• Start
  • Wiadomości
  • Ks. Bernard Wiecki, patriota zamordowany w Stutthof, uhonorowany w Kaplicy Królewskiej

Ks. Bernard Wiecki, patriota zamordowany w Stutthof, uhonorowany w Kaplicy Królewskiej

Ks. Bernard Wiecki był w przedwojennym Gdańsku wikariuszem w Kaplicy Królewskiej. Służył też w parafiach w Gdańsku-Emaus oraz Gdańsku-Oliwie. Nie ograniczał się jednak tylko do posługi kapłańskiej. Był aktywnym działaczem organizacji polskich w Wolnym Mieście Gdańsku oraz współorganizatorem manifestacji patriotycznych. W styczniu 1940 r. został rozstrzelany w obozie koncentracyjnym Stutthof. Teraz został uhonorowany w Gdańsku pamiątkową tablicą.
15.03.2024
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Na zdjęciu widać grupę elegancko ubranych mężczyzn siedzących przy długim stole na tle roślinności, co może sugerować uroczyste lub formalne wydarzenie. Mężczyźni są ubrani w ciemne garnitury i większość z nich ma krawaty. Na stole przed nimi leżą dokumenty, co może wskazywać, że biorą oni udział w spotkaniu, konferencji lub podpisują ważne dokumenty. Wszyscy są skierowani w stronę kamery i pozują do zdjęcia, co świadczy o oficjalnym charakterze wydarzenia. Zdjęcie jest czarno-białe, co może sugerować, że pochodzi z wcześniejszego okresu w historii fotografii.
Pierwszy z prawej ks. Bernard Wiecki, kandydat na posła z listy polskiej do parlamentu Wolnego Miasta Gdańska w 1935 r.
zbiory: PAN Biblioteka Gdańska

Gdzie znajduje się tablica?

Z inicjatywą takiego upamiętnienia ks. Bernarda Wieckiego wyszedł gdański IPN. Uroczystość zorganizowano w porozumieniu z proboszczem Bazyliki Mariackiej, ks. prałatem Irenuszem Bradtke.
 
W niedzielę, 17 marca, o godzinie 12.00., w Bazylice Mariackiej odbyła się msza św. w intencji ks. Bernarda Wieckiego. Po jej zakończeniu, w Kaplicy Królewskiej odsłonięto pamiątkową tablicę.
Przeźroczysta pionowa tablica z czarnymi drobnymi napisami. Jest przymocowana do ściany kościoła, przewieszona biało-czerwoną szarfą, poniżej tablicy jest bukiet biało-czerwonych kwiatów
Tablica znajduje się we wnętrzu Kaplicy Królewskiej, która sąsiaduje z Bazyliką Mariacką. Jej treść w dziesięciu linijkach, napisanych czarnymi literami na przeźroczystym tle, przypomina życiorys ks. Bernarda Wieckiego
Fb Bazyliki Mariackiej w Gdańsku

Życiorys ks. Bernarda Wieckiego

Ksiądz Bernard Wiecki urodził się 29 lutego 1884 r. w Szatarpach koło Kościerzyny. Wychowywał się w rodzinie właściciela ziemskiego Rudolfa i Pauliny z Golińskich. Pochodził ze starej kaszubskiej rodziny szlacheckiej.
Od 1896 r. był uczniem Collegium Marianum w Pelplinie, następnie uczył się w Kościerzynie. Dzięki stypendium polskiego Towarzystwa Pomocy Naukowej w Chełmnie zdał maturę i ukończył Seminarium Duchowne w Pelplinie, gdzie 13 marca 1910 r. przyjął z rąk biskupa sufragana Jakuba Klundera święcenia kapłańskie. 

Kapłańskie obowiązki na parafiach w Gdańsku

Był wikariuszem parafii w Pluskowęsach, Papowie Biskupim, Ostródzie, Gdańsku-Emaus, Gdańsku-Oliwie i Skarszewach. 
Zdjęcie przedstawia wnętrze hali z wielkimi oknami, na tle których rozmieszczone są flagi i sztandary z różnymi symbolami, w tym centralnie umieszczonym białym orłem na czerwonym tle, co jest godłem Polski. Przed nimi, na scenie, znajduje się grupa osób. Całość sprawia wrażenie oficjalnej ceremonii lub zgromadzenia z udziałem przedstawicieli państwa lub innych ważnych instytucji.
Polski wiec przed wyborami parlamentarnymi w Wolnym Mieście Gdańsku w marcu 1935 r.
zbiory: PAN Biblioteka Gdańska
 
W latach 1918–1923 był wikriuszem w Kaplicy Królewskiej w Gdańsku. 
 
