Gdańsk, po Krakowie, Sandomierzu i Wrocławiu, jest jednym z pierwszych ośrodków dominikańskich w Polsce. Tutejszy klasztor został założony w 1227 roku i jest niewiele późniejszy od klasztorów w Bolonii, Paryżu, Pradze czy Oksfordzie.
- Historia powstania konwentu gdańskiego, 800 lat temu, brzmi niemal jak legenda. Tymczasem prawdziwi ludzie, w nierzadko bardzo trudnych czasach, inicjowali w Gdańsku, a później kontynuowali dzieło dominikańskie. I robią to do dziś. Ewangelizują. Promują filozofię i teologię. Uczą radzić sobie z wyzwaniami i zagrożeniami świata. Wreszcie zapraszają do myślenia i mądrego korzystania z wolności - mówiła podczas konferencji otwierającej wystawę „Dominikanie w Gdańsku. 800 lat zakonu dominikanów w Polsce” w czwartek, 15 lipca, w Ratuszu Głównego Miasta, prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz. - Dziękuję za Waszą obecność, ojcowie dominikanie, za wszystkich światłych i prawych duszpasterzy, za kulturę życia w różnorodności. Dziękuję za zainicjowanie Jarmarku św. Dominka. Dziękuję za to, że przez wieki tworzyliście i tworzycie tkankę łączną naszego miasta.
Historię i życie codzienne członków konwentu, od fundacji, poprzez burzliwe czasy reformacji, po kasatę w XIX wieku i powrót zakonników do miasta po II wojnie światowej przybliży około 200 eksponatów zebranych na wystawie czasowej w Ratuszu Głównego Miasta.
- Konwent gdański jest czwartym pod względem starszeństwa, ale od wieków był niezwykle prężnym ośrodkiem. Cieszę się z faktu, że to właśnie w Gdańsku, tą wystawą, inaugurujemy obchody 800-lecia naszej obecności w Polsce - mówił podczas otwarcia wystawy o. Paweł Kozacki (OP), prowincjał Polskiej Prowincji Dominikanów.
Po raz pierwszy dla publiczności! Historie z zakonnego skarbca i nie tylko
Opowieść o konwencie gdańskim ukazana została na tle innych klasztorów dominikańskich w Prusach i na Pomorzu. Przybliża ją około 200 eksponatów: przywilejów, planów, rycin, archiwalnych i współczesnych fotografii, rzeźb, przedmiotów sakralnych i użytkowych ze zbiorów kilkunastu muzeów, bibliotek, archiwów i klasztorów w Polsce.
- Wiele z eksponatów to nieznane szerszej publiczności dzieła, które po raz pierwszy opuściły klasztorny skarbiec, np. XVII-wieczny obraz „Madonna Apokaliptyczna”, srebrny krzyż relikwiarzowy z 1731 roku fundacji dominikanina o. Kajetana Wieczyckiego, bulla papieska z nadaniem kościołowi tytułu Bazyliki Mniejszej. Równie cenne są historie powojenne i współczesne o życiu wspólnoty, które na sale muzealne trafiły wprost z kronik dominikanów. Uwagę zwiedzających na pewno przykują przepiękne, dawne witraże dawnego Gdańska, rzeźby oraz obrazy - mówi dr Anna Frąckowska z Muzeum Gdańska, jedna z kuratorek wystawy.
Średniowieczny różaniec „Hiszpana”. Zobaczysz go również w nowym Muzeum Bursztynu
Na otwarciu wystawy po raz pierwszy publicznie zaprezentowano również jeden z najcenniejszych skarbów dominikanów. Niepozorny różaniec z bursztynu ma ponad 500 lat. Odkryto go podczas badań wykopaliskowych w kościele św. Mikołaja w grobie anonimowego dominikanina.
- To jeden z najbardziej tajemniczych i najcenniejszych przedmiotów naszego klasztoru. Choć różańce stanowiły jeden z ważniejszych elementów wyposażenia grobowego, to okazy wykonane z bursztynu są niezwykle rzadkie. Nasz odkryto w trakcie eksploracji krypty pod dawnym kapitularzem klasztornym. Należał do pochowanego w tym miejscu dominikanina. Analiza zachowanych szczątków, w tym kości czaszki, umożliwiły ocenę cech osobniczych zmarłego. Niskiego, tęgawego, mężczyznę o lekko śniadej cerze, czarnych włosach i ciemnobrązowych oczach nazwaliśmy „Hiszpanem”. W tym roku różaniec został przekazany w depozyt do Muzeum Gdańska, do nowego Muzeum Bursztynu. Nie mogło go jednak zabraknąć podczas otwarcia wystawy - mówił o. Michał Osek OP, przeor Klasztoru OO. Dominikanów w Gdańsku.
Różaniec na wystawie będzie prezentowany kilka dni - do 21 lipca. Od 24 lipca zobaczymy go na salach wystawowych nowego Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie.
Zwiedzanie wystawy
Wystawa będzie prezentowana od 15 lipca do 15 listopada w Galerii Palowej i Sali Morskiej w Ratuszu Głównego Miasta, oddziale Muzeum Gdańska (ul. Długa 46/47). Do 18 września wystawę można zwiedzić codziennie, w godzinach 10:00-19:00. Kasy biletowe będą czynne do godz. 18:00. Po 19 września zwiedzanie odbywa się według harmonogramu na sezon zimowy 2021/2022.
Bilety: środy 6 zł normalny / 4 zł ulgowy, pozostałe dni tygodnia w cenie biletu do Ratusza Głównego Miasta 16 zł (normalny), 8 zł (ulgowy), 35 zł (rodzinny).
Szczegółowe informacje, w tym limity i zasady bezpieczeństwa według aktualnych zaleceń sanitarnych, znaleźć można w zakładce strony Muzeum Gdańska: Zaplanuj wizytę - Ratusz Głównego Miasta.
Oprac. AO
