XIX Biografie Gdańskie
W 2022 roku odbywa się dziewiętnasta edycja Biografii Gdańskich. Pomysł gdańskich spotkań zrodził się po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Idea wspólnoty dziedzictwa kulturowego, przy zachowaniu szacunku do odrębności państwowej i tzw. małych ojczyzn, jest bliska funkcjonowaniu Gdańska, który był i jest nadal tyglem kulturowym. To tutaj swój dom znalazły różne narodowości, których kultura i zwyczaje odcisnęły piętno na kulturze miasta. W XVI i XVII wieku w Gdańsku żyli Niemcy, Polacy, Żydzi, Holendrzy, Szkoci - wszyscy trwale wpłynęli na to, jaki Gdańsk jest dzisiaj. Po II wojnie światowej do wyzwolonego Gdańska zaczęli przybywać nowi mieszkańcy z różnych stron Polski, a razem z nimi przedstawiciele mniejszości narodowych. Pojawili się ocaleni Żydzi, Tatarzy, Białorusini, Litwini, Ormianie. Pozostała też grupa Niemców. Znaleźli tu też swój dom Ukraińcy przesiedleni z ziem południowo-wschodniej Polski.
To trzecia edycja Biografii Gdańskich organizowana przez Teatr Miniatura we współpracy z Miastem Gdańsk oraz Białoruskim Towarzystwem Kulturalnym CHATKA, Związkiem Mniejszości Niemieckiej w Gdańsku, Muzułmańską Gminą Wyznaniową w Gdańsku, oddziałem pomorskim Związku Ukraińców w Polsce oraz oddziałami gdańskimi Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce i Stowarzyszenia Litwinów w Polsce.
Wejście bezpłatne na podstawie zaproszeń do odbioru w kasie Teatru Miniatura. Zapisy na spacer po Wrzeszczu: edukacja@teatrminiatura.pl, na pozostałe wydarzenia: bilety@teatrminiatura.pl lub kontakt z kasą Teatru Miniatura, tel.: 601 628 377 lub 58 341 94 83.
Książka i spektakl
Biografie Gdańskie są okazją do wspólnego spotkania i prezentacji mniejszości narodowych, a dla gdańszczan do zapoznania się z ich kulturą. W ramach poprzedniej edycji Teatr Miniatura wydał książkę „Jak się tu znaleźliśmy” Agnieszki Kochanowskiej – opowieści dzieci i młodzieży z mniejszości narodowych o tym, jak trafiły do Gdańska. Na podstawie książki powstał spektakl w reżyserii Magdaleny Miklasz i Amadeusza Nosala, który będzie można zobaczyć trzykrotnie: 19 listopada o godz. 15.00 oraz 23 i 24 listopada o godz. 10.00.
Spacery, koncerty, pokazy, spektakle
Zespół Edukacji Teatru Miniatura opracował spacer po Wrzeszczu, który dzięki wykorzystaniu różnych zmysłów pobudzi wyobraźnię uczestników i pomoże odnaleźć ślady wielokulturowej historii miasta. Można wziąć w nim udział z rodziną 19 listopada o godz. 16.15 lub z klasą 23 listopada o godz.11.15 (zapisy: edukacja@teatrminiatura.pl).
25 listopada o godz. 18.00 można będzie obejrzeć pokaz ludowego zespołu tanecznego Spietlius z Litwy oraz posłuchać koncertów: złożonego z trójmiejskich artystów zespołu Emigrah i białoruskiego zespołu rockowego Relikt.
26 listopada o godz. 11.00 artyści pochodzący z Ukrainy Alina Bogdanowicz i Stanisław Wojciechowski pokażą lalkowy spektakl „Koniku!”, powstały w ramach rezydencji artystycznych Ukraina – Białoruś Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego. Będzie to przedstawienie bez słów dla dzieci od 5 lat nie tylko polskojęzycznych. Od godz. 16.30 odbędzie się pokaz tańców orientalnych w wykonaniu nagradzanych profesjonalistek z grupy Art Orient, koncert zespołu Michalove komponującego własne aranżacje ludowych pieśni Ukrainy, Polski, Bałkanów oraz koncert artystów Teatru Żydowskiego z Warszawy, śpiewających w językach jidysz, polskim i hebrajskim.
