Innowacyjne Miasto
Gdańsk to innowacyjne, otwarte, dynamicznie rozwijające się miasto, którego walory gospodarcze doceniają zarówno krajowi, jak i zagraniczni inwestorzy. Na atrakcyjność Gdańska składa się wiele czynników, wśród których wymienić można atuty związane z położeniem miasta, terenami inwestycyjnymi, przestrzeniami publicznymi czy silnie zakorzenionym aspekcie kulturalnym. Do ważnych elementów należą także: wykwalifikowana kadra i baza podwykonawców, coraz szersza oferta usług dla biznesu oraz obecność w regionie silnych ośrodków naukowo-badawczych reprezentowanych przez uczelnie i instytucje otoczenia biznesu. Poza wymienionymi istotne są również: jakość życia, promowanie kompetencji przyszłości, świadomej i silnej wspólnoty, dla której kluczową wartość stanowią różnorodność kulturowa, bogate dziedzictwo oraz solidarnościowa tradycja miasta. Rozwój miasta do wewnątrz oraz tworzenie miasta kompaktowego to kluczowe idee przyświecające rozwojowi przestrzeni w Gdańsku. Gdańsk to jedna z kluczowych destynacji turystycznych w Polsce, istotne jest jednak takie kształtowanie turystyki, aby nie odbywała się ona kosztem jakości życia mieszkańców miasta.
Gospodarka
W 2023 r. powołano Gdańską Radę Przedsiębiorczości. Jest ona organem doradczo-opiniodawczym prezydenta Gdańska w sprawach związanych z przedsiębiorczością lokalną. Do jej głównych zadań należą w szczególności współpraca i dialog z lokalnymi przedsiębiorcami, rekomendacja działań z zakresu wspierania przedsiębiorczości, integrowanie środowisk lokalnych przedsiębiorców oraz wspieranie aktywności publicznej dotyczącej przedsiębiorczości społecznej, w tym pobudzanie i wspieranie działań przedsiębiorczych, pobudzanie aktywności zawodowej seniorów i poprawa w świadczenia usług publicznych.
Podobnie jak przed rokiem gospodarka musiała mierzyć się z wyzwaniami związanymi z wciąż wysoką inflacją. W sposób szczególnie mocny odczuwali ją pracodawcy, którzy znaleźli się pod silną presją związaną z zapewnieniem wzrostu wynagrodzeń dla zatrudnionych pracowników. Firmy, które nie mogły sobie pozwolić na takie działanie, często zmuszone były do ograniczenia wzrostu zatrudnienia, inwestycji oraz produkcji. Sytuację tę dodatkowo pogłębiły dwukrotne wysokie podwyżki wynagrodzenia minimalnego. Szczególnie odczuli je pracodawcy działający w sektorze produkcyjnym oraz handlu, gdzie wysokość wynagrodzenia pracowników jest często zbliżona do płacy minimalnej.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie odnotowane w sektorze przedsiębiorstw w Gdańsku w 2023 r. wynosiło 8997 zł brutto i było wyższe o 10,1% niż w 2022 r. Jednocześnie było wyższe o 19,2% niż w województwie pomorskim oraz o 20,9% względem kraju.
Na koniec grudnia 2023 r. w Krajowym Rejestrze Urzędowym Podmiotów Gospodarki Narodowej REGON w Gdańsku zarejestrowanych było 96 004 podmiotów gospodarczych. W porównaniu z sytuacją z końca 2022 r. liczba zarejestrowanych podmiotów w Gdańsku wzrosła o 5,0%.
W 2023 r. w Trójmieście w sektorze usług biznesowych zatrudnionych było ok. 37,9 tys. osób (o 4,1 tys. więcej niż w 2022 r.). Trójmiasto uplasowało się na czwartej lokacie w kraju pod względem liczby zatrudnionych w centrach usług – za Krakowem (97,9 tys. os.), Warszawą (95,3 tys. os.) i Wrocławiem (63,4 tys. os.).
Odnotowano rekordowe przeładunki w historii portu morskiego – 81,0 mln t towarów - co stanowi 19% wzrost r/r. Port lotniczy w 2023 r. odwiedziło ponad 5,9 mln pasażerów. To o 29,1% więcej niż w 2022 r. Również był to rekordowy wynik.
W 2023 r. kontynuowane były prace zakładające rozbudowę kampusu firmy Intel Technology Poland o budynek Centrum Badawczo-Rozwojowego. W obiekcie realizowane będą projekty w obszarach badawczych związanych z technologią zwiększającą wydajność infrastruktury Data Center oraz możliwości wykorzystania Sztucznej Inteligencji. W Centrum zatrudnionych zostanie minimum 410 nowych (dodatkowych) pracowników badawczych. Wartość inwestycji to 327 mln zł, a dofinansowanie ze środków Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój wynosi 57 mln zł.
