Wieczór wernisaży w gdańskich galeriach: Günter Grass w 95. urodziny oraz sztuka o zmysłach
“Król Roger” to jedno z najczęściej wystawianych polskich dzieł operowych za granicą, a w Gdańsku usłyszymy "Rogera" po raz drugi. Pierwszą, i jedyną jak dotąd, gdańską inscenizację zrealizowano w 1974 roku pod kierownictwem muzycznym Zbigniewa Chwedczuka, z pamiętną scenografią Mariana Kołodzieja i w reżyserii Stanisława Hebanowskiego. Tym razem reżyserii podjął się dyrektor Opery Bałtyckiej Romuald Wicza-Pokojski.
Z okazji 100 urodzin. Małgorzata Abramowicz wspomina gdańskiego scenografa Mariana Kołodzieja
Po co dziś słuchać "Króla Rogera"?
- Pomysł napisania opery przez Szymanowskiego i Iwaszkiewicza powstał w Elizawetgradzie i Odessie pod koniec I wojny światowej, tuż po Rewolucji Październikowej. Dlaczego dziś, po upływie wieku od tamtych wydarzeń, realizować “Króla Rogera”? - zastanawia się Romuald Wicza-Pokojski. - Tak jak wtedy, tak i dziś, wojna zbiera swoje żniwo w imię idei i przekonań, i to dokładnie w tym miejscu, w Ukrainie. Opera wprost mówi o złudności tego wszystkiego, co jest doczesne. Natomiast w centrum uwagi stawia „czyste serce” człowieka. Jesteśmy na czuwaniu przy umierającym królu. W malignie przychodzi do niego dobry Pasterz. Świat realny i urojenia przenikają się. Pasterz pomaga Rogerowi dostrzec sedno natury ludzkiej.
Historia powstania dzieła
Jak donoszą źródła, powstała w latach 20. XX wieku opera, była wynikiem niełatwej współpracy kompozytora z pisarzem Jarosławem Iwaszkiewiczem.
Karol Szymanowski, wszechstronnie utalentowany erudyta, w latach 1911–1915 podróżował po Sycylii i właśnie wtedy, zafascynowany pięknem wyspy, jej kulturą i krajobrazem, wpadł na pomysł napisania opery. Prawdopodobnie wtedy również poznał historię tamtejszego średniowiecznego króla, Rogera II. Trzy lata po powrocie z podróży, zainspirowany antykiem - m.in. “Bachantkami” Eurypidesa, rozpoczął pracę nad dziełem. O napisanie libretta poprosił Jarosława Iwaszkiewicza, prywatnie swojego młodszego o 12 lat kuzyna, z którym dyskutował pomysł na zjazdach rodzinnych. Pierwszą wersję libretta Iwaszkiewicz ukończył w połowie 1920 roku. Szymanowski tekst przyjął, lecz potem wielokrotnie zmieniał i poprawiał. Nad samą kompozycją pracował też jeszcze kilka lat, by ostatecznie, ukończyć partyturę w 1924 roku.
W rezultacie powstało dzieło wybitne, choć niełatwe w odbiorze, zawierające elementy opery, oratorium i misterium. W warstwie tematycznej i muzycznych inspiracji łączące ascetyzm pierwszych chrześcijan z barwną kulturą arabsko-bizantyjską i ich afirmacją życia. Miejscem akcji jest oczywiście średniowieczna Sycylia.
Kim są realizatorzy opery w Gdańsku?
W najnowszej produkcji Opery Bałtyckiej na szczególną uwagę zasługują nazwiska młodych realizatorów – Yaroslav Shemet, dyrygent młodego pokolenia, niesamowicie uzdolniony, cieszący się dużym uznaniem w branży muzycznej oraz Magdalena Brozda, dla której współpraca z Operą Bałtycką jest teatralnym debiutem. Młoda polska projektantka na co dzień mieszka i pracuje w Genewie (tam też ukończyła studia na University of Art And Design), zajmuje się stylizacją, fotografią i wideo, jest laureatką prestiżowej międzynarodowej H&M Design Award 2015 - zwyciężyła w kategorii People's Prize, otrzymując najwięcej głosów od internautów. Ma na koncie współpracę z takimi markami, jak A.F Vandevorst czy Hussein Chalayan.
A w obsadzie również wspaniali artyści. Jako Roksana wystąpi Olga Pasiecznik, uznana i wielokrotnie nagradzana solistka, tytułowego króla Rogera zaśpiewa artysta od lat związany z gdańską sceną, obchodzący przy okazji premiery 35-lecie pracy artystycznej, Leszek Skrla. Jako Pasterz wystąpi Andrzej Lampert, wszechstronny artysta, który świetnia odnajduje się nie tylko w muzyce klasycznej, ale również rozrywkowej. Edrisiego, mędrca doradzającemu królowi, wykreuje Ryszard Minkiewicz, który przed laty wielokrotnie występował jako Pasterz w najważniejszych światowych realizacjach.
“Król Roger” Karola Szymanowskiego będzie pierwszą premierą sezonu 2022/23 w Operze Bałtyckiej w Gdańsku. Odbędzie się 1 października 2022, o godz. 18. Kolejne spektakle: 2, 7-9 października 2022 r.
Karol Szymanowski
Król Roger
libretto: Karol Szymanowski i Jarosław Iwaszkiewicz
- kierownictwo muzyczne: Yaroslav Shemet
reżyseria: Romuald Wicza-Pokojski
scenografia: Hanna Wójcikowska-Szymczak
kostiumy: Magdalena Brozda - pełna obsada:
Król Roger Leszek Skrla / Mariusz Godlewski
Roksana Olga Pasiecznik / Anna Fabrello
Edrisi Ryszard Minkiewicz / Witalij Wydra
Pasterz Pavlo Tolstoy / Andrzej Lampert
Archiereios Szymon Kobyliński
Dyakonissa Karolina Sikora - oraz
Orkiestra, Chór i Balet Opery Bałtyckiej
W spektaklu biorą udział uczniowie Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Gdańsku oraz uczestnicy Operowego Chóru Dziecięcego
Bilety dostępne w kasie Opery i na www.operabaltycka.pl
