Kochał bursztyn i Pomorze. Misterne dzieła Haralda Popkiewicza w Muzeum Bursztynu

Muzeum Bursztynu zaprasza na wystawę czasową twórczości Haralda Popkiewicza. Artysta był autorem wielu cenionych rzeźb, nowatorskiej biżuterii, a także malarzem zafascynowanym Żuławami Wiślanymi. Na wystawie czasowej zaprezentowano kilkadziesiąt wyrobów złotnika i bursztynnika. Można ją oglądać do 22 maja 2023.
26.03.2023
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
figurka ze srebra. Sylwetka rybaka z kapeluszem i kaszorkiem. Na plecach ma utkany ze sznurków worek. W worku miodowa, nieprzeźroczysta bryłka bursztynu.
W twórczości Haralda Popkiewicza często występowała postać brodatego bursztyniarza dzierżącego kaszorek, najpewniej samego Haralda
Fot. mat. MG/A. Grabowska

Harald Popkiewicz - wystawa mistrza

- Harald, a dla przyjaciół „Radek”, był niezwykłym, skromnym i ciepłym człowiekiem szanowanym przez wszystkich bursztynników. Jego niezwykle ciekawe prace z bursztynem zasługują na prezentację szerszemu gronu publiczności. To dlatego we współpracy z rodziną artysty oraz Międzynarodowymi Targami Gdańskimi zdecydowaliśmy się zaprezentować twórczość zmarłego w 2021 roku bursztynnika, mistrza złotnictwa oraz malarza - mówi Ewa Pawlęga z Muzeum Gdańska, kuratorka wystawy w Muzeum Bursztynu.

Na wystawie zaprezentowano kilkadziesiąt prac artysty, głównie biżuterię, małe formy plastyczne oraz obrazy. Wystawę można zwiedzić w sali wystaw czasowych na poziomie „0” w mieszczącym się w Wielkim Młynie Muzeum Bursztynu.

Trzeci dzień targów Amberif. Finał konkursu “Bursztynowe Rzemiosło” FILM i ZDJĘCIA

Przyroda, bursztyn, mała ojczyzna i… wiatraki

Wyroby Haralda Popkiewicza są rozpoznawalne na całym świecie dzięki niecodziennemu stylowi. Inspiracją dla nich była jednak jedna uniwersalna wartość, która nadawała biżuterii baśniowy, magiczny efekt. 

- Tata kochał Pomorze Nadwiślańskie i tylko tu czuł się w pełni wolny - tłumaczy archeolog Eryk Popkiewicz, kurator wystawy, syn jej bohatera. - Morze Bałtyckie zobaczył po raz pierwszy jako pięciolatek, kiedy wraz z rodzicami przybył z Leszna Wielkopolskiego do Mikoszewa. To była miłość od pierwszego wejrzenia. Przejawiał to również interesując się historią i archeologią Żuław. Około 1970 roku odkrył pradziejowe stanowisko pracowni bursztynniczej w Niedźwiedziówce i zainteresował nim środowisko naukowe. To również dzięki temu odkryciu teren Żuław stał się później celem profesjonalnych badań archeologicznych, które kontynuowali odkrywca Truso, dr Marek Jagodziński oraz archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego.

Na zdjęciu miniatura gdańskiej kogi wykonana z oksydowanego srebra. Środkowa część statku wykonana jest z miodowej bryłki bursztynu
Miniatura gdańskiej kogi
Fot. mat. MG/A. Grabowska

Sztuka Haralda Popkiewicza

Obrazy Haralda Popkiewicza są pełne motywów wodnych, połączonych z krajobrazem nadmorskich lasów i plaż. Na płótnach dominuje żółć wydm, błękit morza, biel spienionych fal i soczysta zieleń roślin. Człowiek jest przedstawiany pośród bujnej, dominującej przyrody. Na jego obrazach pojawia się też sylwetka wiatraka - motyw przemijania, także motywy bocznokołowców, drewnianych kutrów rybackich wyrażających tęsknotę twórcy za minionymi czasami. Bardzo często występuje też postać brodatego bursztyniarza, najpewniej samego Haralda, dzierżącego kaszorek.

Historie Gdańskich Dzielnic VII. Rusza zbiórka fotografii z Kokoszek, Matarni i Osowej

Artystyczna droga Haralda Popkiewicza

W 1972 roku Harald Popkiewicz zakłada własną pracownię bursztynniczą. Zaczyna projektować i tworzyć swoje pomysły biżuterii łącząc bursztyn z miedzią, alpaką, potem srebrem. W bursztynie odkrywa jego naturalne piękno tylko częściowo odsłaniając wnętrze jantaru. Często przez wiele godzin oglądał i obracał w palcach jedną bryłkę, wpatrując się w jej fakturę, kształt i kolor, by w końcu dopasować formę podpowiedzianą mu przez bursztyn. Wtedy rysował szkic projektu zrodzonego w wyobraźni.

