
Z inicjatywy Pomorskiej Izby Rzemieślniczej MSP, która obchodzi w tym roku 80-lecie działalności oraz decyzją Sejmiku Województwa Pomorskiego, rok 2025 został ustanowiony Rokiem Pomorskiego Rzemiosła.
- To dla środowiska rzemieślników ogromny zaszczyt i dowód, że rzemiosło i jego dziedzictwo stanowią ważny zasób Pomorza, zaś wkład rzemieślników i organizacji rzemiosła w gospodarczy, społeczny i kulturalny rozwój regionu zasługuje na powszechny szacunek i uznanie – podkreślano podczas zorganizowanej w ramach obchodów konferencji międzynarodowej „Rzemiosło jako motor i szansa rozwoju gospodarczego w UE”.
Edukacja przede wszystkim
Konferencja odbyła się w piątek, 30 maja w okazałych wnętrzach Dworu Artusa, które – co podkreślał marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk – zdobią dzieła wykonane na przestrzeni wieków przez gdańskich artystów i rzemieślników. Jak mówił marszałek, o ważnej roli rzemieślników w dziejach Gdańska świadczą też nazwy wielu ulic w mieście.
W konferencji wzięli udział m.in. przedstawiciele władz państwowych, samorządowych, reprezentanci organizacji pracodawców, służb zatrudnienia, uczelni wyższych i szkół zawodowych, instytucji partnerskich, w tym izb rzemieślniczych z Niemiec i Francji oraz rzemieślnicy i przedsiębiorcy. Uczestników przywitała Małgorzata Wokacz-Zaborowska, dyrektorka Pomorskiej Izby Rzemieślniczej MSP, która podkreśliła znaczenie obecności uczniów szkół rzemiosła, gdyż to ich w dużej mierze dotyczy ogromna część wydarzenia. I to im dzisiejsi rzemieślnicy będą przekazywać w przyszłości sukcesję.
- To nasza wspólna ogromna misja - wszyscy sobie życzymy, żeby kształcenie zawodowe w rzemiośle przyciągało jak najwięcej młodych ludzi. Ale będziemy także dziś mówić o kształceniu ustawicznym, bo kształcić i rozwijać się można całe życie – mówiła Małgorzata Wokacz-Zaborowska.
Na szczególną rolę edukacji i sukcesji zwrócił także uwagę w wykładzie otwierającym konferencję prof. Jan Klimek, prezes Związku Rzemiosła Polskiego i wiceprezes SMEUnited - Europejskiego Stowarzyszenia Rzemiosła Małych i Średnich Przedsiębiorstw.
Jak mówił Jan Klimek, pracy rzemieślników towarzyszy stres i strach, właśnie o brak sukcesji. Ze stresem należy nauczyć się żyć, mówił, a problem strachu o następców musi rozwiązać właśnie edukacja. Coś co wyróżnia na światowej arenie polskie i europejskie rzemiosło to dualny system kształcenia, który łączy naukę w szkole z praktyką zawodową w firmach.
– Nie ma lepszego systemu, to siła i potęga w Europie – podkreślał profesor, dodając, że zarówno dzisiejsi rzemieślnicy, jak i ich przyszli następcy - obecni uczniowie, mają coś, czego nie da się kupić ani nauczyć – wrodzone talenty. Dobra edukacja może je rozwijać.

Wyzwania Europy
Podczas konferencji gdański samorząd reprezentował Piotr Grzelak, zastępca prezydent Gdańska ds. zrównoważonego rozwoju i gospodarki. Wskazał na trzy wyzwania, jakie Unia Europejska stawia sobie w najbliższej perspektywie: odporność, kryzys klimatyczny i subsydiarność.
