The Baltic House Lab 2015

Nadbałtyckie Centrum Kultury zaprasza do wzięcia udziału w wydarzeniach kulturalnych międzynarodowego projektu The Baltic House Lab 2015, które odbywać się będą w różnych punktach Gdańska w dniach od 4 do 27 września 2015.

The Baltic House Lab 2015 to przedsięwzięcie kulturalne, na które składa się wystawa główna oraz szereg interdyscyplinarnych imprez towarzyszących.

Region państw nadbałtyckich łączy niezwykle bogata historia, tradycja, kultura, gospodarka oraz wspólne doświadczenia wynikające z przemian społeczno-politycznych; często zbieżne bywają również rozmaite zjawiska i problemy wymagające szczególnej uwagi.

The Baltic Lab 2015 zwraca uwagę na związki państw i miast bałtyckich, w tym Gdańska i całego obszaru pomorskiego, z wodą. Woda otacza miasto, scala jego dzielnice oraz łączy je z morzem. Ten istotny element miasta, nie tylko kształtujący jego charakter, ale tak ważny pod względem kulturotwórczym i artystycznym, zdaje się jednak pozostawać zaniedbany i zapomniany.

Traktując sztukę współczesną jako ważne narzędzie komunikacji i dialogu, oddajemy artystom oraz ich twórczej interpretacji głos w dyskusji na temat rozwoju przestrzennego, ochrony środowiska naturalnego oraz społecznego zaangażowania.

Do współpracy zaproszeni zostali twórcy ze wszystkich krajów nadbałtyckich: zarówno znani i docenieni na arenie międzynarodowej, jak i reprezentujący młode pokolenie twórców, których prace zdobywają coraz większe uznanie.

Istotny głos zabiorą również specjaliści zajmujący się na co dzień podobną problematyką.

Na projekt THE BALTIC LAB 2015 oprócz wystawy prezentowanej w Centrum św. Jana, składają się również pokazy filmów, dyskusje typu think tank prowadzone przez specjalistów, performance artystyczny, otwarcie ogrodu przy przystanku tramwaju wodnego Wiosny Ludów oraz rejsy tramwajem wodnym z przewodnikiem, który przedstawi historyczne fakty i ciekawostki dotyczące Gdańska i jego związków z wodą.

Na inaugurację projektu zapraszamy 4 września 2015 (piątek) do Centrum św. Jana w Gdańsku (ul. Świetojańska 50) na godzine 18:00

Składać się będą na nią WERNISAŻ WYSTAWY THE BALTIC LAB 2015 oraz live performance szwedzkiego zespołu SQ (AKA SOUND QUARTET), Szwecja.

Projekt realizowany jest z okazji Prezydencji Polski w Radzie Państw Morza Bałtyckiego (lipiec 2015 – czerwiec 2016)

ARTYŚCI:
Danil Akimov – Rosja, Wonder water, Instalacja interaktywna, 2015
Stine Avlund & Oleg Koefoed – Dania, The Eco Island Lab. Instalacja, 2015
Serina Erfjord & Magnus Oledal – Norwegia, But Listen. Instalacja, 2011
Hanna Husberg – Finlandia, The World Indoors, Instalacja, 2015
Linda Konone – Łotwa, Mer, Wideo, 2011
Anton Krohn & Daniel Petersson – Szwecja, Temporary Island, Instalacja, 2015
Jekaterina Lavrinec – Litwa, Sea findings and sharings/Sea stories, Instalacja, 2015
Maja Ratyńska, Jan Piszczek – Polska, Trzcinowisko, Instalacja, 2015
Joanna Rajkowska – Polska, Rdzeń solny, Obiekt, 2015
Chili Seitz – Niemcy, The View, Instalacja, 2015
Anna Shkodenko – Estonia. Prisoner’s Cinema, Fotografie, 2014
Dominika Skutnik – Polska. Wypełnienie/Dopełnienie, Rzeźba site-specific, 2015
Piotr Wyrzykowski – Polska. Regionalny system obrony, Aplikacja mobilna, 2015
Współpraca kuratorska/ Curatorial collaboration: Julia Bardoun (National Center of Contemporary Art, Kaliningrad), Laura Kokkonen, Janne Koski, Hanna Kaski (Rauma Art Museum), Inga Lace (The Latvian Centre for Contemporary Art), Verena Voigt (Gesellshaft für zeitgenössische Konzepte e.V)