PROGRAM
Jak się tu znaleźliśmy. Spektakl na podstawie książki Agnieszki Kochanowskiej w reżyserii Magdaleny Miklasz i Amadeusza Nosala
- reżyseria i opracowanie muzyki: Magdalena Miklasz
- reżyseria i multimedia: Amadeusz Nosal
- obsada: Magdalena Bednarek, Edyta Janusz-Ehrlich, Jakub Ehrlich, Jacek Gierczak, Jacek Majok, Hanna Miśkiewicz, Jadwiga Sankowska
- Dla widzów 9+
W Gdańsku, podobnie jak w całej Polsce, mieszkają przedstawiciele mniejszości narodowych i etnicznych. Opowieści o tym, jak to się stało, że są dziś mieszkańcami i mieszkankami Gdańska, są fascynujące, często bardzo skomplikowane i dramatyczne. Zobaczcie świat oczami dzieci i młodzieży z mniejszości narodowych, które opowiadają, co je zaprowadziło do Gdańska.
Książka Jak się tu znaleźliśmy Agnieszki Kochanowskiej została wydana w ramach XVIII edycji Biografii Gdańskich.
W ramach tegorocznej edycji Biografii Gdańskich Teatr Miniatura wydał także publikację dla nauczycieli i edukatorów. Publikacja towarzyszy książce „Jak się tu znaleźliśmy” Agnieszki Kochanowskiej i spektaklowi na jej podstawie. Można tam znaleźć inspiracje i pomysły pozwalające zainicjować rozmowę z uczniami i uczennicami o mniejszościach mieszkających w Gdańsku w odniesieniu do ich bezpośrednich doświadczeń i przemyśleń. Bezpłatne egzemplarze publikacji można odbierać w siedzibie teatru. Publikacja będzie też dostępna online.
- 19 listopada, godz. 15.00, Duża Scena Teatru Miniatura
- 23 i 24 listopada, godz. 10.00, Duża Scena Teatru Miniatura
Biografie miasta, Zmysłowy spacer po Wrzeszczu
Zapraszamy do odkrywania wielokulturowej historii miasta poprzez zmysły. Będziemy dotykać, słuchać, wąchać, a przez to uruchamiać wyobraźnię i sprawdzać, co nam podpowiada. To sposób spojrzenia na miasto na nowo i odnajdywanie śladów jego biografii.
Spacer przeznaczony dla grupy 25-osobowej, jest bezpłatny, wejściówki: edukacja@teatrminiatura.pl
- 19 listopada, godz. 16.15 oraz 23 listopada 2022, godz. 11.15, Wrzeszcz
Koniku! Spektakl w reżyserii Aliny Bogdanowicz i Stanisława Wojciechowskiego
Miłość to najważniejsze uczucie, którego możemy doświadczyć w życiu – dodaje skrzydeł, jest inspiracją do stworzenia czegoś wspaniałego. Spektakl opowiada o małym chłopcu, który mieszka na miniaturowej scenie jednego z teatrów lalek i jego najlepszym przyjacielu Koniku. Spektakl bez słów, dla widzów nie tylko polskojęzycznych.
Czas trwania 40 min. Spektakl przeznaczony dla dzieci od lat 5.
Spektakl powstał w ramach rezydencji artystycznych Ukraina – Białoruś Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego przy wsparciu Teatru Miniatura.
Po spektaklu odbędą się warsztaty dla szkół (godz. 12.15–13.30) przygotowane przez Zespół Edukacji Teatru Miniatura, kontakt: edukacja@teatrminiatura.pl.
- 23 listopada (środa), godz. 11.30, Sala Prób Teatru Miniatura
- 26 listopada (sobota), godz. 11.00, Sala Prób Teatru Miniatura
Prezentacje artystyczne mniejszości narodowych
STOWARZYSZENIE LITWINÓW W POLSCE
Spietlius
Ludowy zespół taneczny osób starszych SPIETLIUS powstał w listopadzie 2017 roku w Tauragė w Litwie. Jego kierownikiem jest Giedrius Paulauskas. Zespół często podróżuje, uczestnicząc w przeglądach i festiwalach, gdzie zdobył liczne nagrody, m.in. I miejsce międzynarodowego festiwalu w Chorwacji (2018), II miejsce Baltic Amber Riga 2018 w Łotwie, I miejsce w kategorii autentycznego folkloru w międzynarodowym wirtualnym konkursie Asia Folk (2021). Reprezentował Litwę również na międzynarodowych festiwalach we Włoszech, Hiszpanii, Ukrainie. Na bandonii Vytautas Krencius, śpiew: Rasa Jakienė i Ernesta Giačienė.