- To elementy, które konstytuują wyzwania rozwojowe i gospodarcze Unii Europejskiej. Mówiąc o odporności, nie przypadkiem mówimy o 80. rocznicy Pomorskiej Izby Rzemieślniczej MSP, bo to rzemiosło odbudowywało Gdańsk z wojennych zniszczeń. Rzemiosło jest pierwsze, kiedy trzeba na nowo budować życie miasta. To rzemiosło tworzy krwiobieg miasta. I to ono ma też innowacyjną charakterystykę, która jest konieczna w trudnych sytuacjach, co widzieliśmy też podczas pandemii COVID-19 czy kryzysu wojny w Ukrainie – argumentował wiceprezydent. - Po drugie, gospodarki w obiegu zamkniętym nie możemy sobie wyobrazić bez rzemiosła, to znaczy odtwarzania dodatkowych wartości rzeczy używanych czy tworzenia lokalnych wartości, które nie są produkowane w nadmiarze. To rzemiosło potrafi określić w odpowiedni sposób, jaka produkcja powinna być realizowana. I trzecie - subsydiarność, czyli regionalność, lokalność.
Rolę regionalności potwierdza zdaniem Piotra Grzelaka ogromne zainteresowanie partnerów z Azji polskim i pomorskim rzemiosłem i rękodziełem w polskim pawilonie na Expo 2025 w Osace, które Piotr Grzelak odwiedził. Oprócz tych trzech elementów wskazał jeszcze inną rolę rzemiosła nie do przecenienia - w integracji społecznej.
- Nie ma Gdańska jako wspólnoty bez rzemiosła – podsumował Piotr Grzelak.

Rzemiosło w zmieniającym się świecie
Zbigniew Stencel, prezes Pomorskiej Izby Rzemieślniczej MSP, zwrócił uwagę, że dziś rzemieślnicy i ich warsztaty to nie tylko wykonawcy usług, lecz często innowatorzy i artyści, mistrzowie przekazu międzypokoleniowego oraz strażnicy jakości i tradycji. A także twórcy miejsc pracy, promotorzy lokalnych społeczności i solidni partnerzy w procesie kształcenia zawodowego i ustawicznego.
- Dziś, kiedy Europa staje przed wyzwaniami transformacji energetycznej, cyfrowej oraz przed koniecznością budowy bardziej odpornej gospodarki, rzemiosło ma do odegrania kluczową rolę. Jest szansą dla młodych ludzi na znalezienie stabilnego i satysfakcjonującego zatrudnienia, dla regionów zaś na przeciwdziałanie wyludnianiu i marginalizacji, a dla całej Unii Europejskiej - na wzmocnienie gospodarczej suwerenności, odporności i różnorodności.
Rolę współczesnego rzemiosła w Polsce i Europie podkreśliła Agnieszka Majewska - Rzeczniczka Małych i Średnich Przedsiębiorców.
- Rzemiosło w Polsce stanowi kręgosłup sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), wytwarzając blisko połowę polskiego PKB i zatrudniając około 7 mln osób - mówiła Agnieszka Majewska. - W całej Unii Europejskiej 23 mln MŚP to główna siła zatrudniającą obywateli i budującą konkurencyjność gospodarki. Komisja Europejska uznała, że bez silnego sektora mikro i małych firm nie będzie silnej Europy.
Gdańsk wspiera rzemiosło: dofinansowanie szkolenia młodzieży w firmach
GALERIA ZDJĘĆ Z WYDARZENIA
Agnieszka Majewska wymieniła trzy najważniejsze kierunki dla rzemiosła: - Deregulacja z myślą o praktyce - zbyt często przedsiębiorcy zgłaszają, że prawo nie nadąża za rzeczywistością. Dlatego zabiegam o zmianę przepisów, które usuną bariery w prowadzeniu działalności gospodarczej, a przede wszystkim ułatwią jej prowadzenie. Drugi kierunek koncentruje się na cyfryzacji i kompetencjach przyszłości. Rzemiosło nie stoi w miejscu, jest sektorem, który w naturalny sposób wdraża nowoczesne technologie, od cyfrowych narzędzi projektowania, przez automatyzację produkcji, po nowe kanały komunikacji z klientem. Trzecim kierunkiem jest dialog i partnerstwo, dlatego potrzebne są inicjatywy, takie jak dzisiejsza konferencja, łącząca doświadczenie rzemiosła w wielu krajach.
