Centrum Sztuki Współczesnej “Łaźnia”. „Zderzenia epistemiczne. Sztuka, Nauka i Antropocen”
Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia 1, ul. Jaskółcza 1, Gdańsk
Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia 2, ul. Strajku Dokerów 5, Gdańsk
Tą wystawą Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia podsumowuje czteroletni projekt Studiotopia, który połączył osiem dużych europejskich instytucji kultury i zaowocował trzynastoma artystyczno-naukowymi rezydencjami w Łaźni.
Sztuka, Nauka i Antropocen - słowa w podtytule wystawy podpowiadają tropy artystycznych zmagań. Sztuka łączy tu siły z nauką, by zapytać o czasy, w których człowiek odgrywa tak dużą rolę. Tytułowa epistemologia, dział filozofii i pojęcie zaczerpnięte ze starożytnej Grecji, to nic innego jak teoria poznania zajmująca się badaniem relacji pomiędzy poznawaniem a rzeczywistością. Episteme oznacza więc wiedzę naukową - uzasadnioną i niepodważalną - stojącą w opozycji do opiii, czyli wiedzy niepewnej.
- Program rezydencyjny STUDIOTOPIA zachęcił naukowców i naukowczynie do wymiany pomysłów, wiedzy i metodologii z artystami i artystkami - tłumaczy Agnieszka Kulazińska-Grobis, kierowniczka Działu Wystaw w CSW Łaźnia”. - Najważniejszym tematem projektu STUDIOTOPIA stały się wyzwania ekologiczne i społeczne współczesnego świata oraz cele zrównoważonego rozwoju wyznaczone przez ONZ. Niektóre z zagadnień, nad którymi pracowali i wciąż pracują zespoły artystyczno-badawcze to: zanieczyszczenie wód i gór mikroplastikiem, zrównoważony system produkcji i dystrybucji żywności, biomedycyna, rośliny jako żywe organizmy, tożsamości hybrydowe, bicie serca islandzkich lodowców, a także światło i muzyka. Podczas wystawy zobaczymy między innymi projekcje wideo, rysunki, dokumentacje badań, instalację dźwiękowo-zapachową i inne.
Wystawa składa się z trzech bloków tematycznych:
1. Ekologie spekulatywne
Pierwsza część to droga do namysłu nad powiązaniami łączącymi wszystkie żywe i nieożywione byty ziemskie oraz nad pochodzeniem życia biologicznego w ogóle. Twórcy i twórczynie zwracają się ku mądrości ludowej, snują hipotezy o przedludzkiej ewolucji plastiku, wsłuchują się w częstotliwości pierwotnego bagna, by opowiedzieć o zderzeniu historii naturalnej i historii człowieka.
2. Przekroczenia sensoryczne
To blok gromadzący dzieła sztuki sprzyjające zwiększonej wrażliwości ekologicznej odbiorców i odbiorczyń, kwestionujące społeczną obojętność wobec innych gatunków. Poezja, malarstwo, dźwięk i zapach tworzą tu sensoryczną drogę do alternatywnej wiedzy o świecie w skali mikro i makro.
3. Zhakować technokrację
W trzeciej grupie prezentowane są praktyki artystyczne, które sprzeciwiają się technologicznym receptom na wszystko i powierzchownym rozwiązaniom problemów, proponowanym przez korporacyjne i polityczne elity. Artyści i artystki próbują ukazać nieskuteczność dróg „na skróty”, obiecywanych nam przez biotechnologię czy zielony kapitalizm, które w żaden sposób nie naruszają niesprawiedliwych struktur społecznych leżących u podstaw problemu.
Artyści, artystki i kolektywy, których twórczy wkład w pracę z zespołami naukowymi w ramach STUDIOTOPII zostanie zaprezentowany na wystawie to: 3 137, Kat Austen, Dmitry Gelfand & Evelina Domnitch, Hypercomf, Voldemārs Johansons, Kuang-Yi Ku, Sandra Lorenzi, Oswaldo Maciá, Siobhán McDonald, Ciprian Mureşan, Alexandra Pirici, Maja Smrekar i Christiaan Zwanikken.
Kuratorami wystawy są Maja i Reuben Fowkes.
- „Nauka dla sztuki” to dobre motto dla artystyczno-naukowej współpracy, która odwraca zwyczajowy podział ról. Teraz sztuka stawia pytania, a nauka wytycza drogę prowadzącą do odpowiedzi - dodają Maja i Reuben Fowkes. - Granice między nauką a sztuką zostały w dobie antropocenu głęboko zdestabilizowane; zreifikowane struktury epistemiczne okazały się nieskuteczne w obliczu postępującego załamania ekosystemów. Wystawa “Zderzenia epistemiczne” zastanawia się, czy praktyki artystyczne – poprzez zakłócanie logiki technokratycznych rozwiązań i przesuwanie do granic możliwości metodologii badawczych – mogą doprowadzić do zmiany paradygmatów naukowego rozumowania.
Wystawa będzie czynna do 3 kwietnia 2022 r.
