Była to jubileuszowa, 25. edycja Nagrody im. Jerzego Giedroycia. Gala odbyła się w ramach uroczystej inauguracji roku akademickiego na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, w piątek, 24 października. Bohaterów było dwoje: Emilia Kledzik z nagrodą za książkę „Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego” i Basil Kerski z nagrodą specjalną za tom esejów i publicystyki „Europejczycy z kantonu Polska”.
Basil Kerski odebrał laur z rąk rektora uczelni, prof. Radosława Dobrowolskiego.
Prof. Iwona Hofman, uzasadniając wybór Kapituły, powiedziała:
Książka Basila Kerskiego stanowi szczególny przykład eseistyki zaangażowanej społecznie, łączącej perspektywę historyczną, wątki politologiczne i kulturowe z wyostrzonym spojrzeniem na zagrożenia płynące z nowego nacjonalizmu. Basil Kerski przekonuje nas, że patriotyzm europejski i narodowy nie wykluczają się, że " w demokratycznej Europie praktykujemy wielowymiarową tożsamość polityczną, wielowymiarową odpowiedzialność". Ten sposób myślenia ma genezę w wartości rewolucji Solidarności, a głębiej - w dyskursach politycznych i publicystycznych paryskiej "Kultury", dzieła życia Jerzego Giedroycia.
Nagroda im. Jerzego Giedroycia została ustanowiona przez Senat UMCS, jest przyznawana od 2001 r. za badania nad dziedzictwem paryskiej „Kultury” lub za twórczą kontynuację przesłania Jerzego Giedroycia w dziedzinie nauki.
Paryska „Kultura” była jednym z najważniejszych ośrodków polskiej myśli niepodległościowej i europejskiej XX wieku. Założona została wkrótce po zakończeniu II wojny światowej, przez środowisko intelektualistów, skupione wokół Jerzego Giedroycia - wszyscy oni byli zdemobilizowanymi żołnierzami Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, którzy znając realia polityki Kremla, zdecydowali się nie wracać do kraju, gdzie panowały już rządy Sowietów. Początkowo paryska “Kultura” oddziaływała głównie na powojennych polskich emigrantów, rozsianych po całym wolnym świecie. Od lat 70. XX wieku przemycane do Polski wydawnictwa “Kultury” zaczęły mieć istotny wpływ na nowe pokolenie opozycji demokratycznej w PRL.
Jerzy Giedroyć był bacznym obserwatorem wydarzeń społecznych i politycznych, wierzył, że sowiecka ideologia i dominacja z czasem ulegną erozji, co umożliwi Polakom odzyskanie wolności i miejsca wśród narodów w Europie. Za niezbędne dla trwania niepodległości Polski uważał zrzeczenie się przez Polaków roszczeń do Kresów, z Wilnem i Lwowem włącznie. Kolejnym krokiem miało być sukcesywne budowanie zaufania i współpracy między narodami Europy Środkowo-Wschodniej. Istnienie niepodległej Ukrainy, Litwy i Białorusi miało być kluczową przeszkodą dla odnowienia się rosyjskiego imperializmu. Koncepcja ta była rozwijana w latach 70. XX wieku - Jerzy Giedroyć pracował nad nią wspólnie z Juliuszem Mieroszewskim, jednym z czołowych publicystów paryskiej “Kultury”. Dziś znana jest jako Doktryna ULB, w ciągu półwiecza niewiele straciła na aktualności.
Basil Kerski jest urodzonym w Gdańsku (rocznik 1969) intelektualistą, menedżerem kultury, redaktorem, politologiem, eseistą, który cieszy się szerokim międzynarodowym uznaniem. W młodości stał się jednym z ostatnich współpracowników red. Jerzego Giedroycia i paryskiej "Kultury". Od 2011 r. kieruje Europejskim Centrum Solidarności (w tym roku kończy kadencję). Jest bardzo aktywny jako publicysta, a także komentator wydarzeń społecznych i politycznych. Zobacz jedno z ostatnich oświadczeń dyrektora ECS:
W kwietniu br. Basil Kerski za książkę „Europejczycy z kantonu Polska” został laureatem nagrody specjalnej w 8. edycji Nagrody im. dr. Karola Jakubowicza.