I właśnie deregulacji, jako szansy na poprawę funkcjonowania przedsiębiorców i wzrostu gospodarczego dotyczył jeden z paneli dyskusyjnych, w którym wzięli udział m.in. Tobias Gotthardt, sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, Rozwoju i Energetyki Bawarii oraz Christophe Blanchet, deputowany do Zgromadzenia Narodowego Republiki Francuskiej. Jak mówił gość z Bawarii, rolą polityków jest wsparcie rzemieślników - finansowe oraz poprzez pokazywanie możliwości zastosowania sztucznej inteligencji.
- Można mówić wiele o deregulacji, ale najlepsza rzecz dla rzemiosła to brak regulacji – wolność – niech robią swoje. I to jest to, co robimy w Bawarii – zapewniał Tobias Gotthardt.

Zasłużeni dla pomorskiego rzemiosła
Podczas wieczornej Pomorskiej Gali Rzemiosła wręczono odznaczenia państwowe i rzemieślnicze dla osób szczególnie zasłużonych dla środowiska rzemieślniczego. Przyznano też tytuły Ambasadora Pomorskiego Rzemiosła – dla osób i instytucji zaangażowanych na rzecz promocji pomorskiego rzemiosła oraz kształcenia zawodowego na Pomorzu.
- Tegoroczna Pomorska Gala Rzemiosła to nie tylko święto tradycji i dorobku rzemiosła, ale obchody jubileuszu 80-lecia naszej Izby. Gala to zawsze dobra okazja do przekazania wyrazów uznania dla zasłużonych rzemieślników oraz podziękowań naszym Partnerom, a także do wspólnego świętowania Roku Pomorskiego Rzemiosła – powiedział Zbigniew Stencel, Prezes Pomorskiej Izby Rzemieślniczej MŚP.

Odznaczenia państwowe:
- Srebrny Krzyż Zasługi – Lech Jędrzejczyk, Cech Rzemiosł Różnych w Pucku
- Srebrny Krzyż Zasługi – Tadeusz Zdunek, Pomorska Izba Rzemieślnicza MSP
- Brązowy Krzyż Zasługi – Kazimierz Barejka, Cech Rzemiosł Różnych w Kwidzynie
Odznaczenia rzemieślnicze:
Szabla Kilińskiego
- Ewa Białogłowska (Wojewódzki Cech Rzemiosł Fryzjersko-Kosmetycznych)
- Włodzimierz Luks (Cech Rzemiosł Różnych w Gdyni)
Platynowy Medal im. J. Kilińskiego
- Zbigniew Sarna (Cech Rzemiosł Różnych w Starogardzie Gdańskim)
- Małgorzata Hinc (Wojewódzki Cech Rzemiosł Fryzjersko-Kosmetycznych)
- Joanna Kuzas-Jakuszewska (Cech Rzemiosł Różnych w Tczewie)
Złoty Medal im. J. Kilińskiego
- Aldona Konkol (Cech Rzemiosł Różnych w Pucku)
- Leonard Konkol (Cech Rzemiosł Różnych w Pucku)
- Andrzej Wałdoch (Cech Rzemiosł Różnych w Starogardzie Gdańskim)
Srebrny Medal im. J. Kilińskiego
- Andrzej Brzoza (Cech Rzemiosł Różnych w Tczewie)
- Edward Matacz (Cech Rzemiosł Różnych w Malborku)
- Zdzisław Oelrich (Cech Rzemiosł Różnych w Starogardzie Gdańskim)
Honorowa Odznaka ZRP
- Paweł Lewiński (Cech Rzemiosł Różnych w Rumi)
- Krzysztof Pilarczyk (Sopocki Cech Rzemiosł Różnych)
- Sylwia Łomowska (Wojewódzki Cech Rzemiosł Fryzjersko-Kosmetycznych w Gdańsku)
Złota Odznaka „Rzemiosło – Za Zasługi” Izby Rzemieślniczej
- Marian Szajewski (Cech Rzeźników i Wędliniarzy w Gdańsku)