Czwartą edycję Gdańskich Spotkań Literackich „Odnalezione w tłumaczeniu” otworzy wykład Olgi Tokarczuk. Kto nie będzie mógł być osobiście, będzie mógł zobaczyć na naszej stronie transmisję z tego wydarzenia
Fot. Krzysztof Mystkowski / KFP
Od czwartku do soboty, 11-13 kwietnia, Gdańsk gościć będzie znakomitych tłumaczy literatury, pisarzy, akademików i badaczy przekładu, którzy spotkają się podczas czwartej edycji Gdańskich Spotkań Literackich „Odnalezione w tłumaczeniu”. To organizowany przez Instytut Kultury Miejskiej od 2013 roku (odbywa się co dwa lata) festiwal literacki, poświęcony przede wszystkim sztuce translacji. Jest największym wydarzeniem literackim w Polsce, poświęconym tłumaczom i dyskusjom o przekładzie, dający możliwość spojrzenia na literaturę z nieco innej perspektywy.
W programie tegorocznej edycji, która odbędzie się pod hasłem „Podróż na Wschód”, znalazła się m.in. premiera komiksu o pracy tłumacza, performance literacki, pasmo warsztatów podróżniczo-literackich dla młodych czytelników oraz wręczenie Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego.
Pisarz Andrzej Stasiuk będzie bohaterem spotkania „Pisarz i jego tłumacze”. Nz. podczas spotkania autorskiego w bibliotece Manhattan
Fot. Krzysztof Mystkowski / KFP
- W ramach Gdańskich Spotkań Literackich zaprosimy Państwa m.in. na wykład wprowadzający Olgi Tokarczuk, rozmowę z Andrzejem Stasiukiem i jego tłumaczami, rozmowę Henryka Lipszyca z Adamem Lipszycem o specyfice przekładu z języka japońskiego, sparing Małgorzaty Buchalik z Agnieszką Lubomirą Piotrowską, które na żywo przetłumaczą fragment rosyjskojęzycznego tekstu literackiego, spotkanie z Colinem Thubronem, autorem takich książek jak „Utracone Serce Azji”, „Cień Jedwabnego Szlaku”, „Po Syberii” - zachęcają organizatorzy.
Wydarzenia odbywać się będą w różnych lokalizacjach Gdańska - m.in. w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim, Instytucie Kultury Miejskiej, Europejskim Centrum Solidarności i Uniwersytecie Gdańskim. Wstęp wolny. Na galę wręczenia Nagrody Translatorskiej obowiązują zaproszenia, które można odebrać w IKM.
Zachęcamy do oglądania na naszej stronie transmisji z wydarzeń, które odbędą się w czwartek, 11 kwietnia, w Starej Aptece w Teatrze Wybrzeże: w programie oficjalne otwarcie festiwalu „Odnalezione w tłumaczeniu”, wykład Olgi Tokarczuk, premiera komiksu o przekładzoie „W głowie tłumaczy” z udziałem Tomasza Pindla, oraz spotkanie „Pisarz i jego tłumacze”, którego bohaterem będzie Andrzej Stasiuk. Początek o godz. 17:00.
Nagrodą za całokształt twórczości uhonorowana zostanie Małgorzata Łukasiewicz, która wprowadziła do polszczyzny dzieła m.in. Hansa Georga Gadamera, Jürgena Habermasa, Theodora W. Adorna czy W.G. Sebalda
Fot. Renata Dąbrowska
|
Program:
CZWARTEK, 11 KWIETNIA
Stara Apteka, ul. Teatralna
17:00 | Inauguracja Spotkań | Wykład Olgi Tokarczuk.
18:30 | „W głowie tłumaczy”. Premiera komiksu o przekładzie | Szymon Holcman, Berenika Kołomycka, Tomasz Pindel; rozmawia: Bogna Świątkowska; wizualizacje: Michał Szota.
