• Start
  • Wiadomości
  • Znamy najlepszych tłumaczy! To Danuta Cirlić-Straszyńska i Piotr Paziński

Znamy najlepszych tłumaczy! To Danuta Cirlić-Straszyńska i Piotr Paziński

Danuta Cirlić-Straszyńska i Piotr Paziński otrzymali Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Nagroda przyznawana jest co dwa lata. Po raz pierwszy otrzymało ją dwoje laureatów: za najlepszy przekład oraz za całokształt twórczości.
08.04.2017
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl

Danuta Cirilić-Straszyńska i Piotr Paziński

Uroczystość wręczenia nagród, towarzysząca Gdańskim Spotkaniom Tłumaczy Literatury „Odnalezione w tłumaczeniu” organizowanym przez Instytut Kultury Miejskiej, odbyła się w piątek, 7 kwietnia 2017 r., w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. To miejsce niejako naznaczyło charakter uroczystości - jednak nie z powodów historycznych, a z racji przegranej „bitwy” o muzeum, które decyzją ministra kultury Roberta Glińskiego zostało przekształcone w Muzeum II Wojny Światowej oraz Muzeum Westerplatte i Wojny 1939.

- Organizatorzy wybrali na miejsce uroczystości Muzeum II Wojny Światowej, jako państwo wiecie anektowane wczoraj przez ministra, zwanego ministrem kultury - powiedział zastępca prezydenta Miasta Gdańska Piotr Kowalczuk, który wręczał nagrodę. Te słowa spotkały się z gromkimi brawami publiczności, a prezydent kontynuował, nawiązując do sztuki przekładu. - Jesteśmy w ważnym momencie i to trzeba przełożyć i wytłumaczyć naszym gościom, którzy przyjeżdżają do Gdańska. Wiem, że państwo starali się przynajmniej dzisiaj zdążyć zobaczyć wystawę, zanim całkiem zostaną zamknięte kasy biletowe. Mówię o tym podczas tej uroczystości nie bez kozery. Trzeba tym językiem opowiedzieć współczesną Europę, która tutaj, w Gdańsku, w wielu wymiarach się wydarzała. I dzięki państwu w wielu wymiarach znana jest na całym świecie.

Decyzją jury w składzie: Anna Wasilewska (przewodnicząca), Jacek S. Buras, Andrzej Jagodziński, Michał Kłobukowski, Sławomir Paszkiet, Justyna Sobolewska i Tomasz Swoboda, nagrodę za przekład jednego dzieła otrzymał Piotr Paziński, który przetłumaczył z języka hebrajskiego książkę „Przypowieść o skrybie i inne opowiadania” Szmuela Josefa Agnona (wyd. Nisza).


Nagrody w konkursie

- Piotrowi Pazińskiemu udała się sztuka niebywała: skutecznie wprowadził Agnona, pisarza prawie zupełnie nieznanego, do polszczyzny. Wcześniej istniał tylko jeden niewielki wybór jego opowiadań. O Agnonie mogliśmy słyszeć od współczesnych pisarzy izraelskich inspirujących się jego twórczością. Teraz otrzymaliśmy bogaty przegląd jego twórczości: od wczesnych przypowieści, po późne, znakomite opowiadania kojarzące się z Borgesem. Poeta Christopher Reid pisał, że to „tłumacz stwarza swojego autora”. Przekład Pazińskiego jest najlepszym tego dowodem - brzmiało uzasadnienie jury.

Do drugiej edycji Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego w kategorii przekład jednego dzieła zgłoszono 69 książek przekładanych łącznie z 18 języków, m.in.: hebrajskiego, starożytnej greki, bośniackiego, fińskiego, tureckiego czy rumuńskiego.

Po raz pierwszy przyznano także nagrodę za całokształt twórczości translatorskiej: otrzymała ją Danuta Cirlić-Straszyńska, znakomita tłumaczka z języka macedońskiego, chorwackiego, serbskiego i bośniackiego. 

