Projekt Ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela

W posiedzeniu wzięło udział 15 członków Gdańskiej Rady Oświatowej.

Spotkaniu przewodniczyła:

Katarzyna Hall - Przewodnicząca Gdańskiej Rady OŚwiatowej.

PORZĄDEK OBRAD

1.  Otwarcie posiedzenia i przyjęcie porządku obrad

2.  Projekt nowelizacji Ustawy Karta Nauczyciela

3. Dyskusja

4. Opiniowanie projektów uchwał Rady Miasta Gdańska

5. Sprawy bieżące i wolne wnioski

6. Podsumowanie  

Ad. 1. Posiedzenie otworzyła Przewodnicząca Gdańskiej Rady Oświatowej Katarzyna Hall, która przedstawiła porządek obrad. W związku z brakiem projektów uchwał Rady Miasta Gdańska punkt
4 porządku obrad nie będzie procedowany. Członkowie Gdańskiej Rady Oświatowej przyjęli tak przedstawiony porządek obrad.

Ad 2. Zastępca dyrektora Wydziału Rozwoju Społecznego Mariola Paluch przedstawiła członkom Gdańskiej Rady Oświatowej zmiany w projekcie ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela.

Zmiany dotyczą następujących aspektów:

a.  likwidacji obowiązku realizowania przez nauczycieli w ramach 40-godzinnego tygodniowego czasu pracy (nauczyciel zatrudniony w pełnym wymiarze), w wymiarze określonym w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i b ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, tzw. „godzin karcianych” (art. 1 pkt 3 projektu ustawy)

b. uregulowania na poziomie ustawy zasadniczych kwestii dotyczących postępowania dyscyplinarnego nauczycieli, a także usprawnienie tego postępowania oraz wprowadzenia centralnego rejestru orzeczeń dyscyplinarnych (art. 1 pkt 4– 16 projektu ustawy)

c. wprowadzenia przepisów o planowaniu środków w budżecie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania na wypłatę jednorazowej gratyfikacji pieniężnej dla nauczycieli, którym przyznano tytuł honorowy profesora oświaty (art. 1 pkt 2 projektu ustawy)

d. rozszerzenia na wszystkich nauczycieli, bez względu na wymiar i miejsce zatrudnienia, przepisów o odpowiedzialności dyscyplinarnej oraz wymogu niekaralności za przestępstwo popełnione umyślnie oraz nietoczenia się wobec nich postępowania karnego w sprawie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego, postępowania dyscyplinarnego lub postępowania o ubezwłasnowolnienie przy nawiązaniu stosunku pracy oraz regulacji dotyczących wygaśnięcia stosunku pracy (art. 1 pkt 17 projektu ustawy).

Ad 3. W trakcie dyskusji członkowie Gdańskiej Rady Oświatowej odnieśli się do proponowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zmian w ustawie Karta Nauczyciela. Nie wniesiono uwag do ppkt b, c i d wymienionych w pkt 2 protokołu. Największe niepokoje wzbudził ppkt a. Członkowie Gdańskiej Rady Oświatowej zdecydowali o przesłaniu do Ministerstwa Edukacji Narodowej, w ramach konsultacji społecznych, swojej opinii dotyczącej projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela.

Poniżej treść pisma wysłanego do Ministerstwa Edukacji Narodowej:

Uwagi

Gdańskiej Rady Oświatowej do projektu z dnia 8 stycznia 2016 r.

Ustawy o zmianie ustawy  Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Gdańska Rada Oświatowa nie wnosi uwag do zapisów dotyczących sposobu planowania środków w budżecie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania na wypłatę jednorazowej gratyfikacji pieniężnej dla nauczycieli, którym przyznano tytuł honorowy profesora oświaty. Uważamy, że zapisy zawarte w projekcie Ustawy są korzystne, porządkują i stabilizują sytuację zabezpieczenia jednorazowej gratyfikacji dla nauczycieli otrzymujących najwyższy stopień awansu zawodowego.

Wprowadzenie zapisu dotyczącego rozszerzenia na wszystkich nauczycieli przepisów o odpowiedzialności dyscyplinarnej oraz wymogu niekaralności za przestępstwo popełnione umyślnie oraz nietoczenia się wobec nich postępowania karnego lub dyscyplinarnego lub postępowania o ubezwłasnowolnienie usankcjonuje możliwość egzekwowania przez wszystkie organy prowadzące, przy nawiązaniu stosunku pracy z nauczycielem, informacji z Krajowego Rejestru Karnego.

Niepokój Gdańskiej Rady Oświatowej wzbudzają zapisy  dotyczące likwidacji obowiązku realizowania przez nauczycieli w ramach 40-godzinnego tygodniowego czasu pracy, w wymiarze określonym w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i b ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, tzw. „godzin karcianych”.

W Gdańsku w ramach art. 42 Ustawy Karta Nauczyciela w roku szkolnym 2014/2015 nauczyciele przeprowadzili następującą liczbę zajęć z uczniami:

Z przedstawionych w tabeli danych wynika, że w roku szkolnym 2014/2015 w ramach art. 42 Ustawy – Karta Nauczyciela przeprowadzono łącznie 7 809 godzin zajęć związanych z potrzebami uczniów i rozwijaniem ich zainteresowań. Zlikwidowanie tzw. „godzin karcianych” skutkowałoby dla Gdańska kwotą ok. 14 mln zł w skali jednego roku szkolnego. Projektodawca w „Ocenie skutków regulacji” wskazuje, że zmiany w zakresie „godzin karcianych” nie spowodują dodatkowych skutków finansowych dla sektora finansów publicznych.

