Sen Heleny i jej męża Danniego przerywa brat Heleny - Liam, który przybywa zbroczony krwią i oznajmia, że znalazł na ulicy rannego młodego człowieka. Gdy relacja Liama na temat tego, co się stało, zaczyna się zmieniać pod naciskiem pytań, budzą się podejrzenia, że był bardziej zaangażowany w sytuację niż na początku się wydawało... Sieroty to sztuka Dennisa Kelly'ego z 2009 roku, jej dominantę stanowi eksploracja przemocy w przestrzeniach miejskich. Kelly powiedział: „Chcę, by moje przedstawienia trzymały w napięciu, niezależnie od tego, czy widownia to kocha, czy nienawidzi, nie chcę, by się nudziła”.
O czytaniu:
Sieroty
autor: Dennis Kelly / tłumaczenie: Ewa Partyga / reż.: Michał Kotański / komentarz naukowy: dr Barbara Świąder-Puchowska / tekst przeczytają: Małgorzata Buczkowska-Szlenkier, Ksawery Szlenkier, Mariusz Ostrowski / polska praremiera sztuki odbyła się 1 kwietnia 2011 w Teatrze Powszechnym w Warszawie
Sieroty wpisują się tematycznie i stylistycznie w konwencje znane z wcześniejszych utworów Kelly’ego. Również i w tej sztuce emocje odgrywają większą rolę niż intelekt, a bohaterowie działają pod silnym wpływem irracjonalnego impulsu. Faktem jest równie, iż Kelly zwykle wybiera sytuacje, w których społeczny kontekst i psychologiczne problemy osaczają postaci w sposób wykluczający przemyślane rozwiązania. (…) Wątki wszystkich dramatów Dennisa Kelly’ego konsekwentnie odnoszą się do kondycji brytyjskiego społeczeństwa. Autor nie ukrywa, że „Sieroty” to tytuł, który zrodził się z „poczucia, że wszyscy jesteśmy w tym społeczeństwie sierotami. Czujemy się trochę tak, jakby nas porzucono, jakby porzucili nas ludzie, których zadaniem jest się nami opiekować” (Lyle Brenan „Fest. The Ultimate Edinburgh Festival Guide”). (Michał Lachman, My i oni. Brytyjski dramat między podziałami, „Dialog” nr 12 / 2010)
O artystach:
Małgorzata Buczkowska-Szlenkier – ur. w 1976 r. w Lublinie, polska aktorka teatralna i filmowa; w trakcie nauki w szkole podstawowej trafiła do ogniska teatralnego Haliny i Jana Machulskich. W 1998 r. zadebiutowała jako aktorka teatralna na deskach Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. W 2002 r. ukończyła krakowską Państwową Wyższą Szkołę Teatralną, po czym występowała w Teatrze Polskim we Wrocławiu i Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi, w którym w 2004 r. otrzymała stały angaż. Uznanie zdobyła rolami w norway.today (2003, reż. Marcin Grota) oraz w dwóch spektaklach w reżyserii Mariusza Grzegorzka: Blask życia (2005) i Habitat (2007). W 2002 r. debiutowała jako aktorka filmowa epizodyczną rolą w Chopin. Pragnienie miłości w reżyserii Jerzego Antczaka. Jej pierwszą ważną rolą kinową była Aga w noweli Śląsk w reżyserii Anny Kazejak-Dawid w Odzie do radości. Za drugoplanową rolę Leny w 0 1 0 Piotra Łazarkiewicza w 2008 r. otrzymała pierwszą nominację do Nagrody im. Zbyszka Cybulskiego. Rok później otrzymała kolejną nominację do tej nagrody za pierwszoplanową kreację w filmie Jestem Twój Mariusza Grzegorzka. Występuje także w serialach telewizyjnych, m.in. Twarzą w twarz, Barwy szczęścia i Londyńczykach.
Michał Kotański – urodzony w 1976 roku. Absolwent Wydziału Reżyserii Dramatu krakowskiej PWST. Studiował również filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Był asystentem Jerzego Jarockiego, Andrzeja Wajdy, Jerzego Golińskiego, Mikołaja Grabowskiego, Krystiana Lupy, Andrzeja Seweryna, Rudolfa Zioły. W 2003 roku zadebiutował Polaroidami Marka Ravenhilla w Starym Teatrze w Krakowie (spektakl zaproszony na 43. Kaliskie Spotkania Teatralne Festiwal Sztuki Aktorskiej). Kolejne realizacje teatralne to m.in.: Komediant Thomasa Bernharda, w toruńskim Teatrze im. W. Horzycy (2005), Tajemna ekstaza Davida Hare'a, w Teatrze Powszechnym w Warszawie (2005), Językami mówić będą Andrew Bovella w Teatrze Starym w Krakowie (2006), Spalenie matki Pawła Sali w gdańskim Teatrze Wybrzeże (2007).