KONCERT SQ (AKA SOUND QUARTET)
wykonawcy:
Thomas Bjelkeborn – elektronika, Paul Pignon – instrumenty dęte drewniane

Sound Quartet bada muzykę niedostępną dla kontemplacyjnych kompozycji i poświęca wiele godzin na ćwiczenie umiejętności odpowiadania na potrzeby chwili. Każdy utwór to wejście w niepewność po nieprzetartych ścieżkach, gdzie przewodnikiem jest gorliwy brak założeń oraz wrażliwość ciała i umysłu.
http://soundquartet.se/
Thomas Bjelkeborn jest artystą dźwięku ze Szwecji. Występował na wielu festiwalach muzyki elektroakustycznej i elektronicznej na wszystkich kontynentach.
http://bjelkeborn.se/
Paul Pignon gra i komponuje muzykę od ponad 60 lat jako pionier muzyki elektronicznej. Wiele lat spędził w Wielkiej Brytanii i Jugosławii, a obecnie mieszka i tworzy w Szwecji.

LABORATORIUM ECO WYSPY
4 września / piątek / 16:00 / Ogródek przy Ratuszu Staromiejskim w Gdańsku / ul. Korzenna 33 / 35

Laboratorium Eko Wyspy
Stine Avlund & Oleg Koefoed
Laboratorium Eko Wyspy to projekt badający życie w mieście. Z pomocą lokalnych sił, zbudowaliśmy małą „wyspę” z myślą o zwodowaniu jej. Głównym założeniem projektu było zbadanie i zrozumienie, jakie są najlepsze warunki dla żywego systemu w mieście.
Platforma powstała ze zrecyklingowanych materiałów, takich jak: drewno, palety oraz – dla dodania wyporności – z pustych butli po gazie i plastikowych butelek. Całą konstrukcję stworzono prototypowo na miejscu, w oparciu o dostępne zasoby.
W trakcie trwania tych laboratoryjnych badań, zadawaliśmy i odkrywaliśmy nowe pytania dotyczące procesu powstawania, uczyliśmy się od „miejsca” próbując zrozumieć jego przeszłość i możliwy scenariusz na przyszłość, jak również marzenia i pragnienia uczestników laboratorium.

Pierwsza część projektu odbyła się w dniach 1–11 lipca 2015 w CSW Łaźnia 2 w Nowym Porcie w Gdańsku w ramach programu rezydencyjnego projektu The Baltic House Lab 2015.
Koordynatorka: Anna Miler

Cultura21 (Dania) – Øko Ø / Eco Island / Eko Wyspa
Eko wyspa to jedno z wydarzeń z serii lokalnych interwencji badających proces tworzenia i życia pomiędzy różnymi grupami ludzi, materialnymi zasobami i miejscami. Øko Ø / Eko Wyspa odbyła się już wcześniej jako miejskie laboratorium w 2014 roku w Amager, w Kopenhadze. Każde miejsce traktowane jest jako wyjątkowa sytuacja, a celem jest: uczyć się i przekazywać z miejsca na miejsce. Projekt prowadzony był przez organizację Cultura21, we współpracy z lokalnymi partnerami. Cultura21 składa się z trzech niezależnych organizacji lokalnych i działa jako międzynarodowa sieć zajmująca się „kulturą samowystarczalności”. Projekt Eko Wyspa wywodzi się od kopenhaskiej grupy Cultura21.
Projekt prowadzony jest przez architektkę Stine Avlund i filozofa Olega Koefoeda zajmującego się projektami zaangażowanymi, konsultacjami, badaniami i edukacją.

