Trzy wystawy, jeden wieczór, zaangażowani artyści: Rajkowska, Pczołka, Sandoval.

W piątek, 29 kwietnia 2022 r. Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia i Gdańska Galeria Miejska przygotowały wernisaże trzech wystaw. Poznamy problemy, wrażliwość i język, jakim opisują świat artyści z trzech tak odległych od siebie państw, jak Kolumbia, Białoruś i Polska. Wstęp na wydarzenia tego dnia jest bezpłatny.
29.04.2022
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Rosemberg Sandoval, Kamień I, z cyklu “Akcje Polityczne”, 1997-2007, dokumentacja performance
Rosemberg Sandoval, Kamień I, z cyklu “Akcje Polityczne”, 1997-2007, dokumentacja performance
fot. archiwum artysty

Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia w piątek, 29 kwietnia 2022 r., otworzy wystawę kolumbijskiego artysty Rosemberga Sandovala pod tytułem „Labriego”. Tego dnia w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa odbędzie się też wernisaż Białorusinki Lesi Pczołki pt. „Ulica Słabości”, a w Gdańskiej Galerii Miejskiej 2 spotkamy się z polską artystką Joanną Rajkowską, której najnowsza wystawa nosi tytuł „Horyzont Zdarzeń”. 

Czy coś łączy te osobowości sztuki? Wydaje się, że charakterystyczne jest ich zaangażowanie w problemy współczesnego świata i wrażliwość na wykluczonych. 

GAPS - Gdańsk tworzy interaktywną mapę dzieł, które znajdują się w przestrzeni miasta

Rosemberg Sandoval, „Labriego”

CSW Łaźnia, ul. Jaskółcza 1, Dolne Miasto, godz. 17-21

Kolumbijczyka wykorzystuje swoje ciało jako główne narzędzie. Jego transgresyjna sztuka porusza kwestie moralności, śmierci, wygnania i pamięci, mówi o przemocy i konfliktach, w jakich od dziesięcioleci pogrążony jest jego kraj.

- Rosemberg Sandoval jest jednym z pionierów i najważniejszych przedstawicieli performance w Kolumbii i Ameryce Południowej - wyjaśnia Anna Róg, kuratorka wystawy, która pracowała w Ambasadzie RP w Bogocie. - To artysta prawdziwie polityczny. Politykę uprawia poprzez sztukę, a performance jest formą ekspresji, która pozwala mu zadać najsilniejszy i najskuteczniejszy cios złożonej kolumbijskiej rzeczywistości.

 Wódz (Con higuerilla), z cyklu “Akcje Polityczne”, 1997-2007, dokumentacja performance
Rosemberg Sandoval, "Wódz" (Con higuerilla), z cyklu “Akcje Polityczne”, 1997-2007, dokumentacja performance
fot. archiwum artysty

Sandoval urodził się w 1959 r. w Cartago-Valle w Kolumbii jako ostatnie z czternaściorga dzieci, w rodzinie chłopów przymusowo wysiedlonych ze swojej ziemi. Taki los spotkał też miliony innych Kolumbijczyków, którzy padli ofiarą rywalizacji pomiędzy siłami rządowymi, partiami politycznymi i posiadaczami ziemskimi. 

- Jego sztuka staje się przenikliwym krzykiem w imieniu tych, którzy nigdy nie mieli głosu: zmarginalizowanych, zaginionych, zmasakrowanych - tłumaczy Róg.

Rosemberg Sandoval tworzy performance, instalacje, interwencje, przedmioty, rysunki i obrazy, ale chociaż jego twórczość jest ściśle związana z kolumbijskim kontekstem, to już forma tych prac jest tak pełna ekspresji, że przenika granice. Prace Sandovala znajdziemy w zbiorach m.in. Museum of Modern Art w Nowym Jorku (MOMA), Daros w Zurychu czy Prometeo we Włoszech.

- Jestem armią złożoną z jednego tylko człowieka, uzbrojony w moją duszę - mówi o sobie Sandoval.  

CSW Łaźnia zaprezentuje jego twórczość po raz pierwszy  w Gdańsku, i po raz pierwszy w Polsce. Na wystawie znajdziemy dokumentację najbardziej reprezentatywnych akcji artysty oraz instalację-interwencję Puñado De Tierra („Garść ziemi”). 

W wieczór otwarcia Sandoval wykona na żywo performance EU-ROPA, a towarzyszyć mu będzie żona, Paola Andrea Tafur oraz syn, Tomás Sandoval Tafur.

Wystawa potrwa do 12 czerwca 2022 r.

Lesia Pczołka, Invisible Trauma . - Oto portrety ludzi, którzy mimo zagrożenia chcą dać wyraz swoim poglądom. To zdjęcia powstałe z użyciem aplikacji zasłaniającej twarz tych, którzy głoszą sprzeciw, a zarazem muszą chronić się przed odwetem władz - mówi kuratorka Anna Łazar
Lesia Pczołka, "Invisible Trauma". - Oto portrety ludzi, którzy mimo zagrożenia chcą dać wyraz swoim poglądom. To zdjęcia powstałe z użyciem aplikacji zasłaniającej twarz tych, którzy głoszą sprzeciw, a zarazem muszą chronić się przed odwetem władz - mówi kuratorka Anna Łazar
fot. 4G

Lesia Pczołka, „Ulica Słabości”

Gdańska Galeria Güntera Grassa (ul. Szeroka 37), godz. 18 do 21 

Lesia Pczołka to białoruska artystka sztuk wizualnych i aktywistka artystyczna, która przebywa w Gdańsku na rezydencji artystycznej programu ICORN. 