- To dzięki niej polski czytelnik mógł rozsmakować się w literaturze jugosłowiańskiej i postjugosłowiańskiej. Od przekładowego debiutu w roku 1966 wydała ponad 70 książek, nie licząc słuchowisk radiowych ani utworów publikowanych w czasopismach. Jako tłumaczka uprawia wszystkie gatunki literackie: prozę, poezję, eseistykę i dramat - odczytała werdykt przewodnicząca Kapituły Nagrody, Anna Wasilewska.

Danuta Cirlić-Straszyńska nie kryła radości. - Dziękuję za to spotkanie z ludźmi oddanymi pracy literackiej. Przekład trzeba czuć, bez drygu nie można do tego podchodzić. Jeśli się odniesie sukces, to ten sukces dzieli się z autorem. Tłumacz powinien być „niepsujem” i nie psuć tego, co w oryginale jest piękne i wartościowe. Na ogół mi się udawało - żartowała.


O laureatach:

Danuta Cirlić-Straszyńska

Danuta Cirlić-Straszyńska: w 1953 r. ukończyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, uzyskując tytuł magistra. Pracowała jako redaktor w wydawnictwie „Czytelnik”, potem w Dziale Literackim Polskiego Radia i w redakcji „Literatury na Świecie”. W latach 60. stale współpracowała jako krytyk z „Nowymi Książkami” i innymi czasopismami literackimi oraz Polskim Radiem. Debiutowała osnutą na jugosłowiańskich wątkach ludowych książką „Bajki spod pigwy”. Jako tłumaczka debiutowała w 1966 r. przekładem powieści chorwackiego pisarza Ivana Kušana „Zagadkowy chłopiec”. Od tej pory przetłumaczyła ponad 60 książek. W latach 1967-2006 wprowadziła na polski rynek wydawniczy Danila Kiša, Miloša Crnajskiego, Miodraga Bulatovicia, Milorada Pavicia i Bora Ćosicia. Przełożyła ponad 20 słuchowisk radiowych, wiele opowiadań dla czasopism oraz sztuki teatralne Miodraga Žalicy, Danila Kiša, Gorana Stefanovskiego, Dušana Kovačevicia i Tomislava Zajeca. Za całokształt twórczości otrzymała Order Sztandaru Jugosłowiańskiego ze Złotą Gwiazdą, nagrodę PEN Clubu serbskiego (1980), nagrodę ZAiKS-u (1984), nagrodę „Literatury na Świecie” (2005); jest także laureatką nagród Stowarzyszenia Tłumaczy Macedońskich (1984) i Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich (1984).


Piotr Paziński

Piotr Paziński: pisarz, filozof, tłumacz, naczelny redaktor „Midrasza”, badacz związany z Uniwersytetem Muri im. Franza Kafki. Przez kilka lat zajmował się Ulissesem Jamesa Joyce’a (książka „Labirynt i drzewo” oraz przewodnik „Dublin z Ulissesem”). Laureat Paszportu Polityki i Europejskiej Nagrody Literackiej. Pisze, tłumaczy, zajmuje się filozofią judaizmu i tematem żydowskim w literaturze. W 2015 r. opublikował zbiór esejów pt. „Rzeczywistość poprzecierana”. Był nominowany do Nagrody Literackiej Gdynia i wyróżniony nagrodą „Literatury na Świecie” im. Andrzeja Siemka. Przekładał m.in. „Księgę liter” Lawrence’a Kushnera, eseje Davida Roskiesa, eseje Amosa Oza i Fani Oz-Salzberger „Żydzi i słowa”, a ostatnio - opowiadania Szmuela Josefa Agnona.


Czytaj także:

Festiwal "Odnalezione w Tłumaczeniu" - tłumacz to pisarz pracujący na rzecz innego autora



TV

Kaszubi – tożsamość obroniona. Rozmowa z prof. Cezarym Obrachtem-Prondzyńskim