OTWARCIE OGRODU ZAPROJEKTOWANEGO PRZEZ GRUPĘ RESHTKI
5 września / sobota / 17:00 / ul. Wiosny Ludów – przystanek tramwaju wodnego

Pierwszym etapem było partycypacyjne projektowanie ogródka dla mieszkańców ulicy Wiosny Ludów.
Celem naszych działań było stworzenie przyjaznego mieszkańcom i pasażerom tramwaju wodnego miejsca nad brzegiem Motławy. Chcąc włączyć mieszkańców pobliskich domów od samego początku w nasz projekt, zaprosiliśmy ich do współpracy już na etapie projektowania. Najpierw zapytaliśmy o ich potrzeby i oczekiwania, a następnie przedstawiliśmy nasz pomysł aranżacji przestrzeni. Uwzględniając ich opinie i szanując ich dotychczasowe samodzielne działania w zakresie upiększania okolicy, przystąpiliśmy do realizacji projektu. Zaprosiliśmy mieszkańców do włączenia się w prace budowlane, aby wspólnie stworzyć nowe przyjazne wszystkim użytkownikom miejsce.
Duet Reshtki odpowiedzialny jest za prace projektowo-budowlane, natomiast Dominik Krzymiński na zakończenie projektu opracuje raport ewaluacyjny, który będzie podsumowaniem działań skupiających się wokół „Ogródka Wiosny Ludów”.
Reshtki (Sara Podwysocka, Maria Ostrowska)
-to grupa powstała z miłości i pasji do przetwarzania niechcianych przedmiotów. Prowadzimy warsztaty i projektujemy nadając drugie życie odpadom podążając za zasadą 3R: Reduce, Reuse, Recycle.
Pola naszych zainteresowań to ekologia, potrzeby społeczne, przestrzeń miejska oraz dobry design czyli: estetyka, funkcjonalność, wygoda, jakość i bezpieczeństwo. Warsztaty, które prowadzimy dla wszystkich grup wiekowych, mają na celu naukę nowych umiejętności oraz pobudzenie kreatywności i nowego spojrzenia na przedmioty, które pozornie wydawały się już bezużyteczne. Ponadto zawsze towarzyszy im dobra zabawa i ogromna satysfakcja z wykonanych przedmiotów. Grupa Reshtki zajmuje się również projektowaniem. W 2013 roku powstał plac zabaw „O-O Pony” - w całości wykonany ze zużytych opon i euro-palet. Jest to pierwszy recyklingowy plac zabaw w Polsce z certyfikatami bezpieczeństwa. Motorem naszych działań jest chęć zmieniania rzeczywistości na bardziej wesołą, kolorową i atrakcyjną.
Dominik Krzymiński
– badacz społeczny, absolwent socjologii na Uniwersytecie Gdańskim, Podyplomowego Studium Komunikacji Społecznej i Kultury Medialnej oraz Studiów Doktoranckich z Zakresu Pedagogiki i Nauk o Polityce na Wydziale Nauk Społecznych UG. Jego rozprawa doktorska poświęcona konfliktom ekologicznym w ujęciu pedagogiki społecznej. Posiada doświadczenie w prowadzeniu badań jakościowych. Uczestniczył w kilku projektach badawczo-animacyjnych, których celem była zmiana społeczna w lokalnej społeczności. Autor kilku publikacji naukowych. Od wielu lat związany z różnymi inicjatywami społecznymi na terenie Gdańska, członek zarządu Stowarzyszenia „Na Styku”.

THINK TANKI:
Cykl spotkań zaaranżowanych na kształt otwartej debaty think tank poruszy tematy odnoszące się bezpośrednio do przestrzeni miejskiej. Zastanowimy się, jak współcześnie projektować miasta w kontekście polityki senioralnej. Porozmawiamy o możliwościach wynikających z funkcjonowania spółdzielni socjalnych w miastach i na obszarach wiejskich. Na zakończenie cyklu przyjrzymy się idei projektowania miejskich ogrodów, które – między innymi – budują poczucie wspólnotowości

12 września I sobota I 17.00 I Żabi Kruk – przystanek tramwaju wodnego
THINK TANK: Miasto +
Jak projektować miasta i usługi publiczne, uwzględniając potrzeby seniorów? O czym należy pamiętać, jak planować swoją pracę, z kim współpracować? O mądrym wykorzystaniu nowych technologii i sprawdzonych pomysłach na włączanie osób starszych w miejskie działania opowie Martyna Obarska.
Martyna Obarska. Zastępczyni redaktorki naczelnej „Magazynu Miasta”, antropolożka kultury, na co dzień związana z Laboratorium EE – firmą technologiczną realizującą projekty społeczne.

