12 listopada 2009 roku Wojewoda Pomorski uroczyście przekazał Prezydentowi Miasta Gdańska pozwolenie na budowę siedziby Europejskiego Centrum Solidarności. Wręczenie pozwolenia na budowę ECS kończy proces formalnego przygotowania inwestycji do realizacji.
![]() |
- Dzisiejsze wydarzenie to kolejny milowy krok w realizacji inwestycji, ważnej i wyjątkowej nie tylko dla gdańszczan, naszego regionu, kraju, ale całej Europy. Siedziba Europejskiego Centrum Solidarności będzie trwałym śladem wielkiej karty historii, historii, która dokonała się właśnie tu w Gdańsku. Gdańsk jest miastem utożsamianym z Solidarnością i Wolnością. Jest miejscem naznaczonym i wyjątkowym. Gdańsk jest miastem symbolem i fakt ten należy pielęgnować i podkreślać - powiedział podczas uroczystości Paweł Adamowicz, prezydent Gdańska i zarazem inicjator stworzenia miejsca upamiętniającego i kultywującego ideę Solidarności.
W marcu 1998 roku Paweł Adamowicz, wówczas przewodniczący Rady Miasta Gdańska, wraz z Jerzym Kuklińskim opracował pierwszy w Polsce projekt muzeum Solidarności pod roboczym tytułem ?Polskie drogi do wolności". Projekt spotkał się wtedy z bardzo żywym odzewem zarówno w kraju, jak i za granicą. 31 sierpnia 2005 roku, podczas uroczystych obchodów 25. rocznicy powstania Solidarności, blisko trzydziestu europejskich prezydentów i premierów podpisało akt erekcyjny pod budowę Europejskiego Centrum Solidarności.
- Solidarność to temat, który otwiera serca i jednoczy ludzi. Wielu światłych i znanych ludzi wsparło ideę budowy symbolu Solidarności, to jednak prezydent Paweł Adamowicz urzeczywistnia tę ideę. To dzięki niemu wyobrażenie nabrało kształtu i realizowana jest polska racja stanu - podkreślił o. Maciej Zięba, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności.
Europejskie Centrum Solidarności powstanie w dzielnicy Młode Miasto, w historycznym miejscu przy Placu Solidarności w pobliżu Bramy Nr 2 i Pomnika Poległych Stoczniowców.
Zwycięski projekt, autorstwa Przedsiębiorstwa Projektowo-Wdrożeniowego FORT, wyłoniony został w grudniu 2007 roku w ramach międzynarodowego konkursu architektonicznego.
Architektura obiektu nawiązywać będzie do historycznych wydarzeń w Gdańsku - zestawienie surowych stalowych płyt, pokrywających ściany budynku zestawione zostanie z industrialnym pejzażem. Europejskie Centrum Solidarności będzie budynkiem wielofunkcyjnym, świadectwem idei Solidarności, a także miejscem spotkań, nie tylko z historią...Obiekt ma intrygować, zachęcać przechodnia do zajrzenia i ... wejścia. Budynek Europejskiego Centrum Solidarności będzie miał 19 352 m2 powierzchni użytkowej i kubaturę wynoszącą 198 778 m3.
Wręczenie pozwolenia na budowę ECS kończy proces formalnego przygotowania inwestycji do realizacji, który rozpoczął się w maju 2007 roku, ogłoszeniem konkursu na koncepcję architektoniczną ESC.
Budowa siedziby ECS jest inwestycją Miasta Gdańska. Jednostką realizującą projekt - budowa ECS - z ramienia Miasta jest Spółka Gdańskie Inwestycje Komunalne Euro 2012. Instytucja kultury - Europejskie Centrum Solidarności będzie natomiast administratorem obiektu.
Obecnie trwają prace nad opracowaniem studium wykonalności oraz wniosku aplikacyjnego, który będzie podstawą do ubiegania się o dotację z Programu Operacyjnego ?Infrastruktura i Środowisko". Złożenie wniosku aplikacyjnego planowane jest na grudzień 2009 r. Po jego złożeniu, wniosek podlegał będzie ocenie trzech polskich instytucji państwowych: Władzy Wdrażającej Programy Europejskie, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Po przejściu pozytywnej oceny władz krajowych i przyznaniu dotacji, niezbędne będzie również uzyskanie pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o potwierdzeniu wkładu funduszy, która umożliwi podjęcie realizacji przedsięwzięcia.
