W całej Polsce działają obecnie 54 okręgi Związku Sybiraków.
- Gdański okręg należy do bardzo aktywnych. Robi dużo dla zachowania pamięci o Sybirakach. Wydaliśmy m.in. trzy książki poświęcone tej tematyce. W całym kraju też chcemy pozostawić po sobie, jako Związek, pamiątki w postaci udokumentowania, ponieważ książki historycznie nie zawierają, pomimo naszych próśb do Minister Edukacji, pewnych informacji, kwestii, a my chcemy coś pozostawić po sobie - tłumaczy Kordian Borejko, prezes okręgu gdańskiego Związku Sybiraków, a także Prezes Zarządu Głównego Związku Sybiraków. - Mamy bardzo sympatyczny kontakt z Prezydentem oraz Radą Miasta Gdańska. Prezydent Adamowicz wspiera nas często w naszych działaniach.
Czytaj także: Sybiracy przypominają o gehennie wojny
Związek Sybiraków liczy obecnie około 22 tys. członków w całym kraju – najwięcej we Wrocławiu, a także w Szczecinie, Jeleniej Górze i Zielonej Górze.
- W okręgu gdańskim, w 1988 roku, Związek liczył 2060 członków. Obecnie jest ich niecałe 800 informuje prezes Borejko. - Z dnia na dzień te dane się zmieniają. Tych naszych Sybiraków ubywa...
W uroczystości uczestniczył m.in. Prezydent Gdańska Paweł Adamowicz, przewodniczący Rady Miasta Gdańska Bogdan Oleszek oraz Radny Miasta Gdańska Andrzej Kowalczys.
- Syberia ma złowrogą nazwę: "więzenie narodów". Więziono tam ludzi niepokornych, nie tylko Polaków. Macie Państwo doświadczenie represji w wykonaniu totalitaryzmu sowieckiego, wciąż mało lub nieznanego w części Europy czy Ameryce. Tym doświadczeniem trzeba się dzielić, bo historia musi być nauczycielką na dziś i na przyszłość – mówił podczas uroczystości prezydent Paweł Adamowicz. - Syberia to również doświadczenie solidarności więźniów różnych narodowości. To była solidarność międzyludzka, dotykająca istoty człowieczeństwa.
Prezydent Gdańska wręczył w środę Medale Stulecia Niepodległości zasłużonym członkom Związku. Z kolei Sybiracy wręczyli Pawłowi Adamowiczowi okolicznościowy Medal 90-lecia Związku Sybiraków (Związek został założony w 1928 roku, reaktywowano go po obaleniu komunizmu - red.).
Cappella Gedanensis odśpiewała w środę m.in. Hymn Sybiraka.
Związek Sybiraków reaktywowano w 1988 roku. Jego członkowie podejmują przede wszystkim działania pomocowe wobec Sybiraków, edukacyjne i upamiętniające. To dzięki ich zaangażowaniu powstał w Gdańsku m.in. pomnik Ofiarom Golgoty Wschodu, który stoi na terenie Cmentarza Łostowickiego. Ustawiono tam również kamień upamiętniający masowe wywózki Polaków na Sybir. Płaskorzeźba przedstawiająca Matkę Boską, która zawisła w Bazylice Mariackiej, to także ich zasługa. Sybiracy wydali także trzy wydawnictwa: dwa tomy "Przez Sybir na Ziemię Gdańską" oraz książkę "Ofiarom Golgoty Wschodu".
