Wyjątkowa wystawa „Polski Gdańsk 1928. Teka graficzna Jana Gumowskiego” dobiega końca. Będzie otwarta tylko do niedzieli 14 lipca. Jeśli jeszcze nie mieliście okazji zobaczyć tej niezwykłej kolekcji, teraz jest idealny moment, aby to zrobić!
O wystawie:
Widoki Gdańska jako arcydzieło polskiej propagandy wizualnej? Co więcej, zlecone oficjalnie przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych? W 1928 roku ukazała się teka graficzna, w której Jan Gumowski przedstawił zabytkową architekturę Gdańska. Zarówno pobyt artysty w mieście, jak i przygotowanie grafik, sfinansowały polskie władze. Same widoki dobrano zaś w taki sposób, by jak najsilniej podkreślić związki dawnego Gdańska z Polską.
Teka Gumowskiego zawiera niemal wyłącznie widoki tych zabytków, które można było związać historycznie z polską obecnością w mieście – podobizny polskich królów, polskie herby, albo budynki związane z polskim mecenatem, jak Kaplica Królewska, ufundowana po części przez Jana III Sobieskiego. Teka stanowiła więc manifestację polskich roszczeń wobec Gdańska.
O ile kilkutygodniowy pobyt artysty w Gdańsku opłaciło polskie MSZ, które sfinansowało również druk teki, to litograficzne odbitki prac Gumowskiego zostały wykonane w drukarni… Ministerstwa Spraw Wojskowych. Propagandowy wymiar dzieła ujawnił się również w tym, że poszczególne prace opatrzone zostały podpisami nie tylko w języku polskim, ale także francuskim i angielskim. Podpisy obcojęzyczne były przy tym nierzadko bardziej rozbudowane niż polskie, po to, by wyjaśnić zagranicznym widzom związki danego motywu z Rzeczpospolitą. Zadbano i o to, by ów przekaz istotnie dotarł do zagranicznego odbiorcy. Z pomocą Funduszu Kultury Narodowej teka trafiła między innymi do Biblioteki Muzeum Brytyjskiego w Londynie.
Na wystawie w Zielonej Bramie pokazane są zarówno składające się na tekę litografie, jak i oryginalne rysunki ołówkiem stanowiące ich pierwowzór. Każdej parze towarzyszy komentarz historyczny. Rysunki, zachowane niemal w komplecie (18 sztuk), Muzeum Narodowe w Gdańsku pozyskało do swoich zbiorów w 2021 roku. Prezentowane są publiczności po raz pierwszy.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach zadania: Realizacja wystawy czasowej pt. „Polski Gdańsk w roku 1928. Teka graficzna Jana Gumowskiego”
