Na wysypisku w Gdańsku Szadółkach powstaje 13-hektrowa komora na odpady uszczelniona przy użyciu najnowszych światowych technologii. Dzięki niej do gruntu nie będą przedostawać się żadne substancje ze składowiska.
Kwatera 800/1 to typ nowego szczelnego zbiornika, który spełnia najbardziej restrykcyjne wymogi unijne. Komora jest uszczelniana kilkoma warstwami najnowocześniejszych materiałów. - W składowiskach odpadów najbardziej zagrożony jest teren pod nimi, wody gruntowe i podziemne. Aby nie dopuścić do przedostania się odcieków do otoczenia buduje się uszczelnienie złożone ze specjalnych warstw. Zadaniem takiego filtra jest szybkie ujęcie i odprowadzenie poza teren wysypiska jak największej ilości odcieków, które potem kierowane są do specjalistycznych urządzeń oczyszczających - tłumaczy Marek Kołecki, główny specjalista do spraw promocji i edukacji w Zakładzie Utylizacyjnym w Gdańsku Szadółkach. Nowa komora zostanie oddana do użytku na początku 2010 roku.
Od sierpnia 2008 roku ZUT przechodzi gruntowną modernizację. Za rok składowisko przekształci się w nowoczesny zakład zagospodarowania odpadów zgodny z rygorystycznymi normami ochrony środowiska, jakie obowiązują w całej Unii Europejskiej. Dzięki realizowanej inwestycji zmniejszy się ilość odpadów tam trafiających. Będzie to możliwe dzięki wybudowaniu jednej z najnowocześniejszych w Polsce sortowni o przepustowości 140 tys. ton rocznie, czyli ogromnej hali, w której będą rozdzielane surowce wtórne takie jak: papier, plastik, szkło kolorowe i bezbarwne oraz metale.
Zastosowane technologie pozwolą na maksymalny odzysk surowców, w tym doczyszczenie części organicznych do kompostowania i oddzielenie odpadów, z których powstanie paliwo do Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów. Część organiczna odpadów takich jak obierki, resztki owoców, czy gałęzie i trawy trafi do kompostowni. Tam zostanie poddana procesom technologicznym, tak, aby po kilku miesiącach powstał wykorzystywany w ogrodnictwie kompost.
Ale sortownia i kompostownia to nie jedyne zmiany. Na terenie Zakładu Utylizacyjnego powstaną również:
? podczyszczalnia ścieków technologicznych,
? kompleks demontażu odpadów wielkogabarytowych (meble, sprzęt AGD, urządzenia elektryczne i elektroniczne),
? kompleks unieszkodliwiania odpadów budowlanych (poprzez kruszenie i odzysk materiałów użytkowych).
Budowa i działanie szczelnego zbiornika:
Uszczelnienie złożone jest z pięciu warstw. Jest to uszczelnienie wzorowane na sprawdzonych, niemieckich doświadczeniach, którego zastosowanie daje 100 - procentową gwarancję nieprzepuszczalności.
Warstwy uszczelniające (patrząc od dołu):
? warstwa iłów o grubości minimum 50 cm i o bardzo małym współczynniku filtracji, czyli bardzo wolno przepuszczająca wszelkie ciecze. Dla wysypisk stosowany jest ił o współczynniku filtracji 1 x 10-9 m/s, co oznacza, że jakakolwiek ciecz przeniknie przez warstwę gliny o tej grubości po 16 latach.
? mata bentonitowa - jest to materiał posiadający właściwości samo wulkanizacyjne, zachowujący szczelność nawet po przebiciu większym przedmiotem. O jakości i skuteczności tego materiału może świadczyć, że został nim uszczelniony Biały Dom w Waszyngtonie, a w Polsce między innymi skarbiec Deutsche Banku w Warszawie.
? folia polietylenowa o grubości 2 mm - materiał odporny na wszystkie substancje zawarte w odpadach. Folia polietylenowa zachowuje swoje właściwości uszczelniające przez ok. 100 lat.
Ważną cechą folii jest jej wydłużalność (rozciągliwość) wynosząca 700 % oznaczająca, że np. 1 m folii może być rozciągnięty do 7 m bez przerwania. Arkusze folii są zgrzewane szwem podwójnym, dzięki czemu możliwe jest sprawdzenie szczelności wszystkich połączeń.
? geowłóknina zabezpieczająca folię przed przebiciem i jednocześnie ułatwiająca odprowadzenie odcieków poprzez drenaż.
? warstwa zabezpieczająco - filtracyjna z piasku wraz z drenażem zapewniająca ujęcie i odprowadzenie maksymalnej ilości odcieków poza teren wysypiska do podoczyszczalni lub oczyszczalni ścieków.
Idea funkcjonowania uszczelnienia (tym razem patrząc od góry):
? drenaż i warstwa filtracyjna
Jej zadaniem jest szybkie ujęcie i odprowadzenie poza teren wysypiska jak największej ilości odcieków. Odcieki kierowane są do specjalistycznych urządzeń oczyszczających, działających na takiej zasadzie jak tradycyjne oczyszczalnie ścieków komunalnych. Gdyby nie drenaż i warstwa filtracyjna poziom odcieków na wysypisku po roku eksploatacji wynosiłby 0,15 m ponad dnem i co roku podnosiłby się o kolejne 0,15 m.
? geowłóknina filtracyjna
Zabezpiecza folię i wspomaga odprowadzenie odcieków.
? folia polietylenowa
Ze względu na swoją odporność chemiczną stanowi pierwszą barierę dla odcieków.
? mata bentonitowa
Dzięki swym właściwościom zapewnia szczelność całej powłoki w przypadku losowych lub zamierzonych uszkodzeń w trakcie eksploatacji wysypiska (przebicie łopatą, lemieszem spychacza,)
? warstwa iłów
Mineralizacja odpadów złożonych na wysypisku, ich rozkład do prostych związków, które nie stanowią zagrożenia dla środowiska następuje po ok. 15 latach. Grubość warstwy iłu i jej współczynnik filtracji zostały dobrane tak, że nawet gdyby totalnemu uszkodzeniu uległy wszystkie pozostałe warstwy syntetyczne do gruntu trafią jedynie nieszkodliwe dla środowiska substancje.
Anna Dobrowolska / Biuro Prasowe
