Na chwilę przed przełomem, kiedy sytuacja za żelazną kurtyną nabrzmiewała, ale żaden z opozycjonistów marzących o demokracji nie mógł jeszcze przewidzieć finału tej historii, politolog i publicysta Jacques Rupnik wraz reżyserem Tomem Robertsem oraz producentem Nickiem Fraserem wyruszyli z kamerą w wędrówkę po Europie Środkowo-Wschodniej. Przybyli również do Polski, rozmawiali m.in. z Lechem Wałęsą, Andrzejem Wajdą, Leszkiem Kołakowskim, Jackiem Kuroniem, Bogdanem Lisem i Bronisławem Geremkiem.
W oparciu o zebrane wywiady powstał sześcioodcinkowy serial dokumentalny THE OTHER EUROPE, realizowany w latach 1987–1988 dla brytyjskiego Channel Four. Dziś z powodzeniem możemy uznać wywiady, przeprowadzone wówczas z ludźmi opozycji antykomunistycznej i artystami, za unikalny zapis historycznego momentu.
Zarejestrowane wówczas wywiady filmowe trafiły do Biblioteki Václava Havla w Pradze. Dzięki projektowi THE OTHER EUROPE są digitalizowane i opracowywane w wersji angielskiej, po czym prezentowane online. W wolnym dostępie odsłuchać można 66 rozmów z opozycjonistami i artystami z Polski, Czechosłowacki, Węgier i NRD.
– Solidarność to byłą ładna nazwa, ale nazwa reformy. My od początku byliśmy, jesteśmy i pozostajemy reformą, która nazywała się Solidarnością. […] Pierwszy etap reformy był bardzo widowiskowy, bardzo emocjonalny. I z tego etapu nas znają miliony ludzi w Polsce, i na świecie. Niemniej jednak, jak by się tak zastanowić głębiej, to ten etap był – poza emocją – nie zostawiał tak wielkich, trwałych śladów. Natomiast drugi etap, w którym się znajdujemy, jest etapem, który zbiera te wszystkie emocje i próbuje ustawić je w programy pozytywne, realizacyjne. I tu właśnie rozgrywa się batalia o zwycięstwo tamtych dni i o zwycięstwo idące w przyszłość – mówi Lech Wałęsa, siedząc na rzeźbionym gdańskim fotelu, mając wpięty w skórzaną kurtkę wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej i znaczek Solidarności.
Partnerami projektu THE OTHER EUROPE są: Filmoteka Narodowa w Pradze (Czechy), Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku (Polska), Szechenyi Library w Budapeszcie (Węgry), Nation’s Memory Institute (Słowacja) i Bautzenstrasse Memorial w Dreźnie (Niemcy).
Projekt finansowany jest ze środków Unii Europejskiej i Funduszu Wyszehradzkiego.
KORZYSTAJ Z ZASOBÓW THE OTHER EUROPE
KONFERENCJA | PROGRAM
25/10/2021
12.00
/ otwarcie spotkania: Basil Kerski, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności
/ wywiady filmowe z projektu, 1987: Lech Wałęsa
/ wystąpienie: Lech Wałęsa, legendarny przywódca Solidarności, były prezydent RP
/ słowo wstępu: Jacques Rupnik, współtwórca projektu filmowego The Other Europe
12.30
/ Film z wystawy stałej ECS: August 1980 / SIERPIEŃ ’80
/ wywiady filmowe z projektu, 1987: Bogdan Lis, Leszek Kołakowski, Andrzej Wajda
13.30
/ Panel dyskusyjny: do rozmowy zasiądą:
Bogdan Lis – opozycjonista w czasach PRL, działacz Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża i Solidarności, uczestnik projektu filmowego The Other Europe
Jacques Rupnik – francuski politolog, publicysta, współtwórca projektu filmowego The Other Europe
Basil Kerski – dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności
Anna Maria Mydlarska – kierownik Działu Dokumentacji Filmowej ECS
15.30
/ film z cyklu #ECSWORLD
/ zakończenie spotkania
