Uczniowie Heweliusza o ... Janie Heweliuszu

Ten odcinek Uczniów Heweliusza w całości dedykowany jest Janowi Heweliuszowi, patronowi gdańskiego Hevelianum. W filmie dowiecie się o życiu i działalności astronoma i browarnika.
9:19
2020-06-22
Produkcja: Gdańskie Centrum Multimedialne
Kategoria: Edukacja
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl


Jan Heweliusz był jednym z największych astronomów XVII wieku i najsłynniejszym obywatelem Gdańska. Urodził się 28 stycznia 1611, a zmarł 28 stycznia 1687 roku. Między te dwie daty wpisało się godne i pracowite życie poświęcone przede wszystkim Uranii - muzie astronomii. Bogaty ojciec zapewnił mu wszechstronne wykształcenie. Z astronomią zapoznał Jana wcześnie profesor gdańskiego gimnazjum Peter Krüger – uczeń znanych w Europie astronomów: Johannesa Keplera i Tychona Brahego. Studia prawnicze i ekonomiczne odbywał w Lejdzie. W latach 1631-1634 podróżował po Anglii i Francji. Poznał wtedy osobiście wielu uczonych, z którymi w późniejszym okresie prowadził ożywioną korespondencję naukową. 

Po powrocie do Gdańska Heweliusz przejął zarząd rodzinnych browarów oraz udzielał się w cechu browarników i radzie miejskiej. Mając czterdzieści lat został dożywotnim rajcą Gdańska. Równolegle cały czas zajmował się astronomią. 
W roku 1639 zbudował własne obserwatorium astronomiczne na dachach swoich trzech sąsiadujących ze sobą kamienic.

Zgromadził w nim tyle instrumentów, że wkrótce zasłynęło ono jako jedno z najlepiej wyposażonych w Europie. Odwiedzali je uczeni oraz królowie polscy – Jan Kazimierz i Jan III Sobieski.

Heweliusz sam budował swoje instrumenty astronomiczne i sam pięknie je ozdabiał. Do swoich wielu lunet sam szlifował soczewki. Budował też liczne kwadranty, sekstanty i oktanty do pomiarów kątowych nieuzbrojonym okiem. Były one bardzo precyzyjnie wykonane, co umożliwiało pomiary z dokładnością, która budziła podziw i niedowierzanie wśród astronomów.

Jan Heweliusz był niezwykle pracowitym i dokładnym obserwatorem. Wykonał aż kilkadziesiąt tysięcy obserwacji różnych ciał niebieskich. Wyniki tych obserwacji wydał w kilkunastu księgach, niektóre z nich liczą po kilkaset stron.

 

Więcej z: Edukacja