W 2023 r. realizowana była (rozpoczęta w 2022 r.) jedna z największych inwestycji na terenie Baltic Hub – budowa terminala trzeciego – projekt T3. W efekcie zeszłorocznych prac powstała sztuczna wyspa o powierzchni 36 ha, na której zlokalizowany będzie plac manewrowo-składowy. W minionym roku zakończono prace pogłębiarskie związane z powstaniem nowego, głębokowodnego nabrzeża T3.
Zakończyła się budowa największej wEuropie fabryki magazynów energii. Wgdańskim zakładzie produkcyjnym firmy Northvolt będą powstawały stacjonarne imobilne magazyny energii oraz systemy bateryjne dla przemysłu ibranży budowlanej. Fabryka powstała w gdańskiej dzielnicy Stogi, wokolicy Portu Gdańsk iterminala głębokowodnego Baltic Hub.
Przestrzeń publiczna
W lipcu 2023 r. na poziomie krajowym wdrożono tzw. reformę planistyczną na podstawie Ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw. Najważniejszą zmianą jaką wnosi reforma jest wprowadzenie planu ogólnego zastępującego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z nowymi przepisami plan musi zostać uchwalony do końca 2025 r.
W 2023 r. Biuro Rozwoju Gdańska procedowało 98 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z czego 18 uchwalono. Łącznie na koniec 2023 r. obowiązywało 761 planów, obejmujących swoim zasięgiem powierzchnię 17 288 ha, czyli 65% obszaru miasta.
Zakończono prace nad koncepcją architektoniczno – krajobrazową parku Południowego przy współudziale wszystkich zainteresowanych i szerokiej partycypacji społecznej - której założenia odwzorowane zostały w koncepcji planów miejscowych.
W 2023 r. opracowano karty dla ośmiu przestrzeni lokalnych i tym samym zakończono etap tworzenia kart dla 35 dzielnic. Całość materiału opublikowano w postaci Katalogu Gdańskich Przestrzeni Lokalnych.
Opublikowano opracowanie Gdańskiej Polityki Zieleni. Dokument określa spójną, planową i długoterminową politykę rozwoju zielonej infrastruktury w skali ogólnomiejskiej. Ma na celu określenie i uszczegółowienie podstawowego systemu przyrodniczego miasta oraz wzmocnienie jego biologicznej ciągłości i bioróżnorodności, a także kontynuację procesu ukierunkowanego na zwiększanie jej dostępności dla mieszkańców.
Zaktualizowano Systemu Tras Rowerowych STeR 2.0. Jest to studium sporządzone przez Biuro Rozwoju Gdańska wraz z Pełnomocnikiem Prezydenta ds. komunikacji rowerowej i przy współudziale mieszkańców Gdańska, rad dzielnic oraz organizacji pozarządowych.
Elementem uzupełniającym analizy rozwoju linii kolejowej aglomeracyjnej było przygotowane w 2023 r. opracowanie: Wizja zagospodarowania otoczenia przystanków Pomorskiej Kolei Metropolitalnej Południe. Otoczenie przystanków, zgodnie z zasadą TOD (planowanie skoncentrowane na optymalnym wykorzystaniu dostępności transportu zbiorowego), zostało zaprojektowane z naciskiem na wielofunkcyjność oraz intensyfikowanie zabudowy w bezpośrednim sąsiedztwie przystanków.
W 2023 r. uruchomiono platformę GeoGdańsk, która zrewolucjonizowała dostęp do map i informacji miejskich. To innowacja i najnowsza technologia przekazana mieszkańcom w przystępnej formie, która zmieniła znacząco możliwości partycypacji.
Kultura i dziedzictwo
22 września 2023 r. otwarto nową siedzibę Instytutu Kultury Miejskiej (IKM) w Kunszcie Wodnym przy Targu Rakowym 11. W nowej siedzibie IKM znajdują się: sala audytoryjna wyposażona m.in. w system dźwięku immersyjnego, trzy sale szkoleniowe, bistro oraz księgarnia kameralna Nurty. Atrakcją budynku jest wielka makieta współczesnego śródmieścia Gdańska, wykonana w skali 1:500 techniką druku 3D. W nowej siedzibie IKM będzie realizował ofertę o charakterze interdyscyplinarnym, której głównym celem jest prezentacja społecznie wartościowych działań artystycznych. W programie zaplanowano integrowanie różnorodnych form sztuki: muzyki, filmu, literatury i sztuk wizualnych, by stworzyć przestrzeń dialogu i refleksji nad istotnymi zjawiskami kulturowymi i społecznymi.
W 2023 r. odnotowano 1,5 mln osób zwiedzających muzea i wystawy oraz 0,6 mln widzów w teatrach i instytucjach muzycznych. Liczby te wróciły do poziomu sprzed pandemii COVID-19 i były rekordowe od 2017 r.
W 2023 r. przyznano 236 nagród i stypendiów w dziedzinie kultury i sztuki na łączną kwotę około 2,1 mln zł.
Gmina Miasta Gdańska udzieliła 20 dotacji celowych na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach nienależących do gminy. Na realizację tych zadań przekazano fundusze o łącznej wysokości ponad 3 mln zł.