19:30 | Pisarz i jego tłumacze: Andrzej Stasiuk | Margot Carlier, Jiri Cervenka, Siniša Kasumović, Renate Schmidgall, Andrzej Stasiuk; rozmawia: Urszula Kropiwiec. Bohaterem tegorocznego spotkania „Pisarz i jego tłumacze” jest Andrzej Stasiuk – polski podróżnik na Wschód numer jeden, który o Wschodzie rozmyśla stale i pisze z niezrównaną subtelnością. O tłumaczeniu jego książki „Wschód” na języki zachodnie i wschodnie porozmawiają Margot Carlier z Francji, Renate Schmidgall z Niemiec, Siniša Kasumović z Chorwacji i Jiri Cervenka z Czech.
21:30 | Noc poetycka Versopolis | Poezję w oryginale czytają Hałyna Kruk (Ukraina), Mária Ferenčuhová (Słowacja), Agnė Žagrakalytė (Litwa), Ołena Husejnowa (Ukraina), Kholoud Charaf (Syria). Oprawa muzyczna: Rafał Skonieczny
PIĄTEK, 12 KWIETNIA
Gdański Teatr Szekspirowski (ul. Bogusławskiego 1)
8:30 | Joga dla tłumaczy | Prowadzenie: Krysia Rybińska | Udział bezpłatny, liczba miejsc ograniczona. Zapisy: warsztaty@ikm.gda.pl
Festiwalowe poranki poświęcimy fizycznym aspektom pracy tłumacza – pracy wymagającej zaangażowania nie tylko umysłu. Jak zachęcić nasze ciało do współpracy podczas wielogodzinnych seansów przed ekranem komputera? Na miejscu będzie czekał potrzebny do praktyki sprzęt. Jak się przygotować do zajęć, informacje praktyczne: yogacompass.pl/informacjepraktyczne
Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego (ul. Wita Stwosza 55, aula 1.43)
10:00 | „Podróżniczki. Gdzie zaczyna się Wschód?” | Barbara Andrunik, Agnieszka Rayss, Paulina Wilk; rozmawia: Max Cegielski.
Czym jest i gdzie zaczyna się Wschód? Tuż za rogiem, w nas samych, czy bardzo daleko? Czy odsuwamy Wschód daleko, ponieważ obawiamy się, że jest niebezpiecznie blisko? Nie popadając w niebezpieczną esencjalizację, trzeba zapytać, jak podróżują kobiety? Przed II wojną światową i dziś. Uciekają czy szukają? Jak tłumaczą Wschód; czy odczuwają, widzą go i czytają inaczej niż mężczyźni? Jakie możliwości kontaktów otwierają się przed nimi? Co, innego niż mężczyźni, mogą zobaczyć poczuć, usłyszeć i zrozumieć? Czy geografia i podróż mają płeć? Wschód tłumaczony przez kobiety w rozmowie z również podróżującym mężczyzną.
11:00 | „Struktura odmienności, pochwała przekładu” – z Henrykiem Lipszycem rozmawia Adam Lipszyc.
Przekład z japońskiego nastręcza szereg zasadniczych problemów wynikających zarówno ze specyfiki języka, jak i kultury. Trudności te przybierają wszakże odmienny kształt i nasilenie w zależności od przekładanego tekstu. Tłumaczenie współczesnych dramatów Yukio Mishimy, które same stanowią trawestację dawnych sztuk teatru No; eseje Junichiro Tanizakiego („Pochwała cienia”) czy Shuzo Kukiego („Struktura iki”), które starają się scharakteryzować wyjątkowość tego, co japońskie; Zapiski dla zabicia czasu Yoshidy Kenko, czternastowiecznego mnicha notującego w dawnej japońszczyźnie obserwacje głęboko zakorzenione w świecie kultury dworskiej i wrażliwości buddyjskiej – każdy z tych utworów to dla tłumacza źródło szczególnego rodzaju wyzwań. Rozmowa z Henrykiem Lipszycem, który przekładał wszystkie te teksty, poświęcona będzie owym za każdym razem nieco odmiennym trudnościom.