ZWIĄZEK MNIEJSZOŚCI NIEMIECKIEJ W GDAŃSKU
Emigrah
Zespół Emigrah tworzą trójmiejscy artyści, których połączyła fascynacja sceną world music. Jednym z charakterystycznych elementów jego muzyki jest śpiew tradycyjny opleciony brzmieniem instrumentów różnego pochodzenia. W twórczości można również usłyszeć dużą różnorodność rytmów – od rytmów trójdzielnych charakterystycznych dla polskiej muzyki tradycyjnej, poprzez nieparzyste rytmy bałkańskie, kończąc na inspiracjach arabskimi makamami oraz hinduskimi konnakol. Grupa poszukuje nowych brzmień poprzez unikatowe połączenie instrumentów całego świata, prezentując muzykę tradycyjną w autorskich aranżacjach.
BIAŁORUSKIE TOWARZYSTWO KULTURALNE CHATKA
Relikt
Białoruski zespół rockowy. Ma na koncie 8 albumów studyjnych i 13 teledysków. Skomponował muzykę do filmu „Narodzona w ogniu” oraz hymn klubu piłkarskiego Krumkaczy. Zdobył wiele nagród w Polsce, m.in. Grand Prix na festiwalu Jesień Bardów i nagrody na festiwalu Rockowisko w Hajnówce, oraz liczne na Białorusi. Zespół występował w Ukrainie, Litwie oraz Niemczech. Obecnie rezyduje w Polsce i gra koncerty promujące płytę „Byli Jość Budziem”, która ukazała się latem tego roku. Album Reliktu jest skarbnicą białoruskiej muzyki. Wśród utworów znajdą się piosenki z repertuaru białoruskich zespołów lat 80. i 90., m.in. Mroja, ULIS, Bonda, Kamelot czy barda Syarzhuka Sokalau-Voyusha. Niektóre z nich to prekursorzy białoruskiego rocka.
- 25 listopada (piątek), godz. 18.00, Duża Scena Teatru Miniatura
Prezentacje artystyczne mniejszości narodowych
MUZUŁMAŃSKA GMINA WYZNANIOWA W GDAŃSKU
Art Orient
Grupa taneczna specjalizująca się w tańcu brzucha. Jej członkinie mają za sobą szereg występów w Polsce i za granicą oraz kontrakty taneczne na Bliskim Wschodzie, USA czy w Chinach. To tancerki, instruktorki i laureatki międzynarodowych konkursów, m.in. nagrody publiczności podczas Bellydancer of The Universe 2016 w USA, Pucharu Świata Bellydance 2012, Mistrzostw Europy Wschodniej 2016, Miss Belly Dance Poland 2013, Mistrzostw Polski 2015. Grupa w repertuarze ma zarówno tradycyjny taniec arabski i tańce folklorystyczne, jak i tańce z rekwizytami takimi jak wachlarze jedwabne, miecze, skrzydła czy świeczniki.
TOWARZYSTWO SPOŁECZNO-KULTURALNE ŻYDÓW W POLSCE | ODDZIAŁ W GDAŃSKU
Teatr Żydowski w Warszawie Zaśpiewaj mi piosenkę po żydowsku
Koncert znanych i popularnych piosenek żydowskich w języku jidysz, polskim i hebrajskim. Występują artyści Teatru Żydowskiego z Warszawy: Izabella Rzeszowska (śpiew), Ewa Dąbrowska (śpiew), Henryk Rajfer (śpiew) oraz Teresa Wrońska (akompaniament i konferansjer).
ZWIĄZEK UKRAIŃCÓW W POLSCE | ODDZIAŁ POMORSKI
Michalove
Zespół Michalove to rodzinne trio z Michałowa, małej miejscowości z powiatu słupskiego. Zespół wprowadza słuchaczy w świat tradycyjnych, ginących pieśni ludowych. W swoich kompozycjach przywołuje pieśni wiosenne, żniwne, weselne, miłosne, rusalne, kolędy i kołysanki, łącząc je w opowieści odwzorowujące cykle przyrody i ludzkiego życia. Muzycy snują opowieści, przekraczając granice czasu i gatunków muzycznych. Michalove swoją transową muzykę, przestrzenne brzmienie handpanu, tankdrumów i akordeonu łączy ze światem tradycyjnych pieśni wielogłosowych, głównie ukraińskich, ale też z różnych stron Polski, Białorusi, Bałkanów. W 2019 trio Michalove zdobyło I miejsce na Festiwalu Muzyki Ludowej Mikołajki Folkowe, a w 2022 roku II nagrodę oraz Nagrodę Programu I Polskiego Radia na festiwalu Nowa Tradycja.
- 26 listopada (sobota), godz. 16.30, Duża Scena Teatru Miniatura
Autorki:
Marta Formella, Urząd Miejski w Gdańsku
Agnieszka Kochanowska, Miejski Teatr Miniatura