Gdańska Polityka Zieleni - co to jest?
Gdańska Polityka Zieleni (GPZ) określa spójne i długoterminowe cele oraz perspektywy związane z rozwojem w mieście błękitno - zielonej infrastruktury, realizując tym samym zapisy Strategii Rozwoju Miasta Gdańsk 2030 Plus.
GPZ obejmuje tworzenie „miasta zielonego”, w którym stosowane są rozwiązania oparte na zasobach środowiska przyrodniczego. Jej zapisy uzupełniają także miejskie polityki o kompleksowe ujęcie zagadnienia błękitno - zielonej infrastruktury, o czym jest mowa m.in. w Gdańskiej Polityce Wodnej, Gdańskich Przestrzeniach Lokalnych oraz Gdańskim Standardzie Ulicy Miejskiej.
W ramach drugiego etapu opracowywania GPZ ogólne analizy z poziomu całego miasta sprowadzono do skali poszczególnych obszarów objętych deficytem w dostępie do zieleni.
Drzewo samo się obroni. Rozmowa z dendrologiem GZDiZ
Błękitno-zielona sieć dla obszarów priorytetowych
Za tworzenie GPZ odpowiada Zespół Przestrzeni Publicznych i Krajobrazu Biura Rozwoju Gdańska. Podczas II etapu prac nad dokumentem projektanci przeanalizowali dostępność zieleni we wszystkich gdańskich dzielnicach.
To pozwoliło wskazać obszary miasta, w których jest deficyt w dostępie do zieleni i gdzie konieczne jest podjęcie działań poprawiających sytuację.
Tereny takie znajdują się m. in w dzielnicach:
- Wrzeszcz Dolny i Górny,
- Strzyża,
- Przymorze Małe,
- w Śródmieście,
- Letnica,
- Nowy Port,
- Młyniska
- Zaspa-Młyniec.
W powyższych dzielnicach, ze względu na ich położenie w gęstej i intensywnie zaludnionej części dolnego tarasu Gdańska, prace podjęto w pierwszej kolejności. Od kwietnia do czerwca br. projektantki z BRG spotkały się z radami wszystkich wyżej wymienionych dzielnic. W rozmowach uczestniczyli także radni miejscy.
Jestem z Gdańska. Rozmowa o planowaniu miasta z dyrektor Biura Rozwoju Gdańska
Różne perspektywy, różne pomysły
Wprowadzenie rad dzielnic w wyniki analiz i wytyczne dotyczące kształtowania sieci zieleni w dzielnicach to element stałej współpracy BRG z przedstawicielami mieszkańców.
Dyskusja na temat wniosków płynących z przeprowadzonych analiz i szukanie wspólnego mianownika dla propozycji urbanistów oraz potrzeb i oczekiwań lokalnej społeczności to ważny krok ku zmniejszeniu deficytu terenów zieleni publicznej w Gdańsku.
Nowe tereny zieleni, lepsze zagospodarowanie tych już istniejących, poprawa dróg dojścia do zieleńców, skwerów, parków – to niektóre z proponowanych podczas spotkań rozwiązań.
Pokłosiem spotkań jest wypracowanie wytycznych dotyczących zazieleniania sześciu obszarów miasta zebranych w formie przystępnych i dostępnych na stronie BRG publikacji oraz bazy danych przestrzennych. Wytyczne i rekomendacje mają być punktem wyjścia dla działań jednostek miejskich oraz urbanistów tworzących plany miejscowe w Gdańsku.
W tekście udostępniamy graficzne odwzorowanie propozycji dla poszczególnych dzielnic z deficytem zieleni publicznej.
GPZ dla urbanistów
Analizy urbanistyczne są podstawowym narzędziem pracy dla osób odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne. Pozwalają one urbanistom spojrzeć na dany problem czy wyzwanie z szerokiej perspektywy, dzięki nim zidentyfikowane są konkretne potrzeby, a w konsekwencji możliwe jest zaproponowanie najlepszych rozwiązań wpisujących się w politykę miasta.
Wnioski z tego rodzaju analiz znajdują odzwierciedlenie w dokumentach planistycznych sporządzanych przez BRG. Tak również było w przypadku analiz dotyczących dostępu do zieleni - rekomendacje utworzenia nowych terenów zieleni znalazły swoje odzwierciedlenie w przygotowanym projekcie planu ogólnego miasta Gdańska.
Błękitno-zielone karty
Wraz z publikacją GPZ etap II, rozpoczął się etap III, w ramach którego będą opracowywane szczegółowe rekomendacje dotyczące zagospodarowania kluczowych terenów wskazanych przez radnych dzielnicowych podczas spotkań – tzw. błękitno-zielone karty. Błękitno-zielone karty (zielone i niebieskie ikony) zostały udostępnione na interaktywnej mapie i mają służyć mieszkańcom jako pomoc przy składaniu wniosków do Zielonego Budżetu Obywatelskiego oraz przy procedowaniu zadań jednostek miejskich.
Szczegółowe wytyczne w ramach etapu III GPZ zostały już sformułowane dla parku linearnego w rejonie ulicy Rybaki Górne na Młodym Mieście, a także dla osiedlowego zieleńca w rejonie ulic Bydgoskiej i Bzowej na Przymorzu Małym (zielone ikony). Kolejne karty, dotyczące wskazanych na mapie lokalizacji (szare ikony) będą opracowywane.
Dla klimatu i mieszkańców
Główne założenia GPZ to adaptacja do zmian klimatu oraz poprawa jakości życia mieszkańców. Dokument wskazuje i proponuje konkretne działania, m.in. zwiększenie powierzchni oraz jakości terenów zieleni i ich bioróżnorodności, poprawę standardu ich zagospodarowania, objęcie ochroną nowych obszarów czy wreszcie zwiększenie liczby powiązań pomiędzy terenami zieleni. Ma to przynieść wymierne korzyści polegające na zazielenieniu obszarów i zmniejszeniu istniejących deficytów w dostępie do zieleni oraz podnoszeniu jakości zagospodarowania.
Zalecanym kierunkiem kształtowania terenów zieleni w Gdańsku jest zachowanie i podkreślanie ich zróżnicowania oraz wzmacnianie bioróżnorodności. Dotyczy to także zagospodarowania zbiorników retencyjnych, ochrony mokradeł i podmokłości.
Preferowane są rozwiązania oparte na naturze, zieleń spontaniczna i parki czwartej przyrody, tj. roślinność rozwijająca się samoistnie - taka zieleń jest najbardziej odporna na zmiany klimatu. Ważne jest także wzmacnianie istniejących powiązań pomiędzy terenami zieleni. Docelowo najbliższe tereny zieleni powinny się znajdować w odległości 15-minutowego dojścia pieszego od miejsc zamieszkania.
oprac. IB