Zawarcie umowy o dofinansowanie oraz uzyskanie potwierdzenia wkładu funduszy przewidziane jest na czerwiec 2010 roku. Umożliwi to ogłoszenie przetargu na realizację inwestycji. Do czasu zawarcia umowy o dofinansowanie i uzyskania potwierdzenia wkładu funduszy, prowadzone będą sondażowe badania archeologiczne, które pozwolą określić zakres nadzoru archeologicznego, ponadto rozważana jest możliwość wykonania robót przygotowawczych, w zakresie, których m.in. nastąpiłoby usunięcie kolizji infrastruktury podziemnej, dokonanie rozbiórek i wycinki zieleni oraz wybudowanie drogi tymczasowej.
Szacunkowa wartość projektu to ok. 300 mln zł. Kwota ta obejmuje wybudowanie budynku wraz z jego wyposażeniem. Wysokość dotacji z funduszy UE, określona w pre-umowie, wynosi 140,15 mln zł. Pozostałe wydatki pochodzić będą z budżetu Gminy Miasta Gdańska. Dotacja UE potwierdzona została w czerwcu 2008 r. tzw. pre-umową dotyczącą przygotowania projektu indywidualnego, która zawarta została pomiędzy Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego a Gminą Miasta Gdańska.
Zakończenie inwestycji nastąpi w drugiej połowie 2013 roku. Z uwagi na skomplikowany charakter obiektu i trudne uwarunkowania realizacyjne, założono 3-letni cykl jej realizacji.
Kalendarium projektu - budowa Europejskiego Centrum Solidarności:
? marzec 1998r. - Paweł Adamowicz - ówczesny przewodniczący Rady Miasta Gdańska - wraz z Jerzym Kuklińskim, opracował pierwszy w Polsce projekt muzeum Solidarności pod roboczym tytułem ?Polskie drogi do wolności". Projekt spotkał się z bardzo żywym odzewem zarówno w kraju, jak i za granicą.
? 29 grudnia 1999r. - powstanie Fundacji ?Centrum Solidarności". Fundacja powołana została przez: Lecha Wałęsę, ks. Abp Tadeusza Gocłowskiego, NSZZ Solidarność, Gminę Miasto Gdańsk, Województwo Pomorskie, Instytut Lecha Wałęsy, Region Gdański NSZZ Solidarność, Komisję Międzyzakładową NSZZ Solidarność Stoczni Gdańsk S.A., Stocznię Gdańsk S.A.
? grudzień 1999r. - FCS otrzymuje nieodpłatnie od Gminy Miasta Gdańsk majątek
o ówczesnej wartości 1.5 mln. zł w postaci nieruchomości zabudowanej obiektem byłej stołówki Stoczni Gdańskiej.
? 31 sierpnia 2000r. - otwarcie (w XX rocznicę podpisania porozumień sierpniowych) stałej wystawy - ?Drogi do wolności" - w historycznej stoczniowej Sali BHP została.
? 31 sierpnia 2005r. - podpisanie aktu erekcyjnego pod budowę Europejskiego Centrum Solidarność przez blisko 30 europejskich prezydentów i premierów, podczas uroczystych obchodów XXV rocznicy powstania Solidarności
? wrzesień 2006r. - prezydent Paweł Adamowicz powołuje Radę Programowo-Historyczną powstającego Europejskiego Centrum Solidarności. W skład Rady weszło wielu znaczących historyków z Polski i zza granicy.
? 8 listopada 2007r. - powołanie Instytucji Kultury - Europejskie Centrum Solidarności - przez: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Województwo Pomorskie, Miasto Gdańsk, Fundację Centrum Solidarności oraz NSZZ Solidarność Na dyrektora ECS powołano dominikanina Ojca Macieja Ziębę. Kadencja dyrektora ECS trwa cztery lata.
? maj 2007r. - ogłoszenie międzynarodowego konkursu architektonicznego na opracowanie koncepcji budynku Europejskiego Centrum Solidarności,
? 13 grudnia 2007r. - rozstrzygnięcie międzynarodowego konkursu architektonicznego na budynek Europejskiego Centrum Solidarności. Zwycięski projekt to koncepcja autorstwa Przedsiębiorstwa Projektowo-Wdrożeniowego FORT. Obiekt ECS stanie przy placu Solidarności, tuż za Pomnikiem Poległych Stoczniowców.
? maj 2008r. - maj 2009 r. - okres projektowania, w tym czasie opracowane zostały: wielobranżowa dokumentacja projektowa, obejmująca m.in. aktualizację koncepcji pokonkursowej, opracowanie projektu budowlanego, opracowanie raportu z oceny oddziaływania na środowisko oraz opracowanie projektu wykonawczego.
? 12 listopada 2009r - wręczenie pozwolenia na budowę ECS
Anna Dobrowolska / Biuro Prasowe






















