Nagroda w 100-lecie urodzin artysty
Nazwiska laureatów ogłosił Zarząd i Rada Fundacji Kyoto–Kraków im. Andrzeja Wajdy i Krystyny Zachwatowicz-Wajdy, stanowiąca Kapitułę Nagrody im. Andrzeja Wajdy.
W roku szczególnym – w stulecie urodzin Andrzeja Wajdy, ustanowionym przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej Rokiem Andrzeja Wajdy – wyróżnienie to, symbolicznie łączące świat sztuki, społeczeństwa obywatelskiego i etosu wolności, trafi do Danuty Wałęsy oraz Andrzeja Poczobuta.
- Danuta Wałęsa całym swoim życiem pokazuje nam, jak pogodzić bycie żoną Lecha Wałęsy i matką ośmiorga dzieci. Andrzej Poczobut, swoją nieprzejednaną postawą i zaangażowaniem w walkę o niepodległość Białorusi, płaci ciężkim więzieniem. Mam nadzieję, że będziemy mogli wręczyć mu tę nagrodę w Krakowie – powiedziała Krystyna Zachwatowicz-Wajda, prezes Fundacji Kyoto–Kraków.
Uroczystość wręczenia nagrody odbędzie się 6 marca 2026 roku, dokładnie w 100. rocznicę urodzin Andrzeja Wajdy. Laureaci otrzymają grafikę – autoportret artysty – oraz gratyfikację finansową w wysokości 75 tysięcy złotych.
Dlaczego Danuta Wałęsa?
Danuta Wałęsa jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych kobiet współczesnej historii Polski – symbolem siły, odwagi i cichej determinacji w obliczu dziejowych wyzwań. W latach 80. wspierała działalność „Solidarności”, tworząc zaplecze społeczne dla ruchu, który zmienił losy Europy. Przez wiele lat pozostawała w cieniu męża, Lecha Wałęsy, będąc jednak nie mniej ważnym uczestnikiem polskiej drogi do wolności. To Danuta Wałęsa odebrała w jego imieniu Pokojową Nagrodę Nobla.
Dziś, jako działaczka społeczna, podejmuje tematy równości, rodziny i empatii, przypominając, że solidarność zaczyna się od codziennej odpowiedzialności za drugiego człowieka. Jej historia jest świadectwem odwagi i wewnętrznej siły, a zarazem jednym z najbardziej autentycznych głosów polskiej historii ostatnich dekad.
Dlaczego Andrzej Poczobut?
Andrzej Poczobut, dziennikarz, publicysta i działacz Związku Polaków na Białorusi, od lat stanowi symbol niezłomnej walki o prawdę, prawa człowieka i wolność słowa. W obliczu brutalnych represji i więzienia pozostał wierny przekonaniu, że słowo może być aktem wolności, a świadectwo prawdy obowiązkiem wobec narodu.
Jego postawa, łącząca odwagę z głębokim poczuciem odpowiedzialności, jest świadectwem solidarności między narodami Polski i Białorusi oraz przypomnieniem, że wartości, o które walczył Andrzej Wajda – wolność, godność i prawda – są uniwersalne i ponadczasowe.
Danuta Wałęsa uhonorowana przez Radę Miasta Gdańska podczas uroczystości w Dworze Artusa
Idea i historia Nagrody im. Andrzeja Wajdy
Nagroda im. Andrzeja Wajdy, ustanowiona w 2016 roku, przyznawana jest za "wybitną działalność w duchu solidarności społecznej, za postawy, które – podobnie jak życie i twórczość jej patrona – łączą artystyczną wrażliwość, odwagę moralną i troskę o wspólnotę".W 2026 roku Nagroda im. Andrzeja Wajdy zostanie wręczona po raz dziewiąty. Do tej pory jej laureatami byli Jerzy Owsiak, Adam Wajrak, Janina Ochojska-Okońska, Dariusz Popiela, Anna Dąbrowska, Marian Turski, Fundacja "Wolne Sądy" i Adam Michnik.
Gdańsk z Poczobutem. Prezydent Dulkiewicz napisała do bohatera więzionego przez Łukaszenkę