Program stanowi kompromis między potrzebami i oczekiwaniami mieszkańców a możliwościami ich realizacji przez władze miasta.
Autorzy programu postawili sobie następujące cele, które mają zostać osiągnięte:
|
Gospodarka mieszkaniowa obok gospodarki przestrzennej i planów rozwoju gospodarczego, stanowi główny element polityki miasta. W roku 2002 w Gdańsku było 159,9 tys. mieszkań, o powierzchni użytkowej 8,6 mln m2 , w których mieszkało 461,3 tys. osób. W tej liczbie lokali komunalnych było 37 246 i zamieszkiwało je 120 711 osób. To właśnie tej ostatniej grupy najemców dotyczy przyjęty program.
Lista rodzin oczekujących pomocy mieszkaniowej ze strony miasta w roku 2003 i w latach następnych obejmuje w sumie około 3.900 rodzin, z czego aż dla 1.640 rodzin należy znaleźć lokale zastępcze z powodu katastrofalnego stanu technicznego i nieopłacalności przeprowadzenia remontu lokali dotychczas użytkowanych. W okresie: 2000 r. - I półrocze 2003 r. przekwaterowano w sumie 326 rodzin, które musiały opuścić mieszkania ze względu na zaplanowany remont czy rozbiórkę budynku.
Pierwszym priorytetem przyjętym w Programie jest prywatyzacja części zasobu mieszkaniowego Miasta Gdańska i poprawienie stanu technicznego budynków i lokali komunalnych. W jego ramach miasto rozpocznie sprzedaż lokali na rzecz najemców. Oferta nabycia lokalu będzie obowiązywać przez okres 6 miesięcy od jej złożenia przez Prezydenta Miasta. W ofercie tej najemca uzyska informację na temat przysługującego mu prawa pierwszeństwa w nabyciu lokalu, ceny i bonifikaty, parametrów lokalu zamiennego i dalszego sposobu postępowania w zależności od tego, czy najemca skorzysta z prawa pierwszeństwa nabycia lokalu, czy też nie.
Lokale komunalne w budynkach wspólnot mieszkaniowych zostaną sprzedane najemcom, a jeśli najemca zrezygnuje z pierwszeństwa wykupu lokalu na preferencyjnych warunkach, własność lokalu może zostać przeniesiona na inne osoby w drodze sprzedaży w przetargu publicznym lub komercjalizacji, czyli przeniesienia do TBS - u lub innej spółki, będącej w całości własnością miasta.
Przy sprzedaży lokali na rzecz najemców udzielane będą bonifikaty. Wysokość podstawowej bonifikaty wynosi 90 % wartości lokalu. W przypadku wspólnot mieszkaniowych tzw. dużych (powyżej 7 lokali) będzie możliwość skorzystania z kolejnych 5 % bonifikaty, jeżeli jednocześnie zostaną wykupione wszystkie mieszkania komunalne w danej wspólnocie.
Zakłada się, że w latach 2004 - 2008 sprzedaż lokali komunalnych na wniosek najemców zostanie utrzymana na tym samym poziomie, czyli ok. 1000 lokali rocznie. Docelowo w tych latach liczba mieszkań komunalnych, między innymi dzięki prywatyzacji, zmniejszy się z 37.346 lokali do 13.033 lokali.
W wyniku sprzedaży lokali na rzecz najemców własnością miasta pozostanie jedynie ok. 35% dotychczasowej liczby lokali komunalnych. Zaś środki przeznaczone na remonty w latach 2004 - 2008 pozostaną na niezmienionym poziomie. W związku z tym nakłady na remonty przyczynią się do widocznej poprawy stanu technicznego lokali komunalnych.
Drugim priorytetem jest komercjalizacja zasobów mieszkaniowych miasta. Pierwszym założeniem jest przeniesienie własności lokali w budynkach wspólnot mieszkaniowych do spółki kapitałowej, która będzie w całości własnością miasta. Spółka przejmie wszystkie prawa i obowiązki miasta w zakresie zarządzania lokalami komunalnymi, ale jednocześnie miasto nadal będzie mogło, na podstawie uchwał Rady Miasta, kształtować swoją politykę mieszkaniową. Przed wniesieniem zasobu mieszkaniowego do spółki tym najemcom, którzy mają umowę najmu na czas nieokreślony, będzie przysługiwała możliwość pierwszeństwa wykupu lokalu. W momencie, kiedy lokale staną się własnością spółki nie będzie już możliwości pierwszeństwa w wykupie, nie będzie także przysługiwała bonifikata. Rozpoczęcie działalności spółki nastąpi w 2004 roku.
Kolejnym założeniem tego priorytetu jest przeniesienie własności nieruchomości na rzecz Towarzystwa Budownictwa Społecznego. W ramach tego założenia do TBS - ów przeniesione zostaną lokale przeznaczone do remontu i modernizacji, nieruchomości przeznaczone do rewitalizacji, a także budynki do rozbiórki, w celu realizowania inwestycji mieszkaniowych na tych gruntach.
