Wydarzenie odbyło się w strefie rekreacyjnej nad zbiornikiem retencyjnym Świętokrzyska II i połączone było z piknikiem rodzinnym. W prezentacji głównych postulatów podnoszonych w konsultacjach społecznych, które odbyły się jesienią 2021 roku pod egidą Biura Architekta Miasta Gdańska, uczestniczyli: Aleksandra Dulkiewicz - prezydent Gdańska, gdańscy radni - wśród nich Anna Golędzinowska przewodnicząca komisji zrównoważonego rozwoju RMG a także prof. Piotr Lorens Architekt Miasta Gdańska oraz Edyta Damszel Turek - dyrektorka Biura Rozwoju Gdańska. Na pytania mieszkańców, przy planszy prezentującej główne założenia koncepcji stworzonej na podstawie wytycznych uczestników konsultacji, odpowiadali na miejscu dr Łukasz Pancewicz i Dawid Pesta przedstawiciele firmy A2P2, która na zlecenie Biura Architekta przeprowadziła konsultacje i zebrała ich wyniki w obszerny, 130-stronicowy raport (częściowo trójjęzyczny), dostępny na stronie internetowej poświęconej przyszłości parku (zakładka AKTUALNIE)
Powstanie wielki park w południowej części Gdańska. Mieszkańcy zdecydują o szczegółach
Główne wnioski płynące z konsultacji społecznych dla kształtowania przyszłości parku to:
- ochrona najcenniejszych przyrodniczo obszarów i zachowanie naturalnego charakteru parku
- jasne wyznaczenie obszarów przeznaczonych pod rekreację w formie zorganizowanej
- stworzenie sieci powiązanych wnętrz krajobrazowych (wnętrza krajobrazowe to otwarte przestrzenie, zdefiniowane dwoma rodzajami “ścian” – urbanistycznymi, czyli elewacjami budynków oraz “elewacjami” krajobrazowymi - skarpami lub granicami zwartej zieleni wysokiej)
- wyznaczenie dogodnych połączeń pieszych i rowerowych oraz pogodzenie realizacji nowego parku z potrzebnymi inwestycjami w infrastrukturę transportową (PKM, Nowa Świętokrzyska, Nowa Bulońska)
- stworzenie nowych miejsc komfortowego spędzania czasu wolnego dla wszystkich grup mieszkańców
- realizacja najbliższych działań na terenach wokół zbiorników retencyjnych i w strefie centrum dzielnicowego
- Jesteśmy tu dziś, bo dotrzymujemy słowa. Część z Państwa dziś tu obecnych brała jesienią ubiegłego roku udział w konsultacjach społecznych dotyczących przyszłego Parku Południowego, którego powstanie jest także moim marzeniem - mówi Aleksandra Dulkiewicz prezydent Gdańska.
Prezydent wymieniła główne punkty, na które wskazali uczestnicy konsultacji: - Chcecie państwo zachować zieleń, także by dać miejsce do życia zwierzętom. Druga rzecz, o której marzycie to wyznaczenie miejsc do aktywnego spędzania czasu i sportu, czyli przygotowanie ścieżek biegowych, dróg rowerowych, wyznaczenie miejsc dojścia między osiedlami i zbiornikami retencyjnymi. Kolejna rzecz, o której mówiliście to potrzeba uzupełnienia nasadzeń. Już tej jesieni zaprosimy was do wspólnego przygotowania pierwszy nasadzeń - podkreśla Aleksandra Dulkiewicz. - Park Południowy nie powstanie w ciągu jednej jesieni. Nie wiem, jak długo będzie trwała realizacja, najważniejsze, że mamy plany, na podstawie której ją przeprowadzimy.
