Szpital przy Nowych Ogrodach ma 150 lat

W 1875 roku do budynku przy obecnej ulicy Nowe Ogrody przeniósł się szpital założony przez członków gdańskiej gminy ewangelickiej. Kierownictwo powierzono służebnicom z Ludwigslust w Meklemburgii. Na początku placówka miała charakter dziecięcy, a później dodano także leczenie chorób kobiecych. Z okazji 150-lecia szpitala, dziś imienia Mikołaja Kopernika, w Europejskim Centrum Solidarności w piątek, 3 października, odbyła się uroczysta gala.
03.10.2025
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Diakonissen-4
Diakonisy ewangelickie w pierwszym szpitalu
mat. Copernicus

Historia szpitala w pigułce

Z okazji jubileuszu szpitala, w którym pracuje dziś blisko dwa tysiące osób, ukazała się też książka "Nieprzerwana misja".

Początki Szpitala im. Mikołaja Kopernika sięgają 1857 r. Prowadziły go siostry siostry ewangelickie z Meklemburgii i był szpitalem dziecięcym, później też kobiecym. 

W 1875 roku szpital został przeniesiony z mniejszego budynku do nowych gmachów przy obecnej ul. Nowe Ogrody, zbudowanych z funduszy zebranych w Prusach. Szpital, dziś im. Mikołaja Kopernika, funkcjonuje tam do dziś. 

W 1875 roku szpital dysponował 100 łóżkami i salą operacyjną, a przeznaczony był już nie tylko dla kobiet i dzieci, ale też mężczyzn. Leczono w nim przypadki internistyczne i chirurgiczne. W głównym budynku znajdowały się pomieszczenia dla diakonisek, jadalnia, biura, sale: konferencyjna, operacyjna, opatrunkowa i pokój lekarski. Po stronie wschodniej budynku głównego znajdował się trzykondygnacyjny tzw. Klassenkrankenhaus, z 20 salami chorych oraz apteka. Po stronie zachodniej budynku głównego znajdowało się laboratorium, pomieszczenia gospodarcze i sala lekcyjna. W podwórzu stał budynek dla oddziału dziecięcego i kobiecego.

Ciekawostka: nie zmieniając swej lokalizacji, szpital działał na terenie czterech państw, a jego adres zmieniał się od Neugarten 3/5, poprzez Nowy Świat, ul. gen. Karola Świerczewskiego, po dzisiejsze Nowe Ogrody 1–6.

Ortopedia i chirurgia kręgosłupa - nowy oddział w szpitalu im. Kopernika

Od początku XX w. szpital był rozbudowywany. Powstała kaplica i działało pogotowie. Oto najważniejsze daty: 

  • 1902 r. - po zachodniej stronie budynku głównego zbudowano baraki dla chorych
  • 1905 r. - zbudowano stację pogotowia
  • 1911 r. - zbudowano nową salę operacyjną
  • 1912 r. - rozbudowano część szpitala przeznaczoną na sale dla chorych. W okresie dwudziestolecia międzywojennego ponownie rozbudowano zarówno szpital, jak i stację pogotowia, a ponadto zbudowano kaplicę
  • 1945 r. - Diakonisy z racji pochodzenia niemieckiego, zostały wysiedlone. Szpital przemianowano w maju 1945 na Polski Szpital Ewangelicki S.S. Tabitanek przy ul. Nowy Świat 2-6, bo tak nazwano dawne Nowe Ogrody (przemianowane wkrótce ponownie, tym razem na ul. gen. Karola Świerczewskiego)
  • 1949 r. -  nawiązano współpracę z Akademią Lekarską w Gdańsku
  • 1947 - 1956 - działał jako Miejski Szpital Powszechny
  • 1956 - 2007 - zakład działał jako Szpital Wojewódzki im. Mikołaja Kopernika
IMG_4540 (1)~2.JPG
Budynek szpitala im. Kopernika ma już 150 lat
fot. Dominik Paszliński/gdansk.pl

Ile oddziałów i klinik ma szpital? 

Dziś w szpitalu im. Mikołaja Kopernika, prowadzonym przez spółkę Copernicus, mieści się 12 oddziałów i 7 klinik. W ostatnich latach został dobudowany Zakład Diagnostyki Obrazowej.

Ponadto kupowany jest najnowocześniejszy sprzęt medyczny m.in.: hybrydowy mikroskop operacyjny z egzoskopem, rezonanse magnetyczne, tomograf komputerowy, nawigacja neurochirurgiczna system nieinwazyjnego mapowania mózgu czy endoskop do operacji kręgosłupa. Najnowszym nabytkiem placówki jest akcelerator liniowy ZAP-X, służący do leczenia pacjentów z rakiem głowy i szyi.

ZAP-X stanął w szpitalu im. Kopernika

Dziś pracuje w nim 1947 osób (stan na 28 sierpnia 2025 r.) Co roku trafia do niego kilkadziesiąt tysięcy chorych. W 2024 r. hospitalizowano w nim 29 719 pacjentów. W ubiegłym roku udzielono 489 321 świadczeń (w szpitalu i poradniach). Pomocy udzielono też na SOR - w 2024 r. było to 70 490 przypadków. 

ZOBACZ FILM O HISTORII SZPITALA 

TV

Chirurg i artysta