Mariusz Ostrowski – aktor teatralny i filmowy, absolwent Studium Wokalno-Aktorskiego w Gdyni, Akademii Teatralnej w Warszawie i PWSFTviT w Łodzi; aktor Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi. Ma na swoim koncie wiele ról teatralnych, m.in. grał w: Teatrze Nowym w Łodzi Choroba młodości, reż. I. Janiszewski; w Teatrze Polskim w Szczecinie: Cień, reż. A. Opatowicz, Sen nocy letniej, reż. A. Opatowicz, Hamlet, reż. A. Opatowicz, Kordian, reż. A. Rozhin; w Teatrze Nowym w Warszawie: Miłość i krew, reż. A. Hanuszkiewicz, Kordian J. Słowackiego, reż. A. Hanuszkiewicz; w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi: Dżuma, reż. M. Fiedor, Dzień Walentego, reż. B. Sass, Lew na ulicy, reż. M. Grzegorzek, Habitat, reż. M. Grzegorzek, Brzydal, reż. G. Wiśniewski, Balkon, reż. A. Duda-Gracz, Toporem w serce, reż. K. Jankowska, W. Jurewicz - muzyczny monodram, Pamięć wody, reż. B. Tosza. Zagrał w filmach: Spam, reż. R. Hendel i Jestem Twój, reż. M. Grzegorzek. Laureat licznych nagród i odznaczeń: 2006 - BRYLANT Dziennika Łódzkiego - nagroda dla młodego aktora; 2005 - Nagroda Teresy Nawrot na Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi za zastępstwo w roli Swidrygajłowa; 2005 - Pierwsza Nagroda oraz Nagroda Publiczności dla filmu Spam na Międzynarodowym Festiwalu Kina Niezależnego „Oskariada” w Warszawie; 2004 - udział filmu Spam w oficjalnym konkursie Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
Ewa Partyga – absolwentka UJ (teatrologia) oraz Uniwersytetu w Bergen (kursy z literatury porównawczej, historii sztuki oraz pedagogiki; tytuł cand.phil.). Doktor nauk humanistycznych (UJ) na podstawie pracy na temat persony chóru w dwudziestowiecznym dramacie i teatrze (promotor: prof. dr hab. Ewa Miodońska-Brookes). Prowadziła wykłady i ćwiczenia z historii dramatu i teatru na Wydziale Polonistyki UJ, w Instytucie Filologii Polskiej Akademii Podlaskiej, w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Od 2006 roku pracuje w Zakładzie Historii i Teorii Teatru Instytutu Sztuki PAN w Warszawie. Autorka licznych publikacji i przekładów. Jej główne zainteresowania badawcze oscylują wokół zagadnień: historia dramatu i teatru w perspektywie współczesnej komparatystyki oraz antropologii kulturowej; dramat poetycki XX wieku; dramat i teatr skandynawski ze szczególnym uwzględnieniem dramatu i teatru norweskiego. Zajmuje się także tłumaczeniem artykułów naukowych oraz dramatów z języka angielskiego i norweskiego. Redaktor naukowy serii Studia komparatystyczne Instytutu Sztuki PAN w Warszawie. Teatr. Sztuka. Kultura.
Ksawery Szlenkier – aktor teatralny i filmowy; absolwent PWSFTviT w Łodzi, w latach 2005 - 2009 aktor Teatru Nowego w Łodzi; od 2009 r. aktor Teatru im. Stefana Jaracza w Łodzi. Grał w wielu spektaklach, m.in.: w Teatrze Nowym w Łodzi Poszaleli wg Dam i huzarów, reż. E. Korin, Choroba młodości, reż I. Janiszewski, Nieprzyjaciel, reż. J. Bratkowski, Kac, reż. M. Walczak, w Teatrze Scena Prezentacje w Warszawie, Mewa albo czajka, reż. R. Szejd, w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi Balkon, reż. A. Duda – Gracz, Barbelo, o psach i dzieciach, reż. Anna Augustynowicz. Ma na swoim koncie role filmowe i telewizyjne: Niezawodny system, reż. I. Szyłko, Wichry Kołymy, reż. M. Gorris; laureat nagrody specjalnej ZASP na XXIII Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi.
Barbara Świąder-Puchowska – doktor nauk humanistycznych (UG), teatrolog, organizator życia kulturalnego, dziennikarka, wykładowca Uniwersytetu Gdańskiego, autorka sesji zdjęciowych i klipu dla zespołu Von Zeit. Była redaktorem i szefem działu kultury Gazety Wyborczej „Trójmiasto” oraz kierownikiem Sceny Teatralnej Klubu Żak w Gdańsku, gdzie zrealizowała kilkadziesiąt autorskich projektów teatralnych. Jest współtwórcą Alternatywnej Szkoły Teatralnej Żak. Autorka książki W metafizycznej dziurze. Teatr Witkacego w Zakopanem. Laureatka Nagrody Miasta Gdańska dla Młodych Twórców w Dziedzinie Kultury za rok 2003 oraz nagrody Yach za debiutancki filmik Halucynacje Hrabiego von Zeit na XVI Festiwalu Polskich Wideoklipów Yach Film 2007.
