Prof. Maria Janion patronką ulicy w Oliwie? Wnioskuje UG

Uniwersytet Gdański złożył wniosek do Rady Miasta Gdańska o zmianę nazwy fragmentu ulicy Bażyńskiego biegnącej wzdłuż kampusu na ulicę prof. Marii Janion. - Liczymy na sąsiedzką życzliwość i wsparcie mieszkańców i radnych Oliwy, do których wniosek trafił - mówi prof. Piotr Stepnowski, rektor UG.
20.02.2025
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Zdjęcie przedstawia zimowy miejski krajobraz z perspektywy lotu ptaka, ukazując parking, biurowce z przeszklonymi fasadami oraz pobliską drogę otoczoną drzewami pokrytymi śniegiem. W tle widoczne są budynki przemysłowe oraz nowoczesna zabudowa miejska, co tworzy kontrast między starszą i nowszą architekturą.
Uniwersytet Gdański wnioskuje o nadanie fragmentowi ul. Bażyńskiego (w lewej części kadru) nowej patronki - prof. Marii Janion. Ta część ulicy biegnie wzdłuż kampusu uczelni
Fot. Alan Stocki/UG

Kim była prof. Maria Janion?

Prof. Maria Janion przez wiele lat była związana z Uniwersytetem Gdańskim, skąd w 1982 roku została zwolniona w ramach represji politycznych i zatrudniona ponownie w następnym roku akademickim. W roku 1994 gdańska uczelnia przyznała jej doktorat honoris causa swojej wybitnej naukowczyczni.

We wrześniu 2024 roku pismo w sprawie nadania nazwy ul. prof. Marii Janion do rektora UG złożyli Krystyna Chwin, Stefan Chwin, Anna Czekanowicz, Małgorzata Książek - Czermińska i Stanisław Rosiek tak uzasadniając prośbę o podjęcie działań:

"Mamy zaszczyt uważać się za uczniów Pani Profesor, której wykłady w Uniwersytecie Gdańskim nie tylko znacząco wpłynęły na społeczność akademicką młodego wówczas uniwersytetu, ale przede wszystkim na rozwój gdańskiej humanistyki. Sądzimy, że w ten sposób oddamy, jako społeczność akademicka i wspólnota miejska, należny hołd wybitnej naukowczyni, mentorce wielu pokoleń, doktor honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego. Ponadto wpiszemy na stałe w mapę naszego miasta Gdańska postać Pani Profesor, zachowując Jej imię w topograficznej pamięci również przyszłych pokoleń mieszkańców."

- Złożyliśmy stosowny wniosek w Radzie Miasta. Liczymy na sąsiedzką życzliwość i wsparcie mieszkańców i radnych Oliwy, do których wniosek trafił - mówi rektor Uniwersytetu Gdańskiego, prof. Piotr Stepnowski. - Jesteśmy częścią tej dzielnicy od 55 lat, mieszka tu wielu naszych pracowników, ich dzieci, mieszkają też studenci. Nasi oliwscy sąsiedzi korzystają z uniwersyteckiego Ekoparku, sporo mieszkańców Oliwy uczestniczy też w zajęciach Uniwersytetu Trzeciego Wieku prowadzonych na Kampusie naszej uczelni.

Rektor Uniwersytetu Gdańskiego podkreśla, że uczelnia, szanując pamięć o Janie Bażyńskim, kasztelanie elbląskim i gubernatorze Prus oraz współorganizatorze opozycji antykrzyżackiej, poprosiła o zmianę jedynie części ulicy.

Ruszają prace na budowie Centrum Sportowego UG


Ul. Bażyńskiego a kampus Uniwersytetu Gdańskiego

Ulica Jana Bażyńskiego de facto rozdziela budynki uniwersyteckie - po jednej jej stronie znajduje się kampus Oliwa, po drugiej tzw. dawny Rektorat, a za nim powstaje Centrum Sportu. Wszystkie budynki leżące wzdłuż fragmentu ul. Bażyńskiego, który zaproponowano jako odcinek mający nosić imię prof. Marii Janion - czyli od ul. Wita Stwosza do al. Grunwaldzkiej - należą do Uniwersytetu Gdańskiego. Także budynek restauracji McDonald’s znajduje się na terenie należącym do uczelni. Oznacza to, że zmiana adresu będzie dotyczyć jedynie uczelni!

- Mam nadzieję, że radni dzielnicy i radni Gdańska zechcą razem z nami upamiętnić 55 lat uczelni, która jest żywą tkanką miasta i Oliwy, i życzliwie przyjmą naszą propozycję nadania części ulicy imienia wybitnej polonistki, naukowczyni prof. Marii Janion - dodaje prof. Piotr Stepnowski.

Jeśli dojdzie do proponowanej zmiany, w akcji promocyjnej uczelnia zadba o przypomnienie mieszkańcom Gdańska i regionu - również sylwetki Jana Bażyńskiego - podkreśla uczelnia.

Morze, strajki, życie studenckie i inne historie. Muzeum Uniwersytetu Gdańskiego otwarte

Prof. Maria Janion - biogram

Maria Janion (ur. 24 grudnia 1926 roku w Mońkach, zm. 23 sierpnia 2020 w Warszawie) – historyczka literatury polskiego i europejskiego romantyzmu, historyczka idei, krytyczka literacka, wykładowczyni.

Szkołę średnią ukończyła w Wilnie, tam też uczęszczała na tajne komplety w latach II wojny światowej. Należała wówczas do konspiracyjnego Związku Harcerstwa Polskiego przy Armii Krajowej. Po wojnie wraz z rodziną osiedliła się w Bydgoszczy. Ukończyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Łódzkim.

Od 1949 roku związana z Instytutem Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, gdzie przeszła na emeryturę w roku 1997. Redagowała i współredagowała wiele publikacji naukowych, między innymi liczącą kilkadziesiąt tomów serię wydawniczą „Biblioteka Romantyczna”. W 1977 roku współzakładała Towarzystwo Kursów Naukowych. Była członkinią zwyczajną Polskiej Akademii Umiejętności i członkinią rzeczywistą Polskiej Akademii Nauk.

W roku 1994 otrzymała doktorat honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego. Od 1957 roku z pasją i oddaniem zajmowała się nauczaniem akademickim. Przez wiele lat była związana Uniwersytetem Gdańskim (w 1982 roku zwolniona w ramach represji politycznych i zatrudniona ponownie w następnym roku akademickim) i od 1990 roku – z Uniwersytetem Warszawskim, studiami doktoranckimi w IBL PAN, od 1992 roku – ze Szkołą Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN.

Tematyka jej siedemnastu książek (z których dwie napisała wspólnie z Marią Żmigrodzką) i kilkuset artykułów nie ogranicza się ani do filologii polskiej, ani ściśle do XIX wieku. Jej zainteresowania naukowe obejmowały historię idei, historię wyobraźni symbolicznej, style i formy estetyczne, a również same metodologie badań literackich, przede wszystkim hermeneutykę („Humanistyka: poznanie i terapia”, 1974, „Odnawianie znaczeń”, 1980). Maria Janion poświęciła wiele prac romantyzmowi europejskiemu i literaturze XX wieku. 

Bohaterami jej studiów byli – obok polskich romantyków – pisarze i poeci, tacy jak François-René Chateaubriand, Johann Wolfgang Goethe, Gustave Flaubert, Günter Grass oraz Maria Komornicka, Witold Gombrowicz, Miron Białoszewski czy Jerzy Kosiński.

Więcej na stronie janion.pl.

TV

“Chciałbym ‘mówić’ coraz mniej”