NonHazCity
W trwającym trzy lata (2016-2019) projekcie NonHazCity (NHC) uczestniczyło 18 gmin i organizacji z siedmiu krajów (Szwecji, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski i Niemiec) z regionu Morza Bałtyckiego - w tym także Gdańsk.
Nasze miasto reprezentowały: Urząd Miejski w Gdańsku, Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna Sp. z o.o. (GIWK), oraz (odpowiedzialny za prace badawcze) Uniwersytet Gdański. W ramach działań przeprowadzona została kampania edukacyjna „Miasto na detoksie”, której ambasadorką została Katarzyna Bosacka.
Gdański (zdrowy) wątek w programie Katarzyny Bosackiej w TVN
Skąd wzięła się gdańska kampania edukacyjna?
Partnerzy NHC wspólnie podjęli próbę zminimalizowania emisji niebezpiecznych substancji chemicznych ze źródeł nieprzemysłowych (gospodarstwa domowe, małe firmy i usługodawcy, podmioty komunalne), przeprowadzając na wstępie badania blisko 100 próbek ścieków pod kątem obecności priorytetowych, niebezpiecznych substancji.
- Potwierdziły one, że zanieczyszczenie ścieków metalami ciężkimi jest marginalne (są eliminowane w procesie oczyszczania ścieków - red.), natomiast do środowiska dostają się tą drogą inne substancje niebezpieczne (np. leki czy EDC - związki endokrynnie czynne) - tłumaczy Monika Piotrowska-Szypryt, koordynator kampanii w GIWK. - Dlatego w ramach “‘Miasta na detoksie” skupiliśmy się na edukacji w zakresie ograniczenia emisji tych substancji, mających przecież ścisły związek z działalnością człowieka.
Eksperci NonHazCity odwiedzili prawie 50 gospodarstw domowych, szukając zawierających niebezpieczną chemię (czyli właśnie związku EDC) produktów codziennego użytku, (np. kosmetyków i środków czystości czy zabawek). Przeanalizowano też prawie 200 nowych i używanych artykułów z przedszkoli, takich jak zabawki, materace i materiały kreatywne. Okazało się, że niemal połowa starych (często niepotrzebnie gromadzonych) artykułów zawierała substancje niebezpieczne w ilościach powyżej dopuszczalnych norm.
Miasto na detoksie
We wrześniu 2017 rozpoczął się pilotaż kampanii “Miasto na detoksie” – 26 osób (dziewięć rodzin) z różnych dzielnic Gdańska, korzystając z pomocy ekspertów, przez sześć miesięcy starało się ograniczyć używanie niebezpiecznych substancji.
Osiem rodzin i dwie singielki z Gdańska na detoksie. Ruszył projekt GIWKu
W ramach badania na początku i po zakończeniu eksperymentu wykonano analizy zawartości wybranych związków endokrynnie czynnych w moczu uczestników oraz w kurzu domowym w ich mieszkaniach.
Koniec unikatowego projektu "Miasto na detoksie". Uczestnicy mówią, jak było
- W porównaniu do analogicznych kampanii realizowanych przez pozostałych partnerów projektu, gdańska została oceniona jako najbardziej kreatywna i prowadzona w najszerszym zakresie – podkreśla Monika Piotrowska-Szypryt. – Dodatkowo, dzięki współpracy z naukowcami z firmy DetoxED Sp. z o.o., mogliśmy udowodnić, że nawet najprostsze działania w kierunku redukcji emisji substancji niebezpiecznych, takie jak rezygnacja z plastikowych opakowań czy samodzielne przygotowywanie środków czystości i kosmetyków, przynoszą wymierne korzyści dla środowiska i naszego zdrowia, co również zostało docenione – dodaje.
Kampanię skierowaną do jednostek publicznych oraz małych i średnich przedsiębiorstw zrealizował z kolei Wydział Środowiska Urzędu Miejskiego w Gdańsku, odpowiedzialny również za przygotowanie dokumentu, w którym zostały określone działania ograniczające emisję substancji niebezpiecznych w Gdańsku.
Edukacja prowadzona w ramach kampanii „Miasto na detoksie” jest kontynuowana w ramach realizowanego obecnie NonHazCity2, a także nowego projektu FanpLESStic-sea, poruszającego problem mikroplastików (uczestniczą w nim dwie miejskie spółki – GIWK oraz Gdańskie Wody). Ciekawostki i praktyczne informacje dot. substancji niebezpiecznych oraz sposobów ograniczenia ich użycia można znaleźć na stronie internetowej Miasto na detoksie.pl i na profilu kampanii na Fb.
Interreg 30 years Project Slam
Projekt NonHazCity, którego częścią jest gdańska kampania, znalazł się w finale konkursu Interreg 30 years Project Slam na najlepszy w projekt w 30-letniej historii Interreg Europe. Konkurencja była spora - spośród 150 zgłoszeń, do II tury zakwalifikowało się 30 projektów, a do finału - zaledwie sześć. W październiku w Brukseli przedstawiciele projektów podzielą się doświadczeniami z ich realizacji przed kilkusetosobową publicznością.
Od 1 sierpnia do 30 września trwa internetowe głosowanie, którego zwycięzca otrzyma nagrodę w kategorii mediów społecznościowych. Wygrywa ten, kto zdobędzie najwięcej polubień pod podsumowującym projekt filmem zamieszczonym na facebookowym profilu Interact Programme. Swój głos na NonHazCity możesz oddać, lajkując ten film.
Publikacja naukowa wyników badań
Autorką tekstu jest Agnieszka Klugmann rzecznik prasowa GIWK
