Symbole ukraińskiej tożsamości w Europejskim Centrum Solidarności
Wystawa to 35 plansz ukazujących postacie i symbole związane z dziejami Ukrainy, począwszy od listopada 1989 roku aż do wybuchu wojny 24 lutego br. Zobaczyć można na nich zarówno przełomowe wydarzenia, takie jak uchwalenie Deklaracji Niepodległości Ukrainy, Pomarańczowa Rewolucja, Euromajdan, czy Mistrzostwa Europy w piłce nożnej w 2012, których byliśmy współgospodarzami. Pokazano też ważne postacie: braci Kliczko, Leonida Kadeniuka - pierwszego ukraińskiego kosmonautę czy zabitego ukraińskiego dziennikarza Heorhija Gongadze. Wydarzenia i ludzie pokazani na wystawie układają się w kalejdoskop, w którym przeplatają się wydarzenia smutne i heroiczne, wzniosłe i oficjalne z takimi, które budują ukraińską dumę, jak zwycięstwo Dżamali w konkursie Eurowizji 2016. Nie zabrakło też odniesień do największej katastrofy jądrowej XX wieku, czyli awarii reaktora w Czarnobylu.
Czego Polacy i Ukraińcy nauczyli się wzajemnie o sobie? Debata „1989 - Czas przełomów - 2022”
Rękawice bokserskie braci Kliczko
Bracia Władimir i Witalij Kliczko to symbol nowej, współczesnej Ukrainy. Są zdobywcami prestiżowych tytułów mistrzowskich w boksie zawodowym, którzy stanowczo opowiedzieli się za wolną, demokratyczną i prozachodnią Ukrainą. Ofiarowali swoje rękawice, wraz z autografami, na rzecz Europejskiego Centrum Solidarności. 4 czerwca zostały oficjalnie przekazane w Gdańsku.
Rękawice wręczył były konsul Ukrainy, Lew Zacharczyszyn, obecnie pełnomocnik dyrektora ECS ds. polsko-ukraińskiej solidarności.
- Na jednej z dzisiejszych debat prof. Paweł Kowal powiedział, że trzeba budować tę polsko-ukraińską wspólnotę już teraz, na różnych płaszczyznach. Pierwszy konkretny krok budowy tej naszej wspólnej przestrzeni już zrobiliśmy. Przygotowując tę wystawę, skontaktowałem się z jedną koleżanką, byłą deputowaną na Ukrainie. Powiedziałem, że potrzebujemy zdjęć, a ona na to, że może przekazać rękawice bokserskie od Witalija i Władimira - opowiadał Lew Zacharczyszyn. - Bracia Kliczko są symbolem zwycięstwa i sukcesu. Kiedy walczyli w ringu to cała Ukraina siedziała przed telewizorami i im kibicowała - zaznaczył.
Basil Kerski, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności, przypomniał, że wojna na Ukrainie trwa już ponad 100 dni, a wszyscy obserwujemy i doświadczamy wciąż siły tego narodu.
- Nie tylko rosyjska armia jest zagrożeniem dla życia Europejczyków, Ukraińców. Jest też bardzo niebezpieczna wojna ideowa, intelektualna, której główną wypowiedzią jest negowanie istnienia państwa i narodu ukraińskiego. O tym nie powinniśmy zapomnieć - zaznaczył dyrektor Kerski. - Ta wystawa powstała właściwie już 24 lutego (tego dnia Rosja zaatakowała Ukrainę - dop. red.). Dlaczego? Zespół ECS czuł gigantyczny deficyt, bo ECS to nie tylko miejsce upamiętnienia ruchu Solidarności. Należy też przypominać, że Solidarność nie zwyciężyłaby, gdyby tej rewolucji nie udało się przenieść na całą Europę. Na naszej wystawie stałej także opowiadamy o ukraińskiej walce o niepodległość, która zaczęła się już pod koniec I wojny światowej - dodał.
Strefa Społeczna Święta Wolności i Praw Obywatelskich oficjalnie otwarta
Wystawa bez chronologii. Dlaczego?
Dmitrij Panto, jeden z kuratorów wystawy, podkreślał, że nie jest ona chronologiczna.
- Chcieliśmy pokazać na tej wystawie symbole, które łączą, a nie dzielą naród ukraiński. Nie zastosowaliśmy tutaj żadnej chronologii. Chcemy, żeby każdy z Państwa odebrał tę wystawę w swój indywidualny, subiektywny sposób - znalazł na niej to, co najbardziej przybliży, utożsami z Ukrainą. To ma być wasze subiektywne rozumienie ukraińskiej niepodległości i ukraińskiej walki o niepodległość - tłumaczył Dmitrij Panto.
Wstęp na wystawę jest wolny, w godzinach otwarcia budynku ECS (w dni powszednie 10-19, w weekendy 10- 20). Znajduje się ona w galerii Trap (pod schodami, na lewo od wejścia do audytorium, na parterze).
- Zespół kuratorski wystawy: Kacper Dziekan, Marina Jurczenko, Basil Kerski, Dmitrij Panto, Mychajło Zubar
- Konsultacja merytoryczna: Lew Zacharczyszyn
- Redakcja: Katarzyna Żelazek
- Tłumaczenie na język angielski: Monika Sarnowska- Burge
- Tłumaczenie na język ukraiński: Tina Muradian
- Projekt graficzny, scenografia, produkcja, montaż: Paweł Kowalski
