaskoczy publiczność „A Macbeth Song” w reżyserii Oriola Broggiego - niezwykła produkcja zrealizowana przez hiszpańską grupę La Perla 29, we współpracy z dobrze znanym w Gdańsku brytyjskim zespołem The Tiger Lillies. Martyn Jacques, lider grupy, stworzył na potrzeby spektaklu 22 (!) autorskie piosenki, jak zawsze pełne groteski, ironii i mrocznego humoru. Makbet jawi się tu jako postać złamana, groteskowa, której tragedia rozgrywa się w rytmie muzycznego spektaklu kabaretowego. To opowieść o żądzy władzy i fatum, zamieniona w czarną pieśń, która nie pozwala zapomnieć o przewrotności ludzkiej natury.
Polscy twórcy w szekspirowskim dialogu
Jednym z najważniejszych elementów festiwalu jest oczywiście konkurs o Złotego Yoricka - nagrodę dla najlepszej polskiej inscenizacji dzieła Szekspira. W tym roku selekcjoner Łukasz Drewniak wyróżnił trzy spektakle, reprezentujące różne podejścia do szekspirowskiej materii.
„Sen nocy letniej” w reżyserii Michała Zadary, zrealizowany przez stołeczny Teatr Komedia, to przewrotna reinterpretacja klasycznej komedii. Zadara przenosi akcję do współczesnego świata - pełnego apartamentów, terapii par i miejskich snów o miłości. Aktorzy świadomie łamią teatralne konwencje, grając na granicy farsy i psychodramy. W tym spektaklu Ateny stają się salonem terapeutycznym, a leśne przygody bohaterów - symboliczną wędrówką przez własne lęki i pragnienia.
Z kolei „Opowieść zimowa” w reżyserii Pameli Leończyk z Teatru Powszechnego w Warszawie sięga po formułę psychodramy, przenosząc konflikt Hermiony i Leontesa do gabinetu psychoterapeuty. Szekspirowski dramat zostaje tu przefiltrowany przez współczesne spojrzenie na relacje, traumę i proces wybaczania. Sceniczna terapia staje się okazją do analizy mechanizmów przemocy, toksycznych związków i dziedziczenia rodzinnych traum - a także do zastanowienia się, jak klasyka może rezonować z aktualnymi problemami społecznymi.
Trzeci spektakl - „Juliusz Cezar” w reżyserii Błażeja Biegasiewicza z Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy - to brutalna, osadzona w industrialnej przestrzeni diagnoza degeneracji języka i władzy w autorytarnym społeczeństwie. Język bohaterów - kaleki, uproszczony - staje się metaforą erozji demokracji i manipulacji politycznej. Kulminacją spektaklu są mowy Brutusa i Antoniusza, jedyny moment, gdy prawdziwy Szekspir przemawia pełną siłą swojej retoryki.
Nowy Yorick i SzekspirOFF - wspierając młodych i niezależnych
Festiwalowe konkursy nie kończą się na Złotym Yoricku. W programie znalazły się również konkurs Nowy Yorick dla młodych reżyserów i SzekspirOFF, wspierający offowe, alternatywne projekty teatralne.
Laureatami Nowego Yoricka zostali: Jadwiga Klata z „Koriolanem” (Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie), Ewa Platt z „Poskromieniem złośnicy” (Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu) oraz Patrycja Wysokińska z „Ryszardem III: Tron we krwi” (Teatr Polski w Bydgoszczy). Ich spektakle - w formule „work in progress”, czyli warsztatowej - zostaną zaprezentowane podczas festiwalu i ocenione przez międzynarodowe jury.
W nurcie SzekspirOFF zobaczymy m.in. eksperymentalny „Makbet - studium snu” Walny-Teatru, feministyczne „Wesołe Kumoszki” Dębskiej, Michnackiej i Kijewskiej oraz brawurowe „Wszyscy jesteśmy Ryszardami. Ekshumacja 2000” kolektywu AZBEST.
Magiczne opowieści, ogień i emocje - FETA 2025 przeszła do historii
Festiwal nie tylko teatralny - program „Innymi słowy”
Festiwal to także bogaty program towarzyszący. W ramach „Innymi słowy” organizowane są spotkania z artystami, warsztaty, koncerty i wydarzenia specjalne. Na gości czeka m.in. silent disco z Radiem Nowy Świat, nocne zwiedzanie teatru z elfem Pukiem oraz warsztaty gry na pile i tarce muzycznej prowadzone przez członków The Tiger Lillies. Zorganizowana zostanie też wyjątkowa kolacja elżbietańska w restauracji „Sztuczka” - wyróżnionej przez przewodnik Michelin - z daniami inspirowanymi kuchnią czasów Szekspira.
Ciekawą propozycją jest spacer „Królestwo roślin u Szekspira”, podczas którego Paweł Sztarbowski i dr Anna Ratkiewicz opowiedzą o roślinach obecnych w dziełach Barda, oraz spotkanie „Szekspir i psychologia”, analizujące ludzką naturę oczami dramatopisarza.
Spotkania, rozmowy, koncerty - Szekspir w dialogu
Przez cały festiwal odbywać się będą spotkania z artystami po spektaklach, a także retransmisje wybitnych produkcji, jak „Hamlet” z Ianem McKellenem. Na finał - 3 sierpnia - The Tiger Lillies wystąpią z koncertem „Serenade from the Sewer”, powracając do swoich muzycznych korzeni i inspirowanych Szekspirem opowieści o ludziach z marginesu.
Nie zabraknie też podcastów „Szekspir: Spoiler” - krótkich zapowiedzi spektakli przygotowanych przez ekspertów z Polskiego Towarzystwa Szekspirowskiego.
SZCZEGÓŁY DOTYCZĄCE PROGRAMU I BILETY NA festiwalszekspirowski.pl.
Co robić, kiedy pada? Przyjdź do galerii, odwiedź muzeum. LISTA ATRAKCJI
Blisko trzy dekady festiwalu
Od 28 lat Międzynarodowy Festiwal Szekspirowski organizowany przez Gdański Teatr Szekspirowski i Fundację Theatrum Gedanense jest nie tylko świętem teatru, ale też miejscem dialogu kultur i wymiany artystycznej. Wydarzenie, wyróżnione prestiżową nagrodą EFFE Award, skupia w Gdańsku artystów, badaczy i widzów z całego świata.
Festiwal od lat przyczynia się do popularyzacji Gdańska jako ważnego ośrodka kultury europejskiej. To tutaj działa Europejska Sieć Festiwali Szekspirowskich, zrzeszająca partnerów z 14 krajów. Dzięki licznym konkursom, warsztatom i projektom wspierającym młodych twórców, Gdańsk jest dziś jednym z najważniejszych punktów na teatralnej mapie Europy.
Jarmark św. Dominika ma 765 lat! Mnóstwo atrakcji już od 26 lipca
