50 lat Muzeum Gdańska. Dyrektor Ossowski: “Trzeba opowiedzieć o powojennej odbudowie miasta”
Warszawa zniszczona doszczętnie w drugiej połowie 1944 roku, Gdańsk nalotami zimą i wiosną 1945 roku. Te dwa miasta dosłownie podniosły się z gruzów po II wojnie światowej. Jak przebiegała odbudowa Warszawy i Gdańska? Czy podejścia architektów i planistów różniły się od siebie? Odpowiedzi na te pytania poznamy w czwartek, 16 kwietnia, na naszym portalu i na kanale YouTube Instytutu Kultury Miejskiej, gdzie o godz. 17:00 odbędzie się spotkanie z Grzegorzem Piątkiem, autorem książki „Najlepsze miasto świata” (2020 r.) poświęconej odbudowie Warszawy i Jackiem Friedrichem, autorem książki „Odbudowa Głównego Miasta w Gdańsku w latach 1945-1960” (2015 r.).
Napisana przez Grzegorza Piątka książka opowiada o entuzjazmie i optymizmie, o wyobrażaniu sobie „najlepszego miasta świata” na gruzach starego porządku, o architektach z Biura Odbudowy Stolicy, którzy tworząc miasto swoich marzeń, wikłali się w budowę totalitarnego państwa.
- Po likwidacji getta i klęsce powstania warszawskiego Warszawa zamieniła się w ocean gruzów. Trzeba było nie lada wyobraźni, żeby patrząc na sterczące kikuty dawnych kamienic, planować szybkie odrodzenie miasta. A jednak decyzję o jego odbudowie podjęto niemal niezwłocznie. Przed architektami i budowniczymi stanęło trudne zadanie… Choć wizytówką powojennej odbudowy Warszawy stała się zrekonstruowana starówka, to reszta miasta nie miała wrócić do dawnej formy, tylko zamienić się w idealną nowoczesną metropolię - opisuje wydawnictwo W.A.B.
Złożony proces odbudowy gdańskiego Głównego Miasta po drugiej wojnie światowej, uwikłany w ówczesne realia polityczne, ideowe i kulturalne opisuje natomiast książka Jacka Friedricha „Odbudowa Głównego Miasta w Gdańsku w latach 1945-1960”.
- Autor przekonuje, że odbudowane po wojnie zabytkowe centrum Gdańska to miasto równocześnie stare i nowe. Z jednej strony zachowano bowiem szereg monumentalnych zabytków, odtworzono główne ciągi uliczne i charakterystyczne widoki, z drugiej jednak - radykalnie przekształcono strukturę miejską, dostosowując ją do wymogów nowoczesnej urbanistyki i tworząc na obszarze historycznego śródmieścia socjalistyczne osiedle robotnicze. Główny nacisk został więc położony na zabudowę mieszkaniową, stanowiącą większość tkanki tego nowego-starego organizmu miejskiego. Książka oparta jest na różnorodnej bazie źródłowej, wykorzystującej archiwalia, publikacje prasowe, publikowane i niepublikowane fotografie, wspomnienia uczestników odbudowy. Niezastąpionym źródłem wiedzy o odbudowie Gdańska jest wreszcie dla autora sam odbudowany Gdańsk - opisuje wydawnictwo słowo/obraz terytoria.
Rozmowę poprowadzi Katarzyna Wojtczak.
To nie jedyne wartościowe spotkania online na czas pandemii. Instytut Kultury Miejskiej nagrywa i udostępnia zapisy z większości wykładów i spotkań. Udostępniane są na kanale IKM na YouTube, a na stronie instytucji publikowane są krótkie polecenia najciekawszych zasobów cyfrowych instytucji z różnych działań i projektów.
Dr hab. Jacek Friedrich o końcu drugiej wojny światowej i odbudowie Gdańska