Wsparcie osób niepełnosprawnych intelektualnie

W Gdańsku zamieszkuje ponad 451 tysięcy osób, z czego 14% to osoby niepełnosprawne. Aby sprostać ich potrzebom, Miasto Gdańsk podejmuje działania umożliwiające stworzenie jak najbardziej przyjaznego otoczenia i komfortowych warunków. Na terenie Miasta działa wiele organizacji niosących pomoc osobom niepełnosprawnym. Jedną z nich jest Fundacja Rozwoju Integracji Społecznej AKCES.

– Powiedz mi, a zapomnę, pokaż mi, a zapamiętam, pozwól mi zrobić, a zrozumiem – słowa Konfucjusza przyświecają misji Fundacji Rozwoju Integracji Społecznej AKCES działającej na gdańskiej Oruni. Jednym z głównych celów organizacji jest pomoc osobom niepełnosprawnym intelektualnie, które wymagają profesjonalnego wsparcia we wszystkich obszarach funkcjonowania jednostkowego i rozwoju społecznego. Wśród różnorodnych działań podejmowanych przez fundację na rzecz tej grupy społecznej, niezwykle ważne miejsce zajmuje prowadzenie Środowiskowego Domu Samopomocy przy ul. Nowiny 7 w Gdańsku - Oruni.

Okno na świat dla osób niepełnosprawnych
Środowiskowe Domy Samopomocy to placówki dziennego wsparcia, które działają od poniedziałku do piątku w godz. 8.00 – 16.00. Większość przebywających tam osób mieszka ze swoimi rodzinami, ale są również takie, które przy pewnym wsparciu pracowników placówek, wolontariuszy i pracowników socjalnych, funkcjonują praktycznie samodzielnie. Do ŚDS przy ul. Nowiny 7 aktualnie uczęszczają 33 osoby z terenu Gdańska. Placówka jest dedykowana osobom niepełnosprawnym intelektualnie, chociaż z tym rodzajem niepełnosprawności często sprzężonych jest wiele schorzeń somatycznych i neurologicznych (np. niepełnosprawność ruchowa, choroby i wady serca, padaczka). – Placówki takie jak nasza stanowią „okno na świat”, dostarczają osobom niepełnosprawnym intelektualnie kontaktów społecznych, uczą odpowiedzialności i pełnienia określonych ról społecznych przypisanych osobie dorosłej – mówi Maciej Pazera, kierownik Środowiskowego Domu Samopomocy Fundacji AKCES   – Chodzi też o wypracowanie maksymalnej samodzielności i zaradności w codziennych sytuacjach życiowych, w zakresie samoobsługi, higieny osobistej, podczas zakupów, załatwiania spraw urzędowych, a także w sferze umiejętności aktywnego i ciekawego spędzania czasu wolnego  – dodaje.

Obowiązki i przyjemności jak w prawdziwej rodzinie
O ciekawe propozycje aktywnego i twórczego spędzania wolnego czasu, uczestnicy ŚDS „Nowiny” nie muszą się martwić. W ramach zajęć uspołeczniających, organizowane są wyjścia na różnorodne imprezy kulturalne i edukacyjne, wyjścia do kina, teatru, muzeum oraz na ciekawe wernisaże malarstwa czy fotografii. Co więcej Fundacja AKCES i prowadzony przez nią ŚDS są organizatorami własnych przedsięwzięć artystyczno-kulturalnych, takich jak np. projekty teatralne - „Teatroterapia Pomoże”, „Pozapozy Art.” oraz Ogólnopolskie Biennale Fotograficzne „Fot.ON – Nasz Świat”, którego trzecia edycja zakończyła się 13 listopada, uroczystym wręczeniem nagród laureatom i otwarciem wystawy pokonkursowej dokonanym przez Prezydenta Miasta Gdańska Pawła Adamowicza. Jak w prawdziwej rodzinie, poza przyjemnościami, uczestnicy ŚDS mają również wiele obowiązków, m.in. pomagają w sprzątaniu, pielęgnują ogród, koszą trawę czy grabią liście. Jest również kilka stałych punktów w programie, np. cotygodniowe wyjścia na basen oraz na zajęcia plastyczne do Pałacu Młodzieży. Raz w tygodniu do Domu przyjeżdża ksiądz z pobliskiej parafii, aby porozmawiać z uczestnikami na nurtujące ich tematy, związane nie tylko z religią. W placówce prężnie działa grupa teatralna, plastyczna, cateringowa oraz zespół muzyczny. Osoby niepełnosprawne intelektualnie przychodzą do ŚDS z własnej, nieprzymuszonej woli. – To miejsce dla wielu z nich stanowi drugi dom, w którym uwielbiają spędzać czas w gronie kolegów, przyjaciół lub sympatii. Dla kilku uczestników, którzy nie posiadają już bliskiej rodziny, jesteśmy jedynym oparciem, pomocą i asystą w codziennym życiu – dodaje Maciej Pazera.

Kształtowanie odpowiednich postaw
Ważnym obszarem działalności ŚDS jest ścisła współpraca z rodziną poprzez utrzymywanie stałego kontaktu w procesie terapeutycznym, organizowanie wspólnych imprez integracyjnych, np. wyjazdów na grzyby, majówki z grillem w ogrodzie czy wieczornych potańcówek z rodzicami. Istotnym elementem pracy ŚDS i Fundacji AKCES jest również kształtowanie i propagowanie właściwych postaw wobec niepełnosprawnych intelektualnie dorosłych. – Osoby pełnosprawne często przejawiają skłonność do infantylizowania niepełnosprawnych intelektualnie interlokutorów, traktowania ich jak „duże dzieci” – mówi Maciej Pazera. – To błąd, każdy człowiek ma prawo oczekiwać poważnego, partnerskiego traktowania, adekwatnego do wieku kalendarzowego – dodaje. 

Niepełnosprawni na rynku pracy
We współpracy z Biurem Integracji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych (BIZON), pracodawcami oraz innymi organizacjami pozarządowymi, organizowane są szkolenia i staże zawodowe. W bieżącym roku, dziewięciu podopiecznych ŚDS „Nowiny” uczestniczyło   m.in. w 8-miesięcznym stażu zawodowym w dwóch z oruńskich hotelach, podejmując się takich zadań jak: obsługa recepcji, sprzątanie pokoi hotelowych czy praca w kuchni.  Niektórym osobom niepełnosprawnym intelektualnie po odbyciu szkoleń, treningów pracy i staży udaje się uzyskać zatrudnienie na otwartym rynku pracy.

Środowiskowy Dom Samopomocy „Nowiny” powstał w 1995 roku i od tego czasu jest miejscem, gdzie spotykają się z sobą ludzie o różnej kondycji psychofizycznej: młodzież niepełnosprawna intelektualnie, terapeuci, wolontariusze, rodzice i lokalna społeczność.
Dom jest prowadzony przez Fundację AKCES w ramach powierzenia zadania przez Gminę Miasta Gdańsk. Prezesem Fundacji AKCES jest Agnieszka Michajłow z Radia Gdańsk. Fundacja prowadzi również mieszkanie chronione dla dwóch osób z zaburzeniami psychicznymi, a także realizuje projekty, skierowane do innych grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, np. do osób starszych oraz dzieci i młodzieży.

Więcej informacji:
www.facebook.com/fundacjaAKCES
https://www.facebook.com/mimotopantegonima
https://www.facebook.com/NowiArt
www.frisakces.org