Trzecim priorytetem jest racjonalizacja gospodarowania zasobem mieszkaniowym miasta Gdańska wraz z wykorzystaniem zasobów mieszkaniowych Towarzystwa Budownictwa Społecznego stanowiących własność miasta. Zakłada się utrzymanie zasobu mieszkaniowego miasta Gdańska na poziomie ok. 13.000 lokali. Jednocześnie zakłada się wybudowanie 399 nowych mieszkań , które przeznaczone zostaną głównie na lokale zamienne. Około 40 % inwestycji będzie również realizowanych w ramach budownictwa społecznego. Pozwoli to na rozszerzenie oferty wynajmu mieszkań z puli TBS także dla najemców lokali komunalnych, którzy będą chcieli poprawić swoje dotychczasowe warunki mieszkaniowe. Doprowadzi to do zwolnienia lokali dotychczas zajmowanych, w wyniku czego zwiększy się ilość lokali socjalnych oraz zamiennych.
Ze społecznych mieszkań czynszowych skorzysta ok. 10 % rodzin zamieszkujących w budynkach przeznaczonych do rozbiórki, ok. 60 % ogólnej liczby rodzin oczekujących na pomoc mieszkaniową ze strony miasta, a także 30 % najemców lokali komunalnych, którzy zechcą poprawić swoje dotychczasowe warunki mieszkaniowe.
Kolejnym ważnym założeniem jest poprawa wykorzystania istniejącego zasobu mieszkaniowego miasta. W ramach tego założenia w latach 2004 - 2008 dla rodzin oczekujących na lokal inny niż socjalny i zamienny, przeznaczone zostaną mieszkania z odzysku oraz lokale nowe, wybudowane w ramach budownictwa społecznego. Na lokale socjalne docelowo będą przeznaczone mieszkania o niższym standardzie, czyli położone poza I strefą czynszową. Zapotrzebowanie na te lokale rośnie i przewiduje się, że w roku 2008 będzie ono wyższe o 59 % w stosunku do roku 2003. Kolejną kwestią jest zapotrzebowanie na lokale zamienne, wynikające między innymi ze złego stanu technicznego budynków, czy nieopłacalności ewentualnego remontu. Na lokale zamienne przeznaczone zostaną zarówno lokale z odzysku, jak i nowe.
W ramach polityki gospodarowania zasobem mieszkaniowym miasta powstanie także system wielopłaszczyznowej zamiany lokali. Ma on na celu: dopasowanie powierzchni lokalu do liczby osób w nim mieszkających i ich dochodów, poprawę warunków mieszkaniowych lokatorów mieszkań komunalnych, zmniejszenie liczby dłużników oraz skrócenie listy osób oczekujących na lokale socjalne.
Czwartym priorytetem zakładanym w Programie jest nowa polityka czynszowa. Zostanie wprowadzony nowy podział Gdańska na strefy czynszowe, nowy system stawek czynszowych i ulg oraz system kształtowania podwyżek czynszów. W tej chwili wysokość czynszu zależna jest od strefy miasta, w której znajduje się lokal. Obecnie istnieją cztery takie strefy. Od dnia 1 stycznia 2005 roku zostanie wprowadzony nowy podział Gdańska na trzy strefy czynszowe. Zostaną także wprowadzone nowe stawki czynszu. Wprowadzi je w życie odrębne zarządzenie Prezydenta Miasta Gdańska.
Piątym priorytetem założonym przez władze miasta w programie jest usprawnienie systemu zarządzania zasobem mieszkaniowym miasta. Zakłada on między innymi wyłączenie spod zarządu Gdańskiego Zarządu Nieruchomości Komunalnych wspólnot mieszkaniowych, zarówno małych (do 7 lokali) jak i dużych (powyżej 7 lokali). Jeżeli we wspólnocie mieszkaniowej znajdują się zasoby miasta, zarządzanie nimi zostanie przekazane spółce kapitałowej. Pozostałe lokale, stanowiące własność miasta, a zarządzane przez Gdański Zarząd Nieruchomości Komunalnych, będą zarządzane przez licencjonowanych zarządców nieruchomości wybieranych w drodze zamówienia publicznego.
W kompetencjach GZNK pozostanie: obsługa umów najmu i dzierżawy, kontrola wykonywania umów, windykacja sądowa, pośrednictwo w zamianie mieszkań oraz archiwizacja dokumentacji zlikwidowanych jednostek organizacyjnych, dla których miasto było organem założycielskim.
Polityka mieszkaniowa miasta będzie miała kilka źródeł finansowania. Najważniejszymi z nich będą: dochody z czynszów za lokale mieszkalne i użytkowe, dochody z tytułu dzierżawy i wieczystego użytkowania, dochody z tytułu sprzedaży lokali, dochody z podatków katastralnych, dotacje z budżetu centralnego a także kredyty bankowe i obligacje.
Zobacz:
