Czym jest program współpracy miasta z NGO?
„Roczny program współpracy miasta Gdańska z organizacjami pozarządowymi” określa zasady, środki i kierunki wspólnego działania na rzecz mieszkanek i mieszkańców Gdańska. Przygotowują go: Wydział Rozwoju Społecznego Urzędu Miejskiego w Gdańsku, wydziały i jednostki miejskie zlecające organizacjom realizację zadań miejskich oraz - co bardzo ważne - same organizacje pozarządowe.
Wspólna praca co roku odbywa się podczas cyklu spotkań. Cykl dotyczący przygotowania Programu na rok 2026 właśnie się rozpoczyna.
Z kolei 27 czerwca odbyło się spotkanie z NGO, podczas którego podsumowano „Sprawozdanie z realizacji Programu w 2024 roku”. Notatkę ze spotkania można pobrać tutaj.
Szkolenie i konsultacje
W środę, 9 lipca, w godz. 15.30 – 18.30, warto przyjść do Centrum Dolna Brama na szkolenie przygotowujące do cyklu konsultacji. Jego cel to przybliżenie „Modelu współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych”, który można pobrać tutaj.
Same konsultacje odbędą się w lipcu i sierpniu:
- I spotkanie konsultacyjne: 23.07, godz. 11.00 – 14.00, temat: Cele współpracy,
- II spotkanie konsultacyjne: 30.07, godz. 15.30 – 18.30, temat: Wyzwania w obszarze wybranych zadań,
- III spotkanie konsultacyjne: 6.08, godz. 11.00 – 14.00, temat: Tryb ogłaszania konkursów i komisje konkursowe,
- IV spotkanie konsultacyjne: 13.08, godz. 15.30 – 18.30, temat zgłoszony przez NGO,
- V spotkanie konsultacyjne: 20.08, godz. 15.30 – 18.30, temat zgłoszony przez NGO,
- VI spotkanie konsultacyjne: 27.08, godz. 15.30 – 18.30, temat: Prawa człowieka.
Wszystkie spotkania odbędą się w Centrum Dolna Brama przy ul. Dolna Brama 8 w Gdańsku.
Co dalej?
Gotowy dokument zostanie skonsultowany online, dzięki czemu zainteresowane osoby będą mogły zgłosić swoje uwagi. Każda zostanie rozpatrzona. Raport z konsultacji będzie dostępny online. Program przyjmowany jest uchwałą Rady Miasta Gdańska, na jednej z ostatnich sesji w roku. Co roku też do Rady Miasta trafia sprawozdanie z jego wykonania.
Sprawozdanie współpracy Miasta z NGO w 2024 r.
Dokument za rok 2024 jest już gotowy, można się z nim zapoznać tutaj. Podsumowanie odnosi się do czterech obszarów współpracy, których dotyczy Program. Chodzi o:
- współtworzenie polityk publicznych,
- wsparcie działania organizacji pozarządowych i aktywności obywatelskiej,
- komunikację i promocję,
- współpracę finansową – zlecanie organizacjom pozarządowym zadań publicznych.
W Programie współpracy Miasta Gdańska z organizacjami pozarządowymi na rok 2024 na realizację zadań publicznych zlecanych organizacjom zaplanowano ponad 122 mln zł. To 32 proc. więcej niż w roku 2023. Współpracę finansową prowadzono w 27 obszarach tematycznych.
Co roku w Programie określany jest główny cel. W 2024 roku było to wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i budowanie partnerskich relacji między samorządem a zorganizowanymi grupami mieszkańców i mieszkanek. Służyć temu miało podniesienie jakości współpracy oraz zwiększenie jej zakresu – ważne tym bardziej, że w 2024 roku zarejestrowano w Gdańsku aż 3190 organizacji pozarządowych (według prowadzonego przez prezydent Miasta Gdańska rejestru organizacji pozarządowych z siedzibą w Gdańsku).
Współpraca z NGO w liczbach
Gdańskie NGO’sy mogły liczyć na wsparcie techniczne, szkoleniowe i informacyjne. Usługi w ramach centrów wsparcia świadczyły: Gdańskie Centrum Organizacji Pozarządowych i Centrum Inicjowania Rozwoju. Mowa tu m.in. o poradnictwie prawnym, księgowym, biznesowym, asystenturze, bezpłatnych salach szkoleniowych czy coworkingu społecznym. Z obu ofert skorzystało 210 organizacji pozarządowych i grup nieformalnych, którym udzielono łącznie 311 godzin poradnictwa. Zorganizowano też siedem szkoleń dla organizacji oraz udzielono wsparcia liderkom i liderom przy zakładaniu siedmiu nowych fundacji.
Domy i kluby sąsiedzkie
Rok 2024 był już 11 rokiem działania Gdańskich Domów i Klubów Sąsiedzkich, czyli centrów lokalnych skupiających aktywność lokalną i obywatelską w dzielnicach. W 2024 roku w mieście działało 35 centrów lokalnych: 17 domów i 18 klubów, prowadzonych przez 25 organizacji pozarządowych.