Przełomem dla artysty był rok 1974. Otrzymał wówczas I nagrodę za pierścionek „słoneczko” w konkursie organizowanym w Gdańsku przez Cepelię (Art-Region) na „Małe formy i biżuterię łączoną z bursztynem”. Przynosiło to nie tylko prestiż ale dodatkowy przydział srebra, o które było niezwykle ciężko w tamtych czasach. Cztery lata później został przyjęty do Związku Artystów Rzemiosła Polskiego. W tym samym roku w Gdańsku uzyskał tytuł mistrza złotnictwa w zakresie wyroby ze srebra.

Na zdjęciu srebrna figurka żaby grającej na poziomo ułożonym kontrabasie. Korpus instrumentu wykonany jest z ciemno-miodowej bryłki bursztynu
Żaba gra na kontrabasie
Fot. mat. MG/A. Grabowska

W ciągu dekady od rozpoczęcia działalności złotniczo/bursztynniczej wytworzył własny, niepowtarzalny styl, który stał się jego wizytówką. Bardzo szybko zerwał z typowym rzemiosłem, by już na trwale zaistnieć jako artysta. Udało mu się pogodzić czysto komercyjną działalność z własną wrażliwością artystyczną.

W połowie lat dziewięćdziesiątych obok biżuterii ze srebra i bursztynu zaczął tworzyć rzeźby. Potrafił przekazać swoją wiedzę innym - wyuczył jubilerstwa wielu adeptów tej sztuki.

Biżuteria i inne formy przestrzenne Haralda Popkiewicza są w zbiorach muzealnych, m.in. w Smithsonian Institution w Waszyngtonie (USA), w Gintaro Galerija w Nidzie i Wilnie (Litwa), Deutsches Bernsteinmuseum w Ribnitz-Damgarten (Niemcy), Horsens i Hobro (Dania), Muzeum Bursztynu w Kaliningradzie (Rosja), Muzeum Bursztynu w Gdańsku, Muzeum Zamkowym w Malborku, Muzeum Bursztynu w Wilnie (Litwa), Muzeum Bursztynu w Rydze (Łotwa), Muzeum Bursztynu w Krakowie, Muzeum Bursztynu w Kołobrzegu oraz w wielu prywatnych kolekcjach (m.in. w Japonii, USA, Chinach, Australii, Włoszech, Kanadzie, Anglii, Belgii, Francji).

Na zdjęciu figurka konika polnego ze srebra grającego na kontrabasie. Korpus instrumentu wykonany jest z żółtej bryłki bursztynu
Konik polny gra na kontrabasie
Fot. mat. MG/A. Grabowska

Biogram Haralda Popkiewicza

Harald Popkiewicz – (ur. 27 I 1944 w Lesznie Wielkopolskim, zm. 18 VIII 2021 w Mikoszewie). W 1972 roku założył własną pracownię w Mikoszewie, gdzie tworzył biżuterię łącząc bursztyn z miedzią, alpaką potem srebrem. Od lat 70. XX wieku członek  Izby Rzemieślniczej w Gdańsku. W 1974 roku otrzymał I nagrodę za pierścionek „słoneczko” w konkursie organizowanym w Gdańsku przez Cepelię, w kategorii „Małe formy i biżuterię łączoną z bursztynem”. W 1978 roku został przyjęty do Związku Artystów Rzemiosła Polskiego, w tym samym roku uzyskał tytuł mistrza złotnictwa w zakresie wyroby ze srebra. Prowadził firmę rodzinną z synami (od 1995 roku) Olafem i (od 2003 roku) Erykiem w zakresie projektowania i wykonywania biżuterii i form przestrzennych. W 1999 przyjęto go do Toruńskiego Związku Polskich Artystów Plastyków Polska – Sztuka Użytkowa, gdzie działał w zarządzie związku do końca swoich dni. W latach 1997-2020 należał do Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników.

"Bursztyn w twórczości Haralda Popkiewicza" Wystawa czasowa

  • Kiedy: 25 marca (sobota) – 22 maja 2023 (poniedziałek)
  • Gdzie: Muzeum Bursztynu, oddział Muzeum Gdańska, ul. Wielkie Młyny 16
  • Godzina otwarcia i ceny biletów: muzeumgdansk.pl

oprac. IB

TV

Alia - nowa żyrafa w gdańskim zoo