Jarmark św. Dominika zaprasza w czwartek. Jakie hity?

Duża porcja kultury czeka nas w czwartek, 7 sierpnia, na Jarmarku św. Dominik. To poetycki spektakl z okazji 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej oraz muzyka z gdańskich wież, czyli koncerty carillonowe. Będzie też można cofnąć się w czasy kuchni PRL. Jarmarkowy program nie zapomina też o najmłodszych, dla których przygotowano Bajkowisko.
07.08.2025
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl

Na zdjęciu widzimy scenę plenerową, na której odbywa się wydarzenie dla dzieci. Zrobione jest ono z perspektywy sceny – na pierwszym planie znajduje się kobieta w niebieskiej sukni (prawdopodobnie animatorka lub postać z bajki) oraz maskotka w niebieskim stroju z dużymi oczami i kaskiem na głowie z logo GIWK (Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna).6
Bajkowisko to od kilku lat jedna ze sztandarowych imprez na Jarmarku św. Dominika
mat. Międzynarodowe Targi Gdańskie

Spektakl w kościelnych murach

“Uratowany” to przedstawienie o dramacie cywilów ukrywających się w ruinach Gdańska w marcu 1945 roku. Kobiety, dzieci, starcy i chorzy znaleźli schronienie w kościele św. Mikołaja jedynym w centrum miasta, który ocalał z pożogi wojennej. 

Spektakl jest inspirowany autentycznym listem spisanym po latach przez ocalałego. Powstał dla upamiętnienia przypadającej w tym roku 80. rocznicy zakończenia II wojny światowej. 

Staje się głosem tych, którzy przetrwali, milczeli i pamiętali.

“Uratowany” to spektakl, w którym taniec, słowo i muzyka mówią o tym, czego nie sposób wyrazić słowami.

Na scenie spotykają się historia i teraźniejszość, dramat i nadzieja, destrukcja i piękno – to, które przetrwało w sztuce.

To nie opowieść o wojnie, lecz o człowieczeństwie.

Nie dokument, lecz świadectwo.

Nie oskarżenie, lecz pamięć.

Nie rekonstrukcja, lecz próba zrozumienia, czym naprawdę jest: być uratowanym.

- tak sens i przesłanie spektaklu tłumaczy Teatr Młodych z Gdańska który wraz z Chórem św. Mikołaja przygotował sztukę.

Uratowany-plakat2
 
mat. organizatora

Spektakl “Uratowany” zostanie pokazany w kościele św. Mikołaja, w czwartek, 7 sierpnia, o godzinie 21:00. Wstęp wolny.

Jak gra carillon?

Koncerty carillonowe to już wieloletnia tradycja na Jarmarku św. Dominika. Nie inaczej jest i w tym roku.

Na trzech wieżach – w tym dwóch z carillonami – wystąpi zespół Tubicinatores Gedanenses, grający na historycznych trąbkach i perkusji oraz w kostiumach z epoki. Towarzyszyć im będzie miejska carillonistka Monika Kaźmierczak oraz grupa rekonstrukcyjna z XVIII wieku. Do wysłuchania 20-minutowych koncertów zachęcać będzie przechodniów miejski krzykacz.

Nie tylko w budynkach. Nietypowe noclegi w Gdańsku

Gdańsk jest jedynym miastem w Polsce z czynnymi carillonami.

Przypomnijmy, że carillon to zespół co najmniej 23 dzwonów, zestrojonych ze sobą w sposób umożliwiający wygrywanie na nich melodii. Umieszczany jest przeważnie na wieżach. Tradycja carillonów sięga XII wieku, a ich sztuka rozwinęła się pomiędzy XIV a XVIII wiekiem, szczególnie we Francji i Niderlandach.

Pierwszy koncert carillonowy w Gdańsku został zagrany z wieży Ratusza Głównego Miasta 23 września 1561 r. z okazji zamontowania na iglicy pozłacanej figury króla Zygmunta II Augusta. Czternaście lat później podobny instrument zawisł także na wieży kościoła św. Katarzyny. Oba zestawy nie miały jednak klawiatury, wygrywały wyłącznie mechaniczne melodie zapisane wcześniej na tzw. "bębnie". W XVIII wieku na wieży kościoła św. Katarzyny pojawił się pierwszy w mieście carillon z klawiaturą.

Na zdjęciu widzimy wnętrze wieży kościelnej lub dzwonnicy, w której zamontowane są wielkie, imponujące dzwony. Jeden z dzwonów na pierwszym planie nosi imię „Katarzyna” i jest ozdobiony inskrypcją: „Katarzyna – wzmocnij wiarę, przywróć jedność Twój i odnów oblicze tej ziemi” – co może sugerować religijne lub patriotyczne przesłanie. Dzwony zamontowane są w nowoczesnej, stalowej konstrukcji z niebieskimi i czerwonymi elementami nośnymi, co świadczy o starannej konserwacji lub nowej instalacji. Widoczne są również mechanizmy odpowiadające za ich automatyczne bicie, w tym młotki i systemy napędowe.
Carillonowe dzwony w kościele św. Katarzyny
fot. Piotr Wittman/ gdansk.pl

Carillony zawsze były obecne w życiu Gdańska. Towarzyszyły najważniejszym uroczystościom np. wizytom koronowanych głów.

Do 1942 r. miasto Gdańsk utrzymywało ponad 38 carillonistów miejskich i ich pomocników.

Oba gdańskie carillony zostały zniszczone w czasie II wojny światowej. W ostatnich latach, dzięki zaangażowaniu pracowników gdańskiego Muzeum Zegarów Wieżowych (obecnie Muzeum Nauki Gdańskiej - PAP), udało się odtworzyć oba instrumenty.