Od 1923 r. pełnił funkcję administratora parafii pw. św. Piotra i Pawła w Wocławach na Żuławach Gdańskich, a potem został proboszczem tej parafii. 
W latach 1910–1925 ks. Bernard Wiecki należał do Towarzystwa Naukowego w Toruniu.

Patriotyczna działalność w Wolnym Mieście Gdańsku

W 1934 r. biskup gdański Edward O’Rourke mianował go asystentem kościelnym Towarzystwa Ludowego „Jedność” w diecezji gdańskiej, które stawiało sobie za zadanie chronić polskość i krzewić wartości patriotyczne. 
Na zdjęciu widać tłum ludzi na jakimś zgromadzeniu lub manifestacji. W tłumie dominują mężczyźni w kapeluszach. W górze zdjęcia są widoczne transparenty, na których można przeczytać hasła w języku polskim, jak Dzieła polskie  czy  Wielkie Żuławy . Tłum gromadzi się na zewnątrz, a w tle widoczne są budynki i drzewa bez liści, co może sugerować, że jest to późna jesień lub zima. Zdjęcie ma charakter historyczny, co wskazywać może na ważne wydarzenie o znaczeniu społecznym lub politycznym w Polsce
Przedwyborczy pochód Polaków z 31 marca 1935 r.
zbiory: PAN Biblioteka Gdańska
 
Ks. Bernard Wiecki prowadził aktywną działalność patriotyczną w Wolnym Mieście Gdańsku.
 
W 1933 r. był jednym z trzech mówców na wiecu przedwyborczym gdańskich Polaków, który zgromadził około 5 tysięcy osób w Hali Targowej w Gdańsku. 
W kwietniu 1935 r. w trakcie wyborów do parlamentu Wolnego Miasta Gdańska ks. Bernard Wiecki był kandydatem na posła z listy polskiej na trzeciej pozycji.

Męczeńska śmierć w Stutthof

Od pierwszego dnia II wojny światowej Niemcy prowadzili szerokie działania mające na celu całkowite zniszczenie wszelkich oznak polskości w Wolnym Mieście Gdańsku. Niemiecki akt ludobójstwa „Intelligenzaktion” był skierowany przeciwko działaczom polskich organizacji i stowarzyszeń, przedstawicielom inteligencji oraz polskiemu duchowieństwu.
Na zdjęciu widzimy grupę mężczyzn w mundurach i płaszczach, którzy maszerują w szyku, na tle zabytkowych budynków. Jest to kolejna scena z Polski, widać też maszerujących z flagą. Obie sceny mają charakter publiczny i wyglądają na istotne z punktu widzenia historycznego lub kulturowego kontekstu
Przedwyborczy pochód Polaków z 31 marca 1935 r.
zbiory: PAN Biblioteka Gdańska
 
1 września 1939 r. ks. Bernard Wiecki został aresztowany przez gestapo w Wocławach i przetransportowany do gmachu Victoriaschule, stanowiącej wówczas gdańską siedzibę gestapo, a następnego dnia przewieziony do niemieckiego obozu zagłady Stutthof. Podobnie jak inni polscy księża był brutalnie traktowany.

100. rocznica urodzin komandora Romana Rakowskiego, kawalera Orderu Virtuti Militari. Transmisja na gdansk.pl

Kilka dni po przybyciu do obozu został zamknięty na trzy dni w bunkrze oraz pozbawiony jedzenia i picia. W ten sposób Niemcy chcieli siłą wymóc na nim fałszywe przyznanie się do przechowywania broni w kościele. 
 
11 stycznia 1940 r. ks. Bernard Wiecki wraz z grupą 21 Polaków z Wolnego Miasta Gdańska został rozstrzelany w lesie nieopodal obozu Stutthof.
 
 
Po aresztowaniach i mordzie polskich księży nastąpiła likwidacja polskiego kościelnego stanu posiadania i dezorganizacja życia religijnego w Wolnym Mieście Gdańsku. 
Symboliczne groby gdańskich męczenników, w tym ks. Bernarda Wieckiego, znajdują się na Cmentarzu Ofiar Zbrodni Niemieckich na gdańskiej Zaspie.
 

TV

Warzywa od rolników przy pętli Łostowice - Świętokrzyska