Urodziła się w 1989 roku w Borysowie na Białorusi, ukończyła psychologię społeczną na Mińskim Uniwersytecie Innowacji. W 2017 roku założyła niezależną inicjatywę wydawniczo-artystyczną VEHA, której misją było utrwalanie historii Białorusi na podstawie prywatnych archiwów, pracując z indywidualnymi historiami Białorusinów i pamięcią społeczną. Ich działanie miało promować białoruskią tradycję.

Po udziale w protestach, które wybuchły masowo po sfałszowanych wyborach prezydenckich w Białorusi (9 sierpnia 2020 roku), artystka została zatrzymana i osadzona w więzieniu, a następnie zmuszona do ucieczki.

Lesia Pczołka, Invisible Trauma . Kuratorka Anna Łazar: - Zasłona ma kształt kartki formatu A4. Ten najprostszy, uniwersalny kształt stał się symbolem protestu. Białe kartki wieszano w oknach, kiedy represja za wywieszanie flag przybrały na sile
Lesia Pczołka, "Invisible Trauma". Kuratorka Anna Łazar: - Zasłona ma kształt kartki formatu A4. Ten najprostszy, uniwersalny kształt stał się symbolem protestu. Białe kartki wieszano w oknach, kiedy represja za wywieszanie flag przybrały na sile
fot. 4G

Jej wystawa będzie próbą zmierzenia się z doświadczeniem białoruskiego zrywu obywatelskiego przeciwko wyborczym fałszerstwom oraz idących w ślad za tym represji.

- Artystka pracowała nad wystawą przez ponad pół roku - tłumaczy kuratorka wystawy Anna Łazar. - W tym czasie Rosja zaatakowała Ukrainę. Ukraina się broni, ludność cywilna jest bezwzględnie mordowana przez rosyjskich żołnierzy. Moralnych i prawnych dowodów na ludobójczy charakter działania Rosji jest coraz więcej. Białoruskie doświadczenie jednak nie przestaje być traumatyczne, nie zwolniono przygniatającej większości więźniów politycznych, mnóstwo ludzi jest w uchodźstwie, a propaganda działa na wzmożonych obrotach.

Jakich narzędzi używa, by zachować pamięć traumatycznych zdarzeń? Filmy, zdjęcia, relacje świadków, wizerunki pobitych ludzi, ale też przedmioty mogą dawać świadectwo.

- „Ulica Słabości” Lesi Pczołki jest wyciszona - mówi Łazar. - Artystka poszukuje środków wyrazu dla trudno uchwytnych procesów, które dotyczą  relacji między urzędnikami u władzy a białoruskim społeczeństwem. 

Wystawa potrwa do 19 czerwca 2022 roku. Godziny otwarcia galerii: wt.-ndz., godz. 12-19

14 maja podczas Nocy Muzeów 4G jest czynne w godzi. 16 - 23 i wstęp jest bezpłatny. 

Joanna Rajkowska, Uhyst Refugee Asylum Vietnam  (2008 r.), 60x60cm, giclee print on Hahnemüle Photorag paper
Joanna Rajkowska, "Uhyst Refugee Asylum Vietnam" (2008 r.), 60x60cm, giclee print on Hahnemüle Photorag paper
fot. GGM

Joanna Rajkowska, „Horyzont Zdarzeń”

Gdańska Galeria Miejska 2 (ul. Powroźnicza 13/15), godz. 18 do 21

Wystawa w Gdańskiej Galerii Miejskiej jest podróżą w czasie, którą jednocześnie odbywamy w dwóch kierunkach: w przeszłość i w przyszłość. Wracamy do przeszłości, aby przyjrzeć się uwikłaniu w procesy, które doprowadziły nas do miejsca, w którym obecnie jesteśmy oraz wybiegamy wyobraźnią w przyszłość, ku miejscu, w którym możemy się znaleźć, o ile wyciągniemy wnioski z tej lekcji. 

- Artystka powraca, niczym sprawca zbrodni, na miejsce swoich poprzednich działań - mówi Anna Mituś, kuratorka. - Raz jeszcze analizuje rzeczywistość przy pomocy narzędzi zastosowanych we wcześniejszych projektach, jednak tym razem powstaje nieco inny obraz. Ten obraz zdaje się rozpadać w tej samej chwili, w której pada na niego nasz wzrok.

Joanna Rajkowska, Fartuszek masoński, neon z cyklu Światło loży
Joanna Rajkowska, Fartuszek masoński, neon z cyklu Światło loży
fot. GGM

- Kluczem do czytania ekspozycji jest światło i władza ulokowana w spojrzeniu - podpowiada kuratorka.

Ale jaki związek ma dialektyka oświeceniowego światła z opozycją władza - wiedza? Czy wiedza dziś, której opanowanie wymaga wielu lat i przestrzegania hierarchii (rodzaju wtajemniczenia) staje się nową religią i narzędziem manipulowania ludźmi? Czy profity płynące z dostępu do wiedzy nie przypominają znów relacji, która dzieliła kiedyś kapłanów od wiernych? Nad tymi aspektami będziemy mogli pochylić się wraz z artystką już piątek. 

Wystawa potrwa do 26 czerwca 2022 r. Godziny otwarcia galerii: wt.-ndz. godz. 12-19

14 maja podczas Nocy Muzeów GGM2 jest czynne w godz. 16-23, wstęp jest bezpłatny.

TV

Mieszkańcy Młynisk i prezydent Gdańska przy jednym stole