Zmarł płk Ryszard Kukliński

11 lutego, w szpitalu w Waszyngtonie (USA) zmarł płk Ryszard Kukliński, Honorowy Obywatel Miasta Gdańska. Miał 74 lata.

Urodził się w 1930 r. w Warszawie w rodzinie robotniczej. Ojciec, uczestnik ruchu oporu, zginął w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen. W 1947 r. wstąpił do szkoły oficerskiej piechoty. Po jej ukończeniu w 1950 r. w stopniu porucznika służył w różnych jednostkach Wojska Polskiego. 1963 r. - absolwent Akademii Sztabu Generalnego w Warszawie.

W latach 1967-68 członek Międzynarodowej Komisji Kontroli i Nadzoru w Wietnamie. Potem w kierownictwie Ministerstwa Obrony. W 1972 r. zaoferował chęć współpracy z wywiadem amerykańskim /CIA/. Do 1981 r. przekazał stronie amerykańskiej ponad 30.000 dokumentów dotyczących stanu armii jak i zamierzeń wojskowych Polski oraz Układu Warszawskiego. Jak wielokrotnie podkreślał, czynił to z pobudek ideowych, honorowo.

Namierzony przez polski kontrwywiad, 7 listopada 1981 r. wraz z rodziną został przerzucony przez granicę do Europy Zachodniej. Zamieszkał w Stanach Zjednoczonych, gdzie przez wiele lat był doradcą Pentagonu /ministerstwa obrony USA/. W Polsce, 23 maja 1984 r. Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego skazał go zaocznie na karę śmierci za zdradę Ojczyzny i konfiskatę mienia. Na mocy amnestii z 1990 r. wyrok złagodzono do 25 lat więzienia. Dopiero 17 września r. 1997 r. pułkownik został zrehabilitowany i uniewinniony.

Zbigniew Brzeziński, były doradca prezydenta J.Cartera ds. bezpieczeństwa narodowego w specjalnym oświadczeniu napisał: "Pułkownik Kukliński dobrze służył Polsce. Był rzeczywiście pierwszym polskim oficerem w NATO, sojuszu wolnych narodów. Oddał wszystko, co cenił, włącznie z ryzykowaniem własnego życia i pomyślności swej rodziny, dla sprawy niepodległości Polski. Znając sowieckie plany wojenne, które naraziłyby Polskę na największe niebezpieczeństwo, postanowił pomóc Ameryce w lepszym zrozumieniu sowieckiej strategii, zwiększając tym samym zdolność Ameryki do odparcia sowieckiej agresji" (za Gazetą Wyborczą, 12.02.2004 r.).

19 marca 1998 r. Rada Miasta nadała mu tytuł Honorowego Obywatela Gdańska. Uroczyste wręczenie dyplomu odbyło się w czasie specjalnej sesji Rady w Dworze Artusa 3 maja 1998 r. Po jego wręczeniu przez władze miasta, laureat, w nawiązaniu do Gdańska jako kolebki Solidarności, powiedział: "chwała Wam gdańszczanie za to, że jako pierwsi potrafiliście przekroczyć próg nadziei".
W czasie pobytu w Gdańsku pułkownikowi zwrócono zarekwirowany po 1981 r. jacht oraz obrazy pochodzące z jego warszawskiego mieszkania, które ze względu na swoją tematykę były w depozycie w Centralnym Muzeum Morskim.

Przygotowano na podstawie opracowania dr Mirosława Glińskiego.