Na działalność domów i klubów przekazano ponad 3,6 mln zł – to o około 27 proc. więcej, niż w roku 2023.
W roku 2024 Gdańskie Domy i Kluby Sąsiedzkie zrealizowały ponad 5600 wydarzeń i były dostępne dla mieszkańców przez ponad 42 700 godzin. Z oferty skorzystało ponad 23 000 osób.
Centrum wolontariatu i fundusze na Fundusze
Rok 2024 był też rokiem kontynuacji działań związanych z kluczowymi projektami zapoczątkowanymi podczas roku Europejskiej Stolicy Wolontariatu Gdańsk 2022 (karta wolontariusza, certyfikacja organizacji i instytucji oraz referencje dla wolontariuszy). Na zadania związane z promocją i organizacją wolontariatu Miasto Gdańsk zaplanowało w roku 2024 kwotę 800 000 zł. W Centrum Wolontariatu działania wolontariackie podjęło 6971 osób.
Środki na Gdańskie Fundusze (sąsiedzki, młodzieżowy, senioralny, sportowo-rekreacyjny oraz równości) to 1 370 000 zł. Z tej kwoty na realizację inicjatyw przekazano ponad 850 tys. zł. Zrealizowano 275 projektów: 148 przez grupy nieformalne, 86 – przez organizacje pozarządowe. Dodatkowo w ramach Gdańskiego Funduszu Senioralnego wsparto działania 41 Kół i Klubów Seniora.
Dotacje na zadania publiczne
O realizację zadań publicznych w 2024 roku ubiegało się 476 organizacji pozarządowych (w tym 363 mające siedzibę w Gdańsku). Miasto Gdańsk udzieliło dotacji 311 organizacjom pozarządowym (w tym 262 z Gdańska), przy czym niektóre z nich realizowały w tym czasie więcej niż jedno zadanie.
Łącznie organizacje złożyły na 2024 rok 1565 ofert, z czego 1305 (83 proc.) w trybie konkursowym, a 260 (17 proc.) w trybie pozakonkursowym.
Działalność Centrum Dolna Brama i miejskie lokale dla NGO
Rok 2024 był drugim rokiem działalności Centrum Dolna Brama. To docelowe, centralne miejsce ekosystemu wspierania innowacji społecznych i innych form aktywności społecznej. Oprócz wsparcia merytorycznego i administracyjnego można znaleźć tu przestrzeń do pracy, spotkań, oddolnych działań i aktywności organizacji pozarządowych oraz grup nieformalnych. W 2024 roku w Centrum odbyły się 1224 spotkania z udziałem 17 250 osób. Warto też podkreślić, że w ubiegłym roku wydłużono godziny pracy CDB.
Przestrzeń dla organizacji
Organizacje dla swoich działań potrzebują przestrzeni zarówno na działania stałe, jak i wydarzenia jednorazowe lub cykliczne. Zwykle nie dysponują własnym lokalem. Miasto staje się więc ich naturalnym partnerem udostępniającym nieruchomości lub ich części, lokale użytkowe i mieszkalne oraz działki gruntowe na działania ze sfery pożytku publicznego.
Na podstawie umów najmu preferencyjnego i użyczenia Gdańskie Nieruchomości udostępniają 243 lokale 171 organizacjom pozarządowym. Dodatkowo Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie udostępnia 10 organizacjom 13 lokali na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej i wsparcia rodziny.
- By opracować kryteria dostępu do lokali komunalnych i usprawnić procedury wynajmu lokali miejskich organizacjom pozarządowym, w 2024 roku powstał Zespół Dialogu Obywatelskiego - informuje Marta Karalus, kierowniczka Referatu Współpracy Lokalnej Wydziału Rozwoju Społecznego Urzędu Miejskiego w Gdańsku. - W jego spotkaniach uczestniczą przedstawiciele organizacji pozarządowych i urzędu miejskiego. Zdiagnozowaliśmy wyzwania, usprawniamy współpracę.
Rady wspierające działania z NGO
Wspominając o roli dialogu, nie można zapomnieć o ciałach doradczych. Mamy dziewięć rad przy prezydencie Gdańska. Kluczową dla współpracy miasta z organizacjami pozarządowymi jest jednak Gdańska Rada Działalności Pożytku Publicznego, a dla wspierania rozwoju aktywności obywatelskiej przez wolontariat – Gdańska Rada ds. Rozwoju Wolontariatu. W 2024 roku odbyło się 11 posiedzeń Gdańskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego IX kadencji.
Przedstawiciele NGO wchodzą w skład zespołów i komisji resortowych (np. w MOPR), a także Komitetu Rewitalizacji i Zespołu Konsultacyjnego Budżetu Obywatelskiego.
oprac. IB
