• Start
  • Wiadomości
  • EFNI. Edukacja obywatelska: czym jest i jak ją kształtować?

EFNI. Edukacja obywatelska: czym jest i jak ją kształtować?

Jakiej edukacji obywatelskiej potrzebuje polskie społeczeństwo? Czy może ona realnie przyczynić się do odbudowy dramatycznie niskiego poziomu zaufania społecznego i skuteczniej kształtować umiejętność krytycznego myślenia? O tych zagadnieniach rozmawiano w czwartek, 16 października, podczas jednej z debat w ramach EFNI - Europejskiego Forum Nowych Idei 2025 w Sopocie.
17.10.2025
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl

Grupa ludzi w eleganckich strojach siedzi na scenie, za nimi duży ekran z napisem EFNI
W debacie o edukacji obywatelskiej, włącznie z moderatorką, uczestniczyło pięć osób
fot. Kamil Jasiński/ www.gdansk.pl

Jak się bronić przez dezinformacją?

W dyskusji uczestniczyła m.in. Monika Chabior, zastępczyni prezydenta Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania.

- Jesteśmy dziś atakowani jako społeczeństwo, jako kraj, jako państwo. I ten atak ma zupełnie inny wymiar. Dotyczy dezinformacji, wpływania na nasz sposób myślenia, postrzegania, oceniania, a także na nasze emocje - mówiła.

Przyznała, że Gdańsk jako portowe miasto ma strategiczne położenie w Polsce i rodzi to dodatkowe zobowiązania na decydentach. 

Timothy Snyder wraca do szkół. Lekcja Obywatelska w XXIII LO

- I teraz to, co musimy jako samorządowcy sobie uświadomić to fakt, że jeśli mówimy o edukacji obywatelskiej, to absolutnie nie mówimy o jednej, drugiej czy trzeciej grupie wiekowej. To przygotowanie całego społeczeństwa demokratycznego na reagowanie, na ochronienie się przed atakiem. Jedną z tych kompetencji jest zrozumienie czym jest dezinformacja i cyberprzemoc. Drugą kompetencją jest krytyczne czytanie informacji oraz poszukiwanie wiarygodnych treści. A z drugiej strony opanowywanie emocji, które te treści wywołują.  To są w tej chwili absolutnie kluczowe kompetencje, które w kontekście bezpieczeństwa i odporności powinniśmy kształtować - oceniła Monika Chabior.

gcm-download-1920-20251016_535-68f0fdc769966
O edukacji obywatelskiej z perspektywy samorządu mówiła zastępczyni prezydenta Gdańska Monika Chabior
fot. Kamil Jasiński/ www.gdansk.pl

Zdaniem Konrada Ciesiołkiewicza, wiceprzewodniczącego Państwowej Komisji ds. przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15., celem edukacji obywatelska jest dobro wspólne.

- Czyli rozumienie, że jesteśmy jednostkami społecznymi. Nie trzeba czytać Aronsona, żeby tak stwierdzić, że potrzebujemy innych do funkcjonowania i że mamy wobec innych także swoje powinności, wobec różnych wspólnot i grup. Edukacja obywatelska zaczyna się od rodziny - dodał.

Sławosz Uznański-Wiśniewski inspiruje uczniów

Zaznaczył, że każde doświadczenie przemocy, szczególnie tej intensywnej i długotrwałej, rzutuje bardzo mocno na kolejne etapy życia człowieka.

- Osoby, które doświadczyły przemocy, po pierwsze w życiu dorosłym usprawiedliwiają przemocową metodę wychowania i w ogóle budowania relacji społecznych na zasadzie racjonalizowania. Druga kwestia, że bardzo często te osoby mają tendencję do poszukiwania silnych, tak zwanych silnych autorytetów, charyzmatycznych liderów i mają zdolności autorytarne - zauważył Konrad Ciesiołkiewicz.

gcm-download-1920-20251016_530-68f0fe5344aca
Od lewej: Andrzej J. Kozłowski - prezes zarządu wydawnictwa Nowa Era, Monika Chabior - zastępczyni prezydenta Gdańska, Konrad Ciesiołkiewicz - wiceprzewodniczący Państwowej Komisji ds. przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15.
fot. Kamil Jasiński/ www.gdansk.pl

Andrzej J. Kozłowski, prezes zarządu wydawnictwa Nowa Era, podkreślił, że edukacji obywatelskiej nie należy mylić z WOS (Wiedza o społeczeństwie).

- Ten przedmiot był nudny, do zapomnienia i niestrawnie podawany. Edukacja obywatelska to - po pierwsze - kształtowanie świadomości i postaw obywatelskich. To pewnego rodzaju platforma, którą tworzymy dla nauczycieli i dla uczniów do tego, żeby uczyć się takich rzeczy jak współpraca, jak wychodzenie z inicjatywą. Kolejna kompetencja kluczowa, która w dzisiejszych czasach fake newsów, AI, szumu informacyjnego, jest szalenie istotna, to myślenie krytyczne i sprawczość - uważa szef wydawnictwa.

Jaka jest idea EFNI?

Rozpoczęte w środę, 15 października, Europejskie Forum Nowych Idei to jedno z najbardziej prestiżowych wydarzeń biznesowych w Polsce. Impreza potrwa trzy dni. Swój udział w konferencji zapowiedział m.in. premier Donald Tusk.

Podczas każdej edycji EFNI przedstawiciele biznesu, charyzmatyczni mówcy, liderzy i decydenci oraz autorytety ze świata kultury i nauki podczas kilkudziesięciu wydarzeń, paneli, spotkań otwartych, a nawet nocnych rozmów, debatują o najważniejszych wyzwaniach dla biznesu i społeczeństw w zmieniającym się świecie, o globalnych trendach oraz o przyszłym kształcie Unii Europejskiej.

Witajcie, żeglarze! Generał Zaruski wrócił do domu ze Spitsbergenu

EFNI co roku gromadzi ponad 1000 uczestników – przedstawicieli świata biznesu, nauki, kultury oraz administracji zarówno polskiej jak i europejskiej.

Europejskie Forum Nowych Idei organizowane jest od 2011 roku przez Konfederację Lewiatan, przy współudziale BusinessEurope oraz miasta Sopot.

TV

Gambit Michała