19 września | sobota | 17:00 | Centrum św. Jana
THINK TANK: Przedsiębiorczość miast i obszarów wiejskich.
W ramach spotkania porozmawiamy o przedsiębiorczości miast i obszarów wiejskich pod kątem stosowanych praktyk, szans i perspektyw oraz różnic i podobieństw. Skupimy się przede wszystkim na trzech najważniejszych formach aktywności, którymi są: indywidualna działalność gospodarcza, przedsiębiorstwo społeczne oraz organizacja pozarządowa – w odniesieniu do dwóch wymienionych obszarów. Postaramy się zaleźć odpowiedź na pytania dotyczące aktualnej sytuacji do niedawna zapomnianych spółdzielni socjalnych.

Anna Miazga. Związana z rozwojem przedsiębiorczości i ekonomii społecznej od 5 lat. Prezes Zarządu Kaszubskich Inkubatorów Przedsiębiorczości w Kartuzach i Kościerzynie. Doradca Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej w Gdańsku i Warszawie, gdzie opiekowała się ponad 70 organizacjami pozarządowymi i spółdzielniami socjalnymi.

26 września | sobota | 17:00 | Centrum św. Jana
THINK TANK: Miejskie ogrody – kultywowanie partycypacji
Czym jest urban gardening? Często widziany jest jako partyzanckie działania, ingerencja w dotychczasowy porządek, forma happeningu albo protestu przeciwko źle zagospodarowanej przestrzeni. Jednak w czasach szybko zmieniających się miast, niewystarczającej liczby przestrzeni rekreacyjnych, rosnącej świadomości ekologicznej, a także pojawiającej się potrzeby odbudowy wspólnotowości – alternatywne ogrody stają się być może szansą na trwałe odzyskanie miejskiej przestrzeni dla mieszkańców.

Barbara Tusk. Architektka i urbanistka, interesuje się wpływem urbanistyki na zachowania społeczne oraz reurbanizacją i rewitalizacją obszarów zdegradowanych. Koordynowała skierowany do lokalnej społeczności projekt „Otwarty Ogród w stoczni”. Współredaguje przegląd naukowy o tematyce miejskiej „Metropolitan”. Pracuje w nowo powstałym Dziale Rozwoju Przestrzeni Publicznej w Zarządzie Dróg i Zieleni w Gdańsku.

PERFORMANCE: UCZUCIE OCEANICZNE
17 września | czwartek | 16.30 | Nabrzeże Zbożowe, Nowy Port

W ramach miniatury kuratorskiej prezentowane są dwa performanse, które poprzez fizyczne działanie pragną sięgać po treści metafizyczne, przez inkorporację chcą dotknąć transcendencji. Transgresja fizycznie i społecznie określonej kondycji podmiotu to istota sztuki performansu, która tutaj wydarza się bądź przez ekspresję nieograniczonego narcyzmu, bądź przez aktualizację rytuału inicjacji, zaś w obu wypadkach prowadzi do uobecnienia potencjalnych wspólnot, a nawet potencjalnej jedności w świecie zewnętrznym i razem z nim. Schechnerowskie „zachowane zachowanie” – rdzeń transformującej siły performansu – zostaje spożytkowane w celu odzyskania poczucia łączności ze światem zewnętrznym, jedności domniemanej i przeczuwanej, a dzięki narzędziom performansu uobecnianej i potwierdzanej.
Poczucie to w polemice Zygmunta Freuda z Rolandem Romain (por.: Z. Freud, „Kultura jako źródło cierpienia”) nazwane zostało uczuciem oceanicznym. Na szali tej polemiki uczucie oceaniczne osądzane było raz jako źródło wszelkiej prawdziwej religijności, a raz jako wyraz patologicznej tęsknoty za ochronnym ramieniem ojca. Choć debatujący nie zgadzali się co do źródła uczucia, to zgadzali się co do treści wyobrażeniowej tego uczucia – jest to mianowicie rozbicie granicy między podmiotowością a światem zewnętrznym, stan wspólnoty totalnej, rozmycie podmiotowości i nieograniczona rozkosz.
Niniejsze performanse stanowią ciąg dalszy tej polemiki nad źródłem duchowości.