Jednocześnie wskazano na możliwość prowadzenia przez nauczycieli, w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy, zajęć związanych z potrzebami i zainteresowaniami uczniów. Taki zapis budzi wiele wątpliwości i niejasności co do interpretacji: na podstawie jakiej podstawy prawnej dyrektor może wyegzekwować od nauczyciela jego pracę z uczniami poza pensum, jak rozliczać te godziny, ile to może być maksymalnie godzin.

Czy każdy organ prowadzący będzie mógł wprowadzić własne uregulowania w tej kwestii? Lokalne rozwiązania mogą doprowadzić do decentralizacji i chaosu a co za tym idzie do zróżnicowania w kraju jakości oferty edukacyjnej i pomocy uczniom w zależności od sytuacji ekonomicznej czy zapisów regulacyjnych konkretnego organu prowadzącego.

W oświacie pieniądze są ściśle znaczone, a proponowane zapisy art. 42 nie precyzują faktycznego czasu pracy nauczyciela z uczniem, określają jedynie pensum na realizację podstawy programowej.

Czy projektowana zmiana art. 42 ustawy Karta Nauczyciela nie spowoduje, że dzieci i młodzież  zostaną pozbawione zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, wyrównawczych, terapeutycznych, rozwijających zainteresowania, które są realizowane przez nauczycieli w ramach w/w artykułu KN?

Czy nie spowoduje to pogłębienia się rozwarstwienia społecznego, którego skutki społeczeństwo może odczuć za kilkanaście lat?

Podsumowując: Gdańska Rada Oświatowa negatywnie ocenia złożony do konsultacji projekt ustawy o zmianie ustawy –Karta Nauczyciela w zakresie dotyczącym art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i b.

Przy rezygnacji z tzw. „godzin karcianych” konieczne jest doprecyzowanie 40-godzinnego tygodniowego czasu pracy nauczyciela i mechanizmów egzekwowania pracy nauczyciela poza pensum przez dyrektora szkoły.

Gdańscy dyrektorzy szkół i placówek edukacyjnych są zainteresowani możliwością dookreślenia w umowach o pracę nauczycieli zapisów o 40-godzinnym tygodniu pracy, w tym określonej liczbie godzin pensum dydaktycznego, oraz zasadach porozumiewania się z nauczycielami co do sposobu, miejsca i czasu świadczenia pracy w ramach tego czasu pracy.

Także zwracają uwagę na brak, odpowiednich do potrzeb, uregulowań dotyczących udzielania urlopów nauczycielom. Z jednej strony nauczyciele świadczą pracę podczas formalnie posiadanego urlopu, na przykład będąc zaangażowani przy rekrutacji czy prowadzeniu egzaminów poprawkowych, z drugiej strony trudno z odpowiednim wyprzedzeniem planować dni wolne od pracy oraz czas pracy nauczycieli na przykład w czasie przerw świątecznych.

Jednocześnie również przedstawiciele związków zawodowych widzą potrzebę wychodzenia naprzeciw potrzebom uczniów. Zgłaszają jednak, że powinny to być płatne godziny do dyspozycji dyrektora, co pociągać będzie za sobą istotne skutki finansowe.

Do ustawodawcy powinno należeć rozstrzygnięcie:

- czy dyrektorzy szkół i placówek oświatowych dostaną możliwość oczekiwania i egzekwowania od nauczycieli dodatkowej pracy na rzecz uczniów poza pensum dydaktycznym - w ramach 40-godzinnego tygodniowego czasu pracy – w jakim zakresie, jak dokumentowanej, jak rozliczanej

lub

- czy zostaną przeznaczone dodatkowe środki finansowe z budżetu państwa na dodatkowy czas pracy nauczycieli w ramach ich pensum lub godzin ponadwymiarowych, aby wychodzić naprzeciw potrzebom uczniów w sposób adekwatny do potrzeb?

Stwierdzenie, że przy proponowanej regulacji, bez jej doprecyzowania, potrzeby uczniów będą zaspokojone i nie pociągnie to za sobą żadnych skutków finansowych, wydaje się fałszywe. Dlatego Gdańska Rada Oświatowa zwraca uwagę na potrzebę doprecyzowania omawianej regulacji.

Ad 5. W sprawach bieżących przekazana została informacja ze strony internetowej Ministerstwa Edukacji Narodowej dotycząca debat o systemie edukacji, która odbywać będą się w Polsce od lutego do czerwca 2016 r. W województwie pomorskim debata planowana jest na maj i dotyczyć ma tematyki bezpieczeństwa.

Ad 6. Podsumowując posiedzenie Gdańskiej Rady Oświatowej Przewodnicząca przekazała, że zostanie napisany projekt opinii GRO dotyczący zmian w Ustawie - Karta Nauczyciela, który w piątek 5 lutego br. zostanie przesłany drogą mailową do wszystkich członków Rady aby mogli nanieść swoje uwagi i komentarze. Planowane jest przekazanie pisma do Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach konsultacji społecznych drogą mailową w dniu 8 lutego br.

Kolejne posiedzenie Gdańskiej Rady Oświatowej zaplanowane jest na 17 marca 2016 r.