12:00 | Sparing tłumaczek języka rosyjskiego | Małgorzata Buchalik, Agnieszka Lubomira Piotrowska; prowadzenie: Marek Radziwon.
Sparing tłumaczy to rodzaj pojedynku na przekład tego samego fragmentu literackiego. Konfrontacja zawsze jest emocjonująca, publiczność może „na żywo” prześledzić proces tłumaczenia: od odczytania i interpretacji tekstu aż po konkretne wybory w języku polskim.
13:00 | „Buszujący w krzaczkach. Jak się tłumaczy z języków Orientu” | Anna Akbike-Sulimowicz, Marcin Michalski, Katarzyna Sarek; rozmawia: Adam Szostkiewicz. Rozmowa o tych miłych i tych mniej przyjemnych stronach tłumaczenia z języków i kultur orientalnych na język należący zarazem do kultury zachodniej, jak i świata słowiańskiego.
Klub festiwalowy w Instytucie Kultury Miejskiej, Długi Targ 39/40
10:00 | Podróże w spódnicy. Warsztaty dla grup szkolnych w wieku 7-12 lat | Anna Dziewit-Meller, Joanna Rusinek (zorganizowane grupy szkolne).
Podróżniczka która nie boi się świata i próbuje go zrozumieć – możesz nią być i ty. Warsztaty o podróżach dalekich i bliskich. O tym, jakie granice są najtrudniejsze do przekroczenia dziś, a jakie był kiedyś. A także o tym, że świat stoi przed nami otworem, jeśli tylko się odważymy zrobić pierwszy krok. O „Damach, dziewuchach, dziewczynach. Podróżach w spódnicy” porozmawiamy i spróbujemy się nimi stać.
16:00 | Transliterative Tease – wykład performatywny Payama Sharifi (kolektyw Slavs and Tatars) | Wykład w jęz. angielskim tłumaczony na polski
Wykład performatywny Payama Sharifiego skupia się na językach turkijskich byłego Związku Radzieckiego, a także na wschodnich i zachodnich rubieżach obszaru tureckiego. Transliterative Tease bada potencjał transliteracji oraz takie pojęcia jak kolonializm, polityka tożsamości czy wiara.
17:00 | O utraconej pamięci i zamarzniętych słowach. Podróże z Colinem Thubronem. Z pisarzem rozmawia Dorota Kozińska
Gdański Teatr Szekspirowski (ul. Bogusławskiego 1)
20:00 | Gala wręczenia Nagród za Twórczość Translatorską im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego* (reż. Tomasz Cyz) | W trakcie gali: rozmowa z finalistami Nagrody w kategorii jednego przekładu | Galę prowadzą Jacek Dehnel i Paulina Małochleb.
* Wstęp za okazaniem zaproszenia
Komiks „W głowie tłumaczy” będzie miał premierę podczas festiwalu
Fot. Ada Kamińska
SOBOTA, 13 KWIETNIA
Gdański Teatr Szekspirowski, Sala Spotkań (ul. Bogusławskiego 1)
8:30 | Joga dla tłumaczy | Prowadzenie: Krysia Rybińska | Udział bezpłatny, liczba miejsc ograniczona. Zapisy: warsztaty@ikm.gda.pl
Festiwalowe poranki poświęcimy fizycznym aspektom pracy tłumacza – pracy wymagającej zaangażowania nie tylko umysłu. Jak zachęcić nasze ciało do współpracy podczas wielogodzinnych seansów przed ekranem komputera? Na miejscu będzie czekał potrzebny do praktyki sprzęt. Jak się przygotować do zajęć, informacje praktyczne: yogacompass.pl/informacjepraktyczne
Europejskie Centrum Solidarności, Sala Wystaw Czasowych (pl. Solidarności 1)
11:00 | Rewolucja kobiet. Klementyna Suchanow rozmawia z Hałyną Kruk, Maureen Freely, Katją Petrowską.