Kurator: Adam Mandziejewski
Artyści: Karolina Kliszewska, Piotr Charytoniuk

Karolina Kliszewska (ur. 1990). Absolwentka Krytyki Artystycznej na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Założycielka Fundacji FairArt, której celem jest rozwijanie i umacnianie postaw nastawionych na aktywne współdziałanie w obszarze sztuki. Jest autorką tekstów o sztuce i kuratorką wystaw. Uprawia aktorstwo i performans, celem jej działań w tych obszarach jest badanie i doświadczanie momentów transgresywnych (np. performans „Drwalka“).
Piotr Charytoniuk (ur. 1984). Po ukończeniu Policealnej Szkoły Plastycznej w Orłowie uprawiał metaloplastykę oraz malarstwo. Wykonawca scenografii teatralnej do spektaklu „Zmierzch Bogów” (reż. Grzegorza Wiśniewskiego, proj. Barbary Hanickiej). Jego zainteresowania i studia kierowały się w kierunku psychologii; obecnie jest studentem architektury wnętrz w Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Wyróżniony za instalacje na międzynarodowym plenerze w Poddąbiu, Członek Teatru studenckiego ASP Gdańsk. Interesuje się łączeniem perofmansu z teatrem ruchu (animacja instalacji „Tata”).
Adam Mandziejewski (ur. 1986). Absolwent Historii Sztuki na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Od trzech lat związany z gdańskim środowiskiem artystycznym. Redaktor publikacji, kurator wystaw młodej sztuki, współpracownik Fundacji Wyspa Progress i Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Wizualnych Alternativa.
Pokazy filmów

PROJEKCJE FILMÓW
ramach programu filmowego wzbogaconego o prelekcje specjalistów zaprezentowane zostaną między innymi wybrane prace video art z łotewskiego Festiwalu Sztuki Współczesnej i Video „Waterpieces”; wyświetlimy również filmy artysty pochodzącego z Południowej Afryki – Neville'a Gabie, będące dokumentacją jego pobytu wśród mniejszości specjalizującej się w budowie łodzi wioślarskich oraz z jego podróży na pokładzie rosyjskiego statku import_ującego drewno z Estonii do przystani na rzece Crouch, nieopodal miejsca, gdzie znajduje się wrak statku Beagle, którym podróżował Karol Darwin. Przedstawimy również 3 filmy z 6 częściowego cyklu „Świątynie kultury” przedstawiające indywidualne spojrzenie słynnych reżyserów na ikonicze europejskich budowle potraktowane tu jak lustro nas samych i dzisiejszej kultury.

Wszystkie prezentowane filmy, oraz komentarze do nich odnoszą się do szeroko interpretowanej tematyki odnoszącej się do relacji z wodą.
11 września I piątek I 20:00 I Żabi Kruk -€przystanek tramwaju wodnego
Video Art z Festiwalu Waterpieces (67 min, wersja w jęz. angielskim)
Komentarz: Linda Konone (LV)
18 września I piątek I 20:00 I Żabi Kruk -€przystanek tramwaju wodnego
Pokaz filmów / Films screening: „Afloat”, „The Heroes of The Sea”, reż./ dir. Neville Gabie (90 min., wersja w jęz. angielskim / in English)
Wprowadzenie: Marta Szymańska
25 września / piątek/ 20:00/ Żabi Kruk -€przystanek tramwaju wodnego
Pokaz filmu „Świątynie kultury”, reż. Wim Wenders, Michael Madsen, Michael Glawogger (3x26 min., napisy w jęz. polskim)
Wprowadzenie: Maksymilian Bochenek

Do pobrania: Kalendarium The Baltic House Lab 2015