Zielone płuca dla dzielnicy, retencja dla całego miasta
Głos zabrała także Anna Golędzinowska, radna Miasta Gdańska, przewodnicząca komisji zrównoważonego rozwoju RMG: - Bardzo zależało mi na tym, żeby to był pierwszy wielki gdański park stworzony w sposób w pełni uspołeczniony. Bardzo mnie cieszy, że w państwa wypowiedziach wybrzmiało to, że cenicie naturalność tego terenu, że zależy wam nie tylko na własnej wygodzie (choć kwestie dostępności z osiedli były silnie podkreślane), ale także na naszych “braciach mniejszych” florze i faunie - mówi radna. - Wspólnie tworzymy i zachowujemy “zielone płuca” południowej części Gdańska. Poza tym, że to będzie przestrzeń rekreacji zgodnie z zasadą miasta piętnastominutowego, bo taka jest dostępność parku z większości osiedli wokół (a rolą ekspertów będzie zapewnienie takiej dostępność - poprzez sieć chodników i dróg rowerowych), warto pamiętać, że park będzie także rezerwuarem czystego powietrza i pełnić będzie bardzo ważną funkcję retencyjną dla Gdańska.
- Zapraszamy do lektury raportu online. Raport ten to wynik rozmów z mieszkańcami przeprowadzonych w 15 punktach konsultacyjnych, podczas trzech warsztatów i trzech spacerów. Elementem konsultacji była też ogólnomiejska ankieta - przypomina prof. Piotr Lorens, Architekt Miasta Gdańska. - Odzew był bardzo duży, a wnioski dość jednoznaczne. Na ich podstawie udało się wypracować wstępną wizję zagospodarowania terenu Parku Południowego, do końca tego roku chcielibyśmy opracować docelową koncepcję urbanistyczną całego tego obszaru i przeprowadzić pierwsze nasadzenia.
Oprócz docelowej koncepcji urbanistycznej, najbliższe działania dotyczące Parku Południowego to poprawa dostępności i bezpieczeństwa parku, uporządkowanie Parku Dulina oraz uzupełnienie infrastruktury rekreacyjnej wokół zbiorników retencyjnych.
Miejsca “naturalne” i “urządzone”
Wyjątki z raportu z konsultacji społecznych Parku Południowego
Drugi największy po Parku Reagana - Park Południowy, podobnie jak ten pierwszy ma za zadanie zintegrować poszczególne dzielnice Gdańska Południe. Obecnie przyjeżdża tu niewiele osób spoza sąsiednich dzielnic. Docelowo Park Południowy będzie posiadał walory, które przyciągną mieszkańców - najpierw z samych dzielnic południowych (obecnie w dzielnicy Południe zameldowanych jest około 115 tysięcy osób, a docelowo liczba ta może wzrosnąć do ponad 160 tysięcy mieszkańców). Rozwijająca się infrastruktura Parku będzie służyć także osobom przyjeżdżającym z innych części miasta. Do jego głównych walorów będzie należała przede wszystkim naturalna, minimalnie przekształcona zieleń, bogate ukształtowanie terenu, zieleń wysoka, a także zbiorniki oraz cieki wodne. Uzupełnienie ich infrastrukturą sportową i rekreacyjną oraz utworzenie długich pętli spacerowych, biegowych i rowerowych sprawi, że osoby poszukujące podobnych atrakcji np. w Otominie będą przyjeżdżać do Parku Południowego, zapewniającego zbliżone krajobrazy, lecz wyposażonego w infrastrukturę rekreacyjną i łatwiej dostępnego komunikacyjnie.
Park znajduje się na styku dzielnic: Jasień, Ujeścisko - Łostowice oraz Orunia Górna - Gdańsk Południe
Zgodnie z wytycznymi wynikającymi zarówno z inwentaryzacji przyrodniczej, która pozwoliła na ustalenie najcenniejszych środowiskowo obszarów, jak i wyników konsultacji społecznych, obszar Parku Południowego podzielono na następujące strefy:
Obszary „naturalne” chronione. Tereny najcenniejsze przyrodniczo, które nie powinny podlegać przekształceniom:
- Części dolin Potoków Oruńskiego i Kozackiego;
- Planowane użytki ekologiczne między ul. Jaworzniaków a ul. Guderskiego oraz obszary cenne z uwagi na bogactwo fauny w dolinach potoków Oruńskiego i Kozackiego.