Trwały prace konserwatorskie, restauratorskie oraz roboty budowlane w XVII-wiecznym Zespole Sierocińca przy ul. Sierocej. Wartość projektu szacowana jest na ponad 77 milionów zł. Zakładane jest odrestaurowanie budynku głównego i bocznego, a także rekonstrukcja pawilonu ogrodowego wraz z wyposażeniem wszystkich tych obiektów i aranżacją wystawy stałej. Po realizacji inwestycji obiekt będzie pełnił funkcję Domu Literatury z wystawą stałą o dziedzictwie literackim Gdańska, a także mieszkaniami rezydencyjnymi. Gdański Dom Literatury ma wspierać lokalne talenty, produkować wysokiej jakości wydarzenia i publikacje, prowadzić edukację artystyczną, inspirować pisarzy, propagować aktywne czytelnictwo.
Trwała kompleksowa rewaloryzacja Twierdzy Wisłoujście – oddziału Muzeum Gdańska, obejmująca przebudowę obiektu na potrzeby ośrodka muzealnego z funkcją wystawienniczą i edukacyjną. Pojawią się tu wystawy stałe, punkty gastronomiczne oraz przestrzenie warsztatowe. Koszt szacowany jest na 36 mln zł.
Turystyka, przemysł spotkań i czas wolny
Gdańsk to jedna z kluczowych destynacji turystycznych w Polsce. W 2023 r. odwiedziło go 4,1 mln osób – o 10% więcej niż w 2022 r. Był to rekordowy rok. Liczba gości zagranicznych wyniosła 968 tys. i wzrosła o 33% r/r. Liczba gości krajowych osiągnęła wartość 3,1 mln – o 4% więcej niż rok wcześniej.
Gdańsk oferuje wachlarz unikatowych walorów turystycznych. Wymienić można np. szerokie i piaszczyste plaże, obszary wokół rzek, potoków i zbiorników wodnych. Mieszkańcy Gdańska mogą aktywnie spędzać wolny czas na świeżym powietrzu na wiele sposobów, niezależnie od wieku czy kondycji fizycznej. Miasto oferuje szereg atrakcji spędzania czasu wolnego.
Najważniejszym produktem turystycznym GOT jest Karta Turysty. W 2023 r. sprzedano ponad 12,5 tys. kart, na których zapisanych było 15,7 tys. pakietów pozwalających na wstęp do obiektów muzealnych, uzyskanie rabatów czy też skorzystanie z usług Premium Portu Lotniczego Gdańsk (PLG). W 2023 r. do projektu dołączyło Europejskie Centrum Solidarności, oferując darmowy wstęp na wystawę główną dla posiadaczy pakietu Odkrywca Premium. Jednym z bardzo ważnych kierunków rozwoju systemu Karty Turysty w 2023 r. była integracja ze stroną PLG, która umożliwiła jego pasażerom zakup usług premium (Fast Track Executive Lounge) przez Internet.
Kolejnym ważnym produktem jest Gdańska Karta Mieszkańca (GKM). To o innowacyjny projekt skierowany do mieszkańców, dzięki któremu mogą oni korzystać z bogatej oferty miejskich instytucji oraz partnerów projektu. Pod koniec 2023 r. konto w systemie GKM miało ok. 330 tys. osób – o 47 tys. więcej niż rok wcześniej. W 2023 r. posiadacze karty wykorzystali 109 157 bezpłatnych wejść do partnerskich obiektów i instytucji (o 28% więcej niż w 2023 r.) i 24 664 razy skorzystali z rabatów (o 64% więcej niż w 2022 r.).
W 2023 r. odbył się szereg wydarzeń umożliwiających atrakcyjne spędzanie czasu wolnego, m.in. Jarmark św. Dominika, Jarmark Bożonarodzeniowy, Festiwal Teatrów Plenerowych i Ulicznych FETA, Festiwal Szekspirowski, festiwal muzyki dawnej Actus Humanus, Octopus Film Festiwal, Międzynarodowy Festiwal Mozartowski Mozartiana oraz Gdańskie Targi Książki.
Po raz pierwszy odbył się w listopadzie festiwal muzyczny Inside Seaside, który wypełnił lukę festiwalową w jesienno-zimowej części roku. W ciągu dwóch dni indoorowego festiwalu w AmberExpo pojawiło się ponad 12 tys. osób. Poza koncertami skorzystały one z kina i przestrzeni świetlicy, obejrzały wystawy oraz spędziły czas w mobilnym Food Hallu Montownia. Festiwal jest klasycznym przykładem równoważenia sezonów i zachęca lojalną grupę odwiedzających do dłuższego, co najmniej weekendowego, pobytu w Gdańsku.
Gdański Ośrodek Sportu w ramach tworzenia warunków dla rozwoju sportu powszechnego zorganizował również wiele imprez sportowych. Do najważniejszych należały: Bieg Westerplatte, zawody triathlonowe Lotto Challenge Gdańsk, cykl biegów #RUNGDN, zawody na terenie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego Cross Duathlon Gdańsk oraz cykl letnich turniejów siatkówki plażowej.
