Szopka z piasku w Oliwie to wieloletnia tradycja, bez której trudno sobie wyobrazić okolice Bożego Narodzenia. Licząca kilka metrów wysokości rzeźba jest jedyną taką w Polsce i jedyną w Europie, wykonywaną w warunkach zimowych. Co roku staje dokładnie w tym samym miejscu - przed Oliwskim Ratuszem Kultury (ul. Opata J. Rybińskiego 25), wpisując się na stałe w krajobraz dzielnicy.
Co roku inne przesłanie
Idea szopki z piasku i jej lokalizacja pozostają niezmienne (choć starsi gdańszczanie mogą pamiętać, że pierwsze dwie edycje, w latach 2009 i 2010, miały miejsce przy gdyńskiej kolegiacie, był też moment, gdy zmieniła lokalizację na Plac Inwalidów Wojennych, a w 2013 roku mogliśmy oglądać w Oliwie... figurę z lodu przedstawiającą bożonarodzeniową scenę), ale każdego roku organizatorzy stawiają na inne przesłanie oraz inny wygląd.
Na przestrzeni lat oliwska szopka nawiązywała do bardzo tradycyjnych przedstawień sceny Bożego Narodzenia, eksponowane też były motywy gdańskiej architektury i sylwetki biblijnych aniołów. W 2020, pandemicznym, roku rzeźba zainspirowana została siłami natury, która tak diametralnie zmieniła życie ludzi na całym świecie - przedstawiała scenę Bożego Narodzenia w naturalistycznym otoczeniu, nawiązującym do przyklasztornych łacińskich ogrodów maryjnych, bogatych we florę i faunę.
- W tym roku nasza rzeźba niesie przesłanie: Niech będzie pokój! Scenie Bożego Narodzenia towarzyszą aniołowie, gołąb pokoju i dwoje dzieci, które przynoszą w darze jabłko i chleb - mówi Marzena Świtała, koordynator projektów Fundacji Wspólnota Gdańska, organizatora szopki z piasku i Międzywyznaniowej Wigilii Oliwskiej.
- Ostatnie lata są szczególne, zmieniają zarówno nas samych, jak cały świat. Dzieją się również rzeczy karygodne, które napawają smutkiem i trwogą, sytuacje które nigdy nie powinny mieć miejsca we współczesnym świecie. Wartością ważniejszą niż cokolwiek innego staje się pokój. Dlatego tegoroczny projekt szopki odwołuje się do idei pokoju - dodaje Ewa Topolan - rzeźbiarka, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, która jak co roku odpowiada za projekt oliwskiej szopki.
Współpraca polsko-ukraińska dla pokoju
Projekt tegorocznej rzeźby, do wykonania której wykorzystano 60 ton piasku pochodzącego z jednej z pomorskich żwirowni, utrzymany jest w stylistyce art deco. Od początku grudnia pracuje nad nią czworo artystów, polskich i ukraińskich: Małgorzata Korenkiewicz, Bogusław Zen, Gennadij Jerszow i Serhij Stebliuk. Nie mają łatwego zadania, bo piasek to kapryśny budulec, a rzeźba składa się z wielu detali, które z pewnością zachwycą oglądających.
- Świętej Rodzinie towarzyszy dwoje dzieci oraz chóry anielskie. Dzieci w symboliczny sposób obdarowują Chrystusa, niosąc mu jabłko i chleb. Jabłko to owoc z drzewa poznania dobra i zła, symbolizuje również wiedzę i wtajemniczenie, jest to symbol władzy, a w szerokim aspekcie kulturowym symbolem sił życiodajnych, miłości i zdrowia. Chleb natomiast odczytywany bywa w dziełach sztuki jako ciało święte, ofiara bóstwa, światłość, mądrość, obfitość, ale także gościnność, byt czy pożywienie ubogich - opowiada Ewa Topolan i dodaje: - Kompozycję szopki zwieńcza gołąb jako symbol pokoju i miłości. W Księdze Rodzaju gołąb wraca do Noego z gałązką oliwną w dziobie, co oznacza, że potop ustępuje i nastanie pokój między Bogiem a ludźmi. I niech tak się stanie.
Uroczyste odsłonięcie szopki z piasku odbyło się w sobotę, 17 grudnia, o godzinie 16:00 - można ją oglądać do 8 stycznia 2023 roku. Po inauguracji szopki odbyło się tradycyjne międzywyznaniowe spotkanie.
Międzywyznaniowa Wigilia Oliwska
Po odsłonięciu szopki z piasku odbędzie się tradycyjne międzywyznaniowe spotkanie, podczas którego duchowni wielu religii złożą przybyłym życzenia na nadchodzące święta i nie tylko. Tym wydarzeniem jak co roku organizatorzy pragną przypomnieć o wspólnotowym, włączającym charakterze oliwskiej wigilii. Jak zawsze mile widziani są wszyscy - ponad podziałami, bez względu na wyznanie i poglądy.
Po spotkaniu z duchownymi, około godziny 17:00, w ogródku Oliwskiego Ratusza Kultury, do wspólnego stołu zapraszają znakomici oliwscy gastronomicy - m.in. Jak się masz? bistro, Classic Restaurant, Stary Rynek Piekarnia & Cafe, Pierogarnia Mandu i brasserie Tu Można Marzyć. Można tu będzie popróbować świątecznych potraw - organizatorzy zapraszają również to przynoszenia własnych dań, przekąsek i słodkości, którymi będzie można się podzielić.
- Zachęcamy gdańszczan, nie tylko z Oliwy, do zaangażowania się w biesiadę i przyniesienia własnoręcznie przygotowanej potrawy. Niech to będzie nasze wspólne spotkanie - zaprasza Jolanta Leśniewska, dyrektor Fundacji Wspólnota Gdańska.
Spektakl muzyczny, kiermasz i koncert kolęd
Uroczystemu odsłonięciu szopki z piasku i Międzywyznaniowej Wigilii Oliwskiej towarzyszyć będzie ponadto wiele atrakcji - kulturalnych i nie tylko. We wnętrzu Oliwskiego Ratusza Kultury, przez cały dzień: w godzinach 11.00-18.00, trwać będzie świąteczny kiermasz, gdzie zaopatrzymy się w upominki dla bliskich.
O godzinie 13.00 zobaczymy natomiast na scenie spektakl muzyczny z udziałem dzieci z Polski i Ukrainy, wykonujących autorskie aranżacje utworów poetyckich z obu krajów. Przedstawienie powstało w ramach projektu „Śpiewamy z Sąsiadami|Cпіваємо з Cусідами”.
O godzinie 15.30 zabrzmią zaś w Oliwskim Ratuszu Kultury dźwięki kolęd w wykonaniu chóru Olivii Centre. Będzie to znakomity moment, by poczuć świąteczną atmosferę w pełni.
Wstęp na wszystkie atrakcje jest wolny.
Międzywyznaniową Wigilię Oliwską dofinansowano ze środków Miasta Gdańska.
