Szczepionka wywołuje odpowiedź immunologiczną podobną do naturalnej odporności, którą uzyskuje się po przebytym zakażeniu lub chorobie. Głównym celem wykonania szczepienia jest ochrona przed ciężkim przebiegiem chorób i powikłaniami zdrowotnymi, których nie da się przewidzieć, a które stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia a nawet życia
fot. Dominik Paszliński/gdansk.pl
Europejski Tydzień Szczepień to inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), jest obchodzona co roku, w ostatnim tygodniu kwietnia. Celem ETS jest zwiększenie zasięgu szczepień poprzez podniesienie świadomości na temat ich znaczenia wśród rodziców i opiekunów, pracowników służby zdrowia, decydentów politycznych i mediów.
Szczepionki dla wszystkich
Tegoroczne obchody Europejskiego Tygodnia Szczepień promuje przesłanie równego dostępu do szczepień w każdej społeczności.
- Szczepionki należą do najpotężniejszych wynalazków w historii, sprawiając, że można teraz zapobiegać chorobom, których kiedyś się obawiano.
- Rozwijasz odporność na chorobę bez jej przechorowania (związanego z ryzykiem ciężkiego przebiegu i powikłań)
- Szczepienia budują w bezpieczny sposób naturalne mechanizmy odpornościowe organizmu. Szczepiąc się, przygotowujesz organizm do reakcji na żywy i groźny patogen.
- Szczepienia pozwalają zdrowym być nadal zdrowymi.
- Na wiele chorób nie ma leków, ale można im zapobiegać szczepieniami ochronnymi (np. poliomyelitis, odra, świnka, różyczka)
- Powikłania chorób zakaźnych mogą być bardzo groźne dla zdrowia, a niekiedy również dla życia. Szczepiąc się, zmniejszasz ryzyko wystąpienia powikłań, które mogą wystąpić podczas choroby.
Baner promujący Europejski Tydzień Szczepień 2025
mat. Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku
Jak działa szczepionka?
Szczepionka wywołuje odpowiedź immunologiczną podobną do naturalnej odporności, którą uzyskuje się po przebytym zakażeniu lub chorobie. Głównym celem wykonania szczepienia jest ochrona przed ciężkim przebiegiem chorób i powikłaniami zdrowotnymi, których nie da się przewidzieć, a które stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia a nawet życia.
Dlaczego nabycie odporności w wyniku szczepienia jest bezpieczniejsze niż przebycie choroby?
- Kontrolowana ekspozycja na patogen: Podobnie jak ćwiczenia budują mięśnie, tak szczepionki przygotowują układ odpornościowy, aby był sprawny, silny i gotowy do walki z bakterią lub wirusem wywołującym chorobę zakaźną. Szczepionki zawierają osłabione lub inaktywowane formy wirusów, bakterii lub ich fragmenty. Dzięki temu organizm uczy się rozpoznawać patogen i przygotowuje odpowiedź immunologiczną, ale bez ryzyka poważnych komplikacji zdrowotnych.
- Brak ryzyka powikłań: Choroby zakaźne, takie jak np. odra, grypa czy COVID-19, mogą prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie płuc, uszkodzenia narządów, a nawet śmierć. Szczepienia minimalizują to ryzyko, ponieważ wywołują odporność bez narażania organizmu na pełne działanie patogenu.
- Skuteczność i przewidywalność: Szczepionki są dokładnie testowane w badaniach klinicznych, co pozwala przewidzieć ich skuteczność i ewentualne efekty uboczne. W przypadku choroby natomiast reakcja organizmu może być nieprzewidywalna, a infekcja może przebiegać w różny sposób, co utrudnia kontrolowanie ryzyka.
- Ochrona osób wrażliwych: Dzięki powszechnym szczepieniom tworzy się tzw. odporność zbiorowiskowa, która chroni osoby, które nie mogą być szczepione, np. ze względów zdrowotnych (dzieci, osoby starsze, osoby z osłabionym układem odpornościowym). Choroba zakaźna może mieć dla nich poważne konsekwencje, a szczepienia minimalizują to ryzyko.
- Ochrona przed epidemiami: W przypadku masowego rozprzestrzeniania się choroby zakaźnej, wiele osób może zachorować w krótkim czasie, co może doprowadzić do przeciążenia systemu opieki zdrowotnej. Szczepienia pomagają zapobiec takim scenariuszom, kontrolując rozprzestrzenianie się choroby i zmniejszając liczbę osób, które chorują.
Przed szczepieniem powiedz lekarzowi o:
- aktualnym stanie zdrowia (jeśli masz aktualnie infekcję np. przeziębienie, grypa, infekcja bakteryjna, lekarz może zdecydować o przesunięciu szczepienia)
- przebytych chorobach,
- przyjmowanych lekach, suplementach diety, ziołach (mogą one wpływać na działanie szczepionki, np. osłabić jej działanie lub wywołać reakcję alergiczną),
- przebywaniu lub bliskim kontakcie z osobą chorą/osobami chorymi,
- niepokojących objawach (jeśli pojawiły się po podaniu poprzednich szczepionek),
- planowanych wyjazdach zagranicznych (jeśli planujesz podróż do kraju, w którym występują choroby, przeciwko którym szczepionka jest zalecana, warto poinformować lekarza o tych planach - możesz potrzebować dodatkowych szczepionek w zależności od regionu, do którego się wybierasz)