Obszary „naturalne” z niewielkim zagospodarowaniem. Obszary te należy zachować w jak najbardziej naturalnej postaci, z ew. wyznaczeniem ścieżek pieszych i wprowadzeniem ławek (w zakresie niezbędnym dla spełnienia standardów dostępności). Jest to przede wszystkim Park Dulina na południe od ul. Piotrkowskiej.
Obszary „urządzone” Obszary o mniejszej powierzchni biologicznie czynnej i bioróżnorodności, o bardziej miejskim charakterze, wyposażone w infrastrukturę sportową i rekreacyjną. Są to przede wszystkim:
-
Północna część Parku Dulina;
-
Centralna część Parku w rejonie zbiornika Świętokrzyska I;
-
Tereny powyżej jaru potoku między zbiornikami, urządzane w ramach Budżetu Obywatelskiego
BO w Parku Południowym
Ważnym elementem zielonych terenów, które w przyszłości staną się Parkiem Południowym jest duże zaangażowanie mieszkańców w projekty zrealizowane tu w ramach Budżetu Obywatelskiego. Od 2017 powstały m.in.: ciąg pieszy łączący ul. Jaworzniaków ze zbiornikiem Świętokrzyska II oraz ścieżkę biegową Świętokrzyska II do ul. Dulina wraz z oświetleniem całej trasy, utworzono park rekreacyjny na osiedlu 5 Wzgórz, a także boisko wielofunkcyjne, Multi Park, czy Rowerowy Raj. Wnioskodawcą wielu projektów był Paweł Wiśniewski, radny dzielnicy Ujeścisko-Łostowice, założyciel i redaktor naczelny portalu gdanskpoludnie.pl. Jego szczególne zaangażowanie zostało podkreślone właśnie podczas wyników konsultacji - nieprzypadkowo ponieważ w przyszłości na obszarze parku wciąż będzie dość miejsc, w których będzie przestrzeń na takie projekty.
Nowa łąka kwietna i rabata bylinowa
Podczas pikniku zaproszono mieszkańców do wspólnego sadzenia kwiatów, krzewów i łąk polnych. Niezapominajki, skalnice, jeżówki, szałwie, naparstnice, łubiny, dziewanny oraz onętki kosmosy, lewizje, kocimiętki i ostnice cieniutkie - z kwiatów mieszkańcy Gdańska Południe założyli kolejną łąkę kwietną oraz rabatę bylinową nieopodal placu zabaw i zbiornika retencyjnego Świętokrzyska II. Przygotowanie miejsca pod nasadzenia obejmowało wyrównanie terenu oraz rozplantowanie biokompostu, który wspomoże rozwój i wzrost kwiatów.
Czarne złoto na pikiniku
Na stoisku Zakładu Utylizacyjnego można było zaopatrzyć się w Czarne złoto ogrodników, czyli w kompost produkowany z odpadów bio segregowanych przez mieszkańców. Paczki zawierały próbki produktu, które idealnie sprawdzą się do wykorzystania na balkonie. Osoby, które potrzebowały większej ilości kompostu mogły go zapakować do toreb o pojemności około 2-3 kg. Mieszkańcy, którzy wypełnili ankiety przygotowane przez ZU, otrzymały sadzonki kwiatów.
Atrakcje dla najmłodszych i mobilna karta
Dla najmłodszych mieszkańców były przygotowane dmuchane zjeżdżalnie, malowanie buziek, wata cukrowa oraz warsztaty z budowania lasów w słoiku oraz domków dla owadów. Domki będą schronieniem i miejscem odpoczynku dla pszczół, trzmieli i innych owadów zapylających, które zawitają z czasem na nową łąkę. Na mieszkańców czekał również poczęstunek z grilla i grochówka.
Dużym zainteresowaniem cieszył się także mobilny punkt, w którym można było wyrobić sobie Kartę Mieszkańca Gdańska.
