Historyk Jan Daniluk na wojenne losy Gdańska i Sopotu spojrzał z nowej perspektywy, z perspektywy żołnierzy Wehrmachtu, którzy stacjonowali tu podczas II Wojny Światowej w garnizonie wojskowym. Książka „Miasta skoszarowane” ukazuje nie tylko działania militarne, ale też wpływ obecności armii na codzienne życie w sąsiadujących ze sobą miastach. To opowieść o miastach zamienionych w koszary i mieszkańcach, których życie też w związku z tym się zmieniło. Nad książką autor pracował długo, jak sam podaje "teoretycznie rzecz biorąc prace nad rozprawą ciągnęły się niemal równo dziesięć lat". Ważnym powodem do jej powstania było dotarcie do unikatowych źródeł.
- Pretekstem do podjęcia badań nad zagadnieniem garnizonu w latach 1939-1945 było dotarcie do kapitalnych źródeł przechowywanych w Wojskowym Archiwum Federalnym we Fryburgu Bryzgowijskim, a wytworzonych przez różne organa wojskowe oraz analiza prasy wydawanej w latach konfliktu - wyjaśnia dr Jan Daniluk. - Pozwoliły one znacząco uzupełnić obraz wojennego Gdańska i Sopotu. Co istotne, do tej pory nie były one szerzej lub w ogóle wykorzystane, a już w szczególności do tego, by nie tylko opisać historię jednostek wojskowych, ale i miast, w których oddziały szkoleniowe i zapasowe stacjonowały.
Autor ukazuje działalność kulturalno-oświatową administracji garnizonu, skierowaną do żołnierzy oraz udział w niej struktur partii hitlerowskiej NSDAP. W mieście publikowano oraz kolportowano określoną i ocenzurowaną prasę, wydawano książki, nadawano audycje radiowe, organizowano pokazy filmowe, wykłady, odczyty, spektakle teatralne, dbano o uprawianie sportu przez organizowanie meczów w ramach lig wojskowych. Z aktywności kulturalno-oświatowo-sportowej Wehrmachtu korzystali także cywilni mieszkańcy Gdańska. Według zamysłu władz hitlerowskich miała ona budować pozytywny obraz sił zbrojnych wśród niemieckiej społeczności Gdańska.
- Czytelnicy znajdą w książce informacje nie tylko, kiedy i jakie urzędy wojskowe funkcjonowały w garnizonie czy jak rozwijała się produkcja na potrzeby wojska, ale także, jak wyglądało życie w mieście zagrożonym nalotami bombowymi, jak kształtował się rynek pracy, w jakim zakresie Wehrmacht nawiązał współpracę z miejscową politechniką oraz czy i jak zaistniał w świecie sportu – mówi Jan Daniluk.
Licząca ponad 500 stron książka „Miasta skoszarowane” to rozszerzona wersja rozprawy doktorskiej, którą autor obronił na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Gdańskiego w grudniu 2017 r. (promotor: prof. dr hab. Marek Andrzejewski). Będzie ona z pewnością ciekawą lekturą zarówno dla zawodowych historyków, jak i miłośników historii. Zawiera bogatą ikonografię pochodzącą z kraju i z zagranicy, z instytucji publicznych, jak i zbiorów prywatnych, w tym także niepublikowane do tej pory materiały.
Kiedy: 24 października 2019 r. godz. 17.00
Gdzie: Wielka Sala Wety, ul. Długa 46/47
Wstęp: wolny