Kiedy 5 października 1983 roku Komitet Noblowski ogłosił decyzję o przyznaniu Pokojowej Nagrody Nobla przywódcy zdelegalizowanego przez władze PRL Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego “Solidarność”, pod blokiem na Zaspie, w którym mieszkał wówczas Lech Wałęsa z rodziną, zgromadził się tłum.
- Oczywiście uważam, że ta nagroda jest nas wszystkich, za naszą pokojową walkę - powiedział blisko 35 lat temu Lech Wałęsa, wychylając się z okna do zebranych.
Na uroczystość wręczenia Nagrody 10 grudnia 1983 r. pojechała Danuta Wałęsa. Władze nie wypuściły laureata z kraju.
Świętowanie jubileuszu tego niezwykłego wydarzenia sprzed 35 lat nie bez przyczyny odbywa się właśnie 29 września - tego dnia przypada 75 rocznica urodzin Lecha Wałęsy. Z tej podwójnej okazji w przestrzeni Gdańska zainaugurowany zostanie Szlak Wolności Lecha Wałęsy.
Uroczyste odsłonięcie pierwszej tablicy Szlaku odbędzie się o godz. 11 przy budynku plebanii Bazyliki św. Brygidy przy ul. Profesorskiej 17, gdzie dzięki wsparciu ówczesnego proboszcza “Brygidy”, ks. Henryka Jankowskiego, przywódca nielegalnej “Solidarności” przyjmował gości zza żelaznej kurtyny (polityków, dziennikarzy, działaczy społecznych).
- Pamięć ludzka szybko się zaciera. Przestajemy zwracać uwagę na początki i źródło ogromnej dumy nie tylko dla gdańszczanek i gdańszczan, ale i dla całej Polski, czyli otrzymania przez Lecha Wałęsę Pokojowej Nagrody Nobla – mówi prezydent Gdańska Paweł Adamowicz. - Potrzebujemy wracać do tych wydarzeń. Myśleć o nich i wyciągać wnioski z tego, że mogliśmy się w pokojowy sposób przeciwstawiać z góry narzuconym komunistycznym narracjom. Idea wolności i solidarności jest wpisana w Gdańską tożsamość, więc naturalnym krokiem jest „wpisanie” jej także w architekturę miejską.
Od godz. 12 na Targu Węglowym podziwiać będzie można zaś instalację artystyczną autorstwa Jerzego Janiszewskiego. Twórca logo “Solidarności” przygotował ją specjalnie z okazji jubileuszu. Instalacja pozostanie w tym miejscu przez maksymalnie dwa tygodnie.
Jerzy Janiszewski: twórca znaku Solidarności poprawi wygląd gdańskich kamienic
Szlak Wolności Lecha Wałęsy będzie kontynuowany w najbliższych miesiącach. Tablice już pojawiły się tutaj:
- na budynku przy ul. Dmowskiego 13 (dawnej siedzibie Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ)
- przy al. Grunwaldzkiej 103, gdzie znajdowała się (do ogłoszenia stanu wojennego) główna siedziba Związku,
- na fasadzie Hali Olivii – miejscu I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ "Solidarność" w 1981 r.
Kolejne pojawią się wkrótce w przestrzeni Gdańska.