Wystawa prezentowana w ramach projektu „STUDIOTOPIA: “Art meets Science in the Anthropocene” (2019–2022) współfinansowana jest z programu Unii Europejskiej „Kreatywna Europa”. Trzy odsłony wystawy odbędą się w trzech instytucjach: Centrum Sztuki Współczesnej ŁAŹNIA w Gdańsku, Centre for Fine Arts (BOZAR) w Brukseli i Cluj Cultural Centre w Klużu (we współpracy z Ars Electronica w Linzu, GLUON w Brukseli, Laboral w Gijón, Onassis Stegi w Atenach i Vrije Universiteit Amsterdam).
Galeria Żak, Marta Wawrzynowicz “W Pałacu luster Binah”
aleja Grunwaldzka 195/197
Marta Wawrzynowicz (ur. 1992 r) zajmuje się malarstwem, rysunkiem oraz grafiką warsztatową. Jest finalistka konkursów ogólnopolskich i ogólnoświatowych. W 2016 roku otrzymała nagrodę Galerii Sztuki w Legnicy w konkursie malarskiem „Promocje" oraz stypendium Rektora Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku dla najlepszych studentów. Jest też stypendystką MKiDN.
Tytułowy “Pałac Luster Binah” to metafora duchowej przestrzeni, w której kształtuje się nasz wewnętrzny obraz rzeczywistości. Nieskończenie odbijające się od siebie światy prowokują do znalezienia granicy pomiędzy tym co jest fikcją/iluzją/snem, a tym co możemy nazwać rzeczywistością.
- ”Pałac Binah” jest wystawą o iluzjach, jakie stwarza malarstwo. Owo dwuwymiarowe, tradycyjne medium - tłumaczy Agata Nowosielska, kuratorka galerii Żak. - Zbiór barwnych obrazów ukazuje odbiorcy wachlarz elementów tworzących dziwaczne martwe natury: porcelanowe wazony, czary, figurki ustawione pośród tkanin - jedwabiu, szyfonów - przypominają całe kolekcje obiektów pieczołowicie zbieranych przez lata. Artystka nie pochyliła się tylko nad rozbudowaną, obfitującą w szczegóły formą, ale za pomocą pędzla stworzyła uduchowiony pałac iluzji, lustrzanych odbić, gabinet osobliwości przepełniony elementami. Są więc przedstawione martwe natury nie tyle wirtuozerią malarki ile jej umiejętnością przekazania za pomocą sztuki stanów ducha. Znajdujemy się bowiem w świecie wykreowanym przez Martę Wawrzynowicz. Świecie pełnym złudzeń optycznych, pełnym przeróżnych bodźców wizualnych, znajdujemy się w tytułowym pałacu Binah, który w tradycji Kabały stanowi duchową przestrzeń, gdzie odbijające się w lustrach i ciągle pomnażane idee kreują nieskończoną ilość możliwości. Poszukiwanie prawdy jest w naszej - odbiorców - gestii.
Prace prezentowane na wystawie w Żaku zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
Można je oglądać do 28 lutego 2022 roku.
Gdańska Galeria Miejska 1 - Bolesław Chromry “Katechizm dla wszystkich klas”
ul. Piwna 27/29
Ta wystawa ma szansę poruszyć wiele sumień. Bolesław Chromry - rysownik, malarz i ilustrator, którego rysunki charakteryzujące się lekko niedbałym stylem i odręcznymi podpisami, zasiedlają postaci z wielu sfer: popkultury, polityki, religii i dziecięcych zabaw artysty - zazwyczaj opowiada nam o współczesnej Polsce. Jego prace mają słodko-gorzki smak. Żartobliwe, lecz pesymistyczne w wyrazie. Tym razem Chromry podjął się trudnego tematu pedofilii w kościele katolickim.
- ”Katechizm dla wszystkich klas” nie dotyczy zasad, doktryn i obyczajów przekazywanych w nauce religii katolickiej - mówi kurator wystawy Michał Grzegorzek - Dotyczy problemu pedofilii w Kościele i jeśli ma coś wspólnego z wiarą, to jedynie z wiarą, że to zjawisko musi mieć swój kres (...) “Katechizm dla wszystkich klas” nie jest dziennikarskim śledztwem ani ilustracją upowszechniającą zatrważające raporty. Wystawa jest próbą przybliżenia tych opowieści: indywidualnych, intymnych, znajdujących się poza spotlightem, i wpisania ich w szerszy kontekst – bycia dzieckiem w państwie dorosłych.
W GGM zobaczymy najnowsze prace Chromrego. Artysta przygotował na gdańską wystawę serię obrazów (ściennych i na papierze) oraz ceramiczną instalację stworzoną ze znalezionych dekoracyjnych figurek, wizualnie nawiązującą do legendy o fleciście z Hameln. Do wystawy w Gdańskiej Galerii Miejskiej Chromry zaprosił też innych twórców i twórczynie. Współpraca zaowocuje publikacją, w której zaproszeni autorzy poszerzają temat o własne doświadczenia i perspektywy.
- Wracamy do przeszłości, grzebiemy we wspomnieniach, którym dziś sztuka daje ciało, a więc w pewnym sensie je urzeczywistnia - dodaje kurator.
Wystawa ze specjalnym udziałem: Agaty Biskup, Adama Witkowskiego, Scotta Heima, Krzysztofa Szekalskiego, Agaty Kalinowskiej, Anki Herbut, Kory, Jerzego Andrzejewskiego, Donatiena Alphonse’a François’a de Sade’a, Agaty Stoli, potrwa do 3 kwietnia 2022 r.