Carillon na ratuszu składa się z 37, a ten na kościele św. Katarzyny - z 50 dzwonów. Gdańsk zakupił także mobilny instrument składający się z 48 dzwonów umieszczonych w przeszklonej gablocie zamontowanej na podwoziu zabytkowej ciężarówki.

Pierwszy powojenny koncert na carillonie odbył się 28 listopada 1998 r. z wieży kościoła św. Katarzyny. 

Więcej muzyki z wież. Trwa XXVII Gdański Festiwal Carillonowy

PROGRAM KONCERTÓW CARILLONOWYCH W CZWARTEK, 7 SIERPNIA:

  • 17.30 – wieża kościoła św. Katarzyny
  • 18.45 – wieża kościoła św. Jana
  • 20.00 – Ratusz Głównego Miasta

Co gotowano w PRL?

W podróż w czasie do epoki PRL zachęca w czwartek w godzinach 17.00-18.00 Przystanek Retro, przy ul. Długie Ogrody. Stanie tam kuchenny stół z lat 70. Będzie to międzypokoleniowe spotkanie. Rodzice i dzieci zmierzą się w kulinarnych quizach, przepisach z zeszytów babci i… fotografii jedzenia.

Jak kiedyś wyglądały zdjęcia potraw, a jak wyglądają dziś na Instagramie? Kto lepiej sfotografuje blok czekoladowy: mama z tatą czy najmłodsi?

Wspólna zabawa, warsztaty i degustacje pokażą, że kuchnia to miejsce spotkania – bez względu na wiek i epokę

- tak reklamowane jest wydarzenie na Przystanku Retro

Bajkowisko razy dwa

Dzieci, ale też ich rodzice i dziadkowie, dobrze bawią się co roku na jarmarkowym Bajkowisku. W czwartek na Przystanku Przygoda z AmberSky (Podwale Staromiejskie, Targ Rybny) będzie ono miało aż dwie odsłony.

gcm-download-1920-2025-08-04-strefa0retro-jarmark-dominikanski-016-689346a33c1c0.JPG
Jarmarkowy targ staroci na Długich Ogrodach
fot. Grzegorz Mehring/ gdansk.pl

W godzinach 14.30- 16.00 zaplanowano warsztaty i działania twórcze, dzięki którym najmłodsi rozwijają swoją wyobraźnię i wrażliwość. Zabawę rozpocznie Hyde Park. Scena stanie się otwarta dla dzieci, które marzą o zaprezentowaniu przed publicznością swoich talentówwokalnych, tanecznych, aktorskich i wielu innych. Potem, przewidziano specjalne zabawy i animacje pod hasłem Marynar(s)ki szyk.

O godz. 16.00 na scenie Bajkowiska pojawi się Teatr Gracholka z przedstawieniem lalkowym pt. "Krętym szlakiem ze ślimakiem".

ówny bohater Ślimak-Nomad w myśl idei „Bądź wolny!” wyruszy w niezwykłą podróż, podczas której spotyka na swojej drodze barwnych bohaterów: Płochliwego Jeża, Stracha na Wróble, Gołębia Pocztowego, Bociana oraz Srokę. Każda z tych postaci zmaga się z problemami współczesnego świata – uzależnieniem od elektroniki, zagubieniem, samotnością czy niszczeniem środowiska naturalnego. Spotkanie ze Ślimakiem staje się dla nich momentem refleksji i impulsem do zmiany swojego życia.

To tylko kilka, naszym zdaniem najciekawszych wydarzeń, jakie przygotowano w czwartek, 7 sierpnia, dla uczestników Jarmarku św. Dominika. O szczegółach tych imprez i pozostałych można przeczytać w programie jarmarku.

Zaczęło się w XIII wieku ...

Początki jarmarkowej tradycji w Gdańsku datowane są na rok 1260 r. Wówczas to papież Aleksander IV zezwolił miejscowym dominikanom udzielać studniowych odpustów w dniu święta ich założyciela, św. Dominika. Wraz z religijną uroczystością organizowany był jarmark.

Grand Prix Jarmarku św. Dominika 2025 przyznane

O jarmarku dominikanów w Gdańsku tak pisał w 1568 r. nuncjusz apostolski Giulio Ruggieri, goszczącym na dworze króla Zygmunta Augusta. Urzędnik watykański przygotował “Sprawozdanie ze stanu Królestwa Polskiego” dla papieża Piusa V
 
- Jednak wszystek ten handel jest ześrodkowany na jednym targowisku, to jest we Gdańsku, mieście należącym do Polski, a położonym nad brzegami Bałtyckiego Morza. Jego znakomitej objętości przystań pomieścić może siła statków. W sierpniu odbywa się tam wielki jarmark, w którym biorą udział wszystkie zachodnie narody zwożące lądem i morzem swe towary i kosztowności, a zbierające natomiast krajowe.
 
Kilkuwiekową tradycję jarmarku przerwała na ponad 30 lat II wojna światowa. Imprezę udało się wskrzesić w 1972 r. z inicjatywy i pod patronatem Towarzystwa Przyjaciół Gdańska oraz wydawanego popołudniami “Wieczoru Wybrzeża”. Nazywano go wówczas Jarmarkiem Dominikańskim. Dzisiejszą nazwę związaną z imieniem świętego wprowadzono w 1991 r
 
Organizatorem Jarmarku Św. Dominika są Międzynarodowe Targi Gdańskie. Spółka jest właścicielem AmberExpo, przy ul. Żaglowej 11 na Letnicy, jednego z najnowocześniejszych obiektów wystawienniczo-kongresowych w Polsce.

 

TV

“Chciałbym ‘mówić’ coraz mniej”