Czym jest partycypacja społeczna?
Partycypacja to współpraca, współudział i współdecydowanie. Może ona być realizowana na wielu poziomach, płaszczyznach i obszarach naszego życia. Partycypacja to nie tylko włączenie mieszkańców we współdecydowanie o mieście czy polityce kraju, ale również współpraca i współudział we wszystkich decyzjach podejmowanych w grupach, w których funkcjonujemy. Czy to w rodzinie, w pracy, w zespole, drużynie. To znacznie szersze pojęcie niż tylko współpraca między jakimiś grupami zarządzającymi w mieście czy w naszym kraju, a grupami mieszkańców i społeczeństwa.
Pięć Gdańskich Funduszy: są pieniądze na działania. Aplikacje do 6 maja
Jak się okazuje, wielu ludzi uczestniczy w procesach partycypacyjnych, nawet o tym nie wiedząc. Fundacja RC jesienią 2023 roku przeprowadziła sondę uliczną, by się przekonać jaki jest stan wiedzy o partycypacji i jaka jest opinia na ten temat.
Projekt DecydujMY. Warsztaty, prezentacje, okrągłe stoły
Promowanie partycypacji społecznej i przybliżanie jej znaczenia było celem projektu “DecydujMY! Zwiększanie wpływu Młodych i Dorosłych na życie w Gdańsku.” Działania prowadzono od września 2022 roku, kończą się w kwietniu 2024 r.
W tym czasie odbyło się ponad 50 spotkań w różnej formule: warsztaty, prezentacje, okrągłe stoły. Twórcy projektu uczestniczyli w sesji Rady Miasta i konferencjach ogólnopolskich oraz procesach partycypacyjnych w dwóch dzielnicach Gdańska. Zaangażowali ponad 400 osób. Wszystko było na bieżąco dokumentowane na stronie projektu: w zakładce “Aktualności” i na social mediach.
- Chcieliśmy uświadomić ludziom, że warto włączać się w procesy partycypacyjne toczące się w mieście - mówi Martyna Nagórska, koordynatorka Projektu DecydujMY. - Podczas naszych wydarzeń rozmawialiśmy o korzyściach, jakie z tego wynikają. W Gdańsku procesów partycypacyjnych mamy bardzo dużo. Są to nie tylko sprawy dotyczące przestrzeni, czyli np. składanie uwag czy dyskusje nad planami miejscowymi, ale również rzeczy dotyczące polityki miasta, jak np. Programy Rozwoju do Strategii miasta Gdańska. Najpopularniejsze jest głosowanie w budżetach obywatelskich i udział w wyborach.
Narzędziownik Gdańskich Partycypacji
Jednym z najważniejszych rezultatów projektu jest powstanie Narzędziownika Gdańskich Partycypacji. To publikacja, która powstała w procesie partycypacyjnym w trakcie pięciu spotkań warsztatowych.
Bezpłatne szkolenia od MOPR dla cudzoziemców mieszkających w Gdańsku
W zamkniętej grupie roboczej znaleźli się:
- miejscy eksperci/ekspertki i praktycy/praktyczki partycypacji, czyli urzędnicy/urzędniczki i przedstawiciele/przedstawicielki jednostek miejskich (ok. 1/3 uczestników),
- strona społeczna: mieszkańcy i mieszkanki Gdańska, radne i radni dzielnicowi, przedstawiciele organizacji pozarządowych (ok. 1/3 uczestników), a także eksperci/ekspertki i praktycy/praktyczki partycypacji spoza „miasta”, w tym: przedstawiciele i przedstawicielki środowisk naukowych (Uniwersytet Gdański, Politechnika Gdańska) i branżowych (Towarzystwo Urbanistów Polskich),
- moderatorzy/moderatorki i facylitatorzy / facylitatorki procesów partycypacyjnych (ok. 1/3 uczestników).
W całym procesie wzięło udział łącznie ok. 40 osób wraz z ekspertami zewnętrznymi i obserwatorami, którzy pojawiali się na pojedynczych spotkaniach. Grupa została wyłoniona w wyniku naboru otwartego (dotyczy strony społecznej, mieszkańców i mieszkanek Gdańska), a także za zaproszeniem (dotyczy strony miejskiej i eksperckiej).
Nowa edycja akcji Godzina dla Gdańska. Zgłoś pomysł na rzecz innych
- Partycypacja to próba znalezienia wspólnej płaszczyzny do rozmowy z poszanowaniem wszystkich stron, to zwrócenie uwagi również na te głosy, które nie brzmią najgłośniej - tłumaczy Martyna Nagórska. - Poszanowanie różnic między uczestnikami w poglądach i potrzebach, ale i tego, że to rządzący mają mandat, by podejmować w naszym imieniu decyzje, gdyż zostali wybrani w tym celu. Niezwykle ważnym elementem procesów partycypacyjnych jest wątek edukacyjny, a nawet nauka empatii - zwrócenie uwagi na te grupy czy jednostki, które same nie zawalczą o swoje prawa. Wreszcie ważne są pewne ramy i ograniczenia, o których należy otwarcie mówić, gdyż nie na wszystko możemy mieć wpływ.
Co wypracowała wymieniona grupa osób? Co jest ważne w planowaniu i realizacji procesów partycypacyjnych? Jak usprawnić te procesy w Gdańsku? Odpowiedzi na to znajdziemy w Narzędziowniku Gdańskich Partycypacji
Projekt „DecydujMy” objęty został Patronatem Honorowym Prezydent Miasta Gdańska. Projekt był finansowany ze środków Miasta Gdańska, realizowany przy współudziale Wydziału Rozwoju Społecznego, Biura Architekta Miasta, radnych dzielnic Gdańska.
Projekt finansowany jest przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny.