Misja: przywrócić łąki morskie w Bałtyku

Łąki morskie to jeden z największych producentów tlenu, zaraz po lasach tropikalnych. Rosną w Bałtyku, ale ich byt był przez lata zagrożony, a ich odradzanie jest powolnym procesem. Uniwersytet Gdański zawarł właśnie porozumienie z Fundacją MARE by razem działać na rzecz ochrony ekosystemu Bałtyku. Pierwszy wspólny projekt to „Łąki podwodne”, którego celem jest reintrodukcja trawy morskiej w Morzu Bałtyckim. UG jest partnerem merytorycznym.
21.08.2025
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Zdjęcie podwodne, ręce nurka trzymają worek i trawę morską, wokół łąka podwodna.
Naukowcy Uniwersytetu Gdańskiego wesprą merytorycznie Fundację MARA przy projekcie reintrodukcji łąk podwodnych w Bałtyku. N/z akcja sadzenia trawy morskiej
Fot. Krystian Bielatowicz / Fundacja MARE, źródło: UG

Cenne łąki podwodne

Dr Aleksandra Zgrundo, biolog morza z Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego nurkuje w wodach Zatoki Puckiej i od kilku lat bada stan glonów i łąk morskich, które wyglądają bardzo podobnie do łąki na lądzie, tworząc krzaczki gęstej trawy. Po gęstych łąkach pokrytych trawą ramienicą chara wędrują małże sercówki, lubią tu przebywać krabiki amerykańskie, rodzime i obce krewetki, meduzy. A co bardzo ważne - ponad łąkę unoszą się pęcherzyki tlenu – to jedna z ich ogromnych funkcji – produkcja tlenu. Łąki podwodne są jednym z największych na świecie producentów tlenu na świecie, porównywalnym do lasów tropikalnych – zielonych płuc Ziemi. Ponadto tłumią fale, co zmniejsza erozję brzegów.

Jednak w niektórych miejscach Zatoki Puckiej łąki są zniszczone, na dnie widać tylko ślady po babkach - rybach tu wcześniej żyjących. Nurkując, rzuca się w oczy brak roślinności, tylko trochę pozostałych, nieprzysypanych mułem kęp trawy i pływające po powierzchni glony.

Przyczynia się do tego działalność człowieka. Na przykład w 2023 roku w trakcie poszerzania plaży w Rewie do morza trafiła duża ilość mułu. To spowodowało zmiany na łące morskiej. Wcześniej łąki w Rewie były bardzo bogate w różne gatunki – kilkanaście różnych gatunków glonów, w tym część z listy chronionych w Polsce, jak przedstawiciele rozróżek (Ceramium) czy chara. Żyło tu bogactwo drobnych bezkręgowców i ryb, które najprawdopodobniej rozmnażają się u ujścia Zagórskiej Strugi. Dosypany na plaży osad wchodzi coraz głębiej w zatokę. Środowisko zostało zniszczone na wiele lat.

Na te wrażliwe ekosystemy niekorzystnie wpływają też zanieczyszczenia wody, jak nadmierna ilość substancji odżywczych, plastiki i sieci widmo oraz zmiany klimatyczne - Bałtyk jest jednym z najszybciej ocieplających się akwenów morskich.

Lekcje dobre na wakacje – ZOOnline

Doświadczenie i wiedza w parze z działaniem

Ochroną ekosystemów morskich zajmuje się od 2016 roku Fundacja MARE. Jednym z zadań jakie stawia sobie organizacja, jest inicjowanie międzysektorowej współpracy na rzecz ochrony Bałtyku. Do nawiązania takiej współpracy doszło właśnie z Uniwersytetem Gdańskim.

- Realizując nasze projekty na rzecz Bałtyku zawsze zwracamy się do naukowców – ekspertów i praktyków, których doświadczenie i wiedza o morzu są dla nas bezcenne. Dlatego z dumą dzielimy się informacją o ważnym dla nas partnerstwie – Fundacja MARE i Uniwersytet Gdański podpisały porozumienie o współpracy na rzecz ochrony środowiska Morza Bałtyckiego – informuje Fundacja MARE.

Wiedza i doświadczenie naukowców UG będą cenne w realizacji pierwszego wspólnego projektu „Łąki podwodne”.

Walka z cukrzycą – przełomowy wynalazek naukowców UG z patentem

- Będziemy prowadzić wspólne działania na rzecz ochrony ekosystemu Morza Bałtyckiego, a zaczniemy od realizowanego przez Fundację MARE projektu „Łąki podwodne”, którego celem jest reintrodukcja na obszarze Bałtyku trawy morskiej (Zostera marina) – informuje uczelnia. - Wydział Oceanografii i Geografii UG zapewni koordynację merytoryczną projektu, w tym przeprowadzenie niezbędnych badań naukowych. Zostera marina jest gatunkiem zagrożonym, objętym w Polsce ochroną gatunkową. Ma ogromne znaczenie ekologiczne, ponieważ tworzy siedliska i żerowiska wielu organizmów morskich, od bezkręgowców po różne gatunki ryb. Łąki podwodne pochłaniają również obecne w wodzie związki biogeniczne, przyczyniając się do zmniejszenia skutków eutrofizacji.

Reintrodukcja podwodnych łąk polega na sadzeniu trawy morskiej. Odnowione łąki podwodne muszą jednak być bardziej odporne na zmiany klimatyczne.

 

TV

Jesienne nasadzenia drzew. Mikrolas w Kokoszkach