12:00 | Wyzwania współczesnego podróżopisarstwa | Wojciech Jagielski, Olga Stanisławska; rozmawia: Paweł Cywiński.
Dzisiejsze reportaże, blogi, vlogi oraz slajdy podróżnicze są kontynuacją wczorajszego podróżopisarstwa, diariuszy, pamiętników czy wspomnień. Jak współczesne podróżopisarstwo radzi sobie ze swoją przeszłością? Na ile udało mu się wyzwolić z czasów wielkich odkryć oraz imperiów kolonialnych? Jaki są najważniejsze współczesne etyczne zagadnienia związane z opisywaniem inności?
13:00 | Z Małgorzatą Łukasiewicz, laureatką Nagrody im. T. Boya-Żeleńskiego za całokształt twórczości translatorskiej, rozmawiają Magda Heydel i Urszula Kropiwiec.
Klub festiwalowy w Instytucie Kultury Miejskiej
11:00 | Chiny dla dociekliwych | Rodzinne warsztaty z Izą Kalutą (obowiązują zapisy, szczegóły wkrótce).
Dlaczego Chiny nazywa się Państwem Środka? Ile tysięcy znaków ma chińskie pismo? Dlaczego Święto Wiosny w Chinach obchodzi się zimą? I czy dawni mistrzowie chińskich sztuk walki naprawdę przenikali przez ściany? Wyrusz z nami w podróż za Wielki Mur Chiński: naucz się pisania chińskich znaków, jedzenia pałeczkami, poznaj chińskie pieczęcie, wachlarze i sztukę parzenia herbaty.
17:00 | Kobieta i pięć słoni (reż. Vadim Jendreyko) | Pokaz filmu z polskimi napisami, wstęp wolny.
Film o Swietłanie Geier uważanej za największą tłumaczkę literatury rosyjskiej na język niemiecki. Jej przekłady pięciu wielkich powieści Dostojewskiego, które sama określała mianem „pięciu słoni”, stanowiły dzieło jej życia. Twórczość Geier charakteryzuje wspaniałe, zmysłowe poczucie języka i bezkompromisowy szacunek dla pisarzy, których twórczość tłumaczyła.
Na życiu Swietłany Geier cieniem położyła się trudna historia XX-wiecznej Europy: stalinowskie prześladowania, nazistowski terror, mord w Babim Jarze. Film Jendreyki opowiada o wielkim cierpieniu, cichych pomocnikach, szansach, które nadeszły mimo braku nadziei na nie – i o miłości do języków, która przewyższyła wszystko inne.
WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE
Uniwersytet Poezji Europejskiej | 11 kwietnia, godz. 10:00 – 14:00
Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego, ul. Wita Stwosza 55, aula 1.43
Spotkania z poetkami i ich tłumaczami:
Hałyna Kruk (Ukraina) i Bohdan Zadura;
Mária Ferenčuhová (Słowacja) i Zbigniew Machej;
Agnė Žagrakalytė (Litwa) i Agnieszka Rembiałkowska;
Ołena Husejnowa (Ukraina)
Ponadto:
Warsztaty mistrzowskie z Agnieszką Lubomirą Piotrowską | 10-11 kwietnia | rekrutacja zakończona.
Komiks jako narzędzie w edukacji. Warsztaty dla nauczycieli z Tomaszem Pindlem | rekrutacja zakończona.
Krytyka przekładu dla każdego. Warsztaty z Tomaszem Swobodą | 13-14 kwietnia | nabór trwa
Kraniche/Żurawie. Warsztaty w ramach wymiany dla tłumaczy z języka niemieckiego | 9-13 kwietnia | rekrutacja zakończona.
Szczegóły oraz zapisy na ostatnie wolne miejsca na warsztaty na stronie festiwalu: Odnalezione w Tłumaczeniu.
|
