Projekt Volhi Zarouskayey dotyczący gdańskich rzygaczy zainicjowany został w
2022 roku. Punktem wyjścia dla niego była refleksja na temat perspektywy Innego –
w tym wypadku kamiennej rzeźby będącej nie tylko emblematycznym elementem
miejskiej architektury, ale również milczącym świadkiem zarówno ważnych
momentów historycznych jak i całkiem prozaicznych, codziennych zdarzeń. W
pracach artystki, ta stałość i przywiązanie do miejsca stanowią kontrast dla właściwej
człowiekowi ruchliwości i zmienności, co często podkreślane jest poprzez
zestawienie ostrych, wyrazistych konturów rzygaczy z rozedrganymi, niewyraźnymi
plamami ludzkich sylwetek.
Komiks „Rzygacze”, uhonorowany w 2023 roku Stypendium Kulturalnym Miasta
Gdańska, powstał na podstawie wcześniejszej serii grafik, na których dobrze znane
lokalizacje (od Kamiennej Śluzy, po uliczkę Plebania), przedstawione zostały w
estetyce łączącej elementy kina noir i ilustracji dziecięcej.
W stworzonej w ten sposób alternatywnej rzeczywistości zdobiące przedproża
rzeźby ożywają, a ich główną funkcją – poza odprowadzaniem wody deszczowej –
staje się oczyszczanie miasta z nadmiaru trudnych emocji. Za fantastyczną historią
stoi osobiste doświadczenie artystki, która zmuszona była opuścić Białoruś,
osiedlając się w Gdańsku. Trudności adaptacji w nowym miejscu stały się
szczególnie uciążliwe dla jej dziecka, co skłoniło ją do stworzenia książki
dedykowanej najmłodszej publiczności, często wyjątkowo wrażliwej na wyzwania
współczesnego świata.
W ramach wystawy zaprezentowane zostaną wybrane gdańskie grafiki artystki oraz
szkice przygotowawcze do komiksu „Rzygacze”.
Wystawę będzie można oglądać w sieni projektu Gdańsk Miasto Literatury do
połowy września 2025.
Zrealizowano ze środków Miasta Gdańska w ramach Stypendium Kulturalnego.
