 |
 |
Ryszard Kapuściński urodził się 4 marca 1932 roku w Pińsku, dzisiejsza Białoruś. Jeszcze przed maturą podjął współpracę ze "Sztandarem Młodych", do którego powrócił po zakończonych studiach historycznych na Uniwersytecie Warszawskim. Karierę rozpoczął serią reportaży z Nowej Huty, a niebawem został wysłany w pierwszą podróż zagraniczną do Pekinu. Wrócił jednak w gorącym roku 1956, opowiadając się po stronie redakcji swojego pisma, za co został usunięty ze "Sztandaru Młodych". Niebawem został redaktorem działu krajowego "Polityki". Jego reportaże krajowe zapewniły mu sporą popularność, a prawdziwą sławę przyniosły mu relacje z ogarniętego wojną domową Konga (1958). Był to początek fascynacji reportażem młodego Kapuścińskiego.
Debiutem literackim znanego już wówczas reportera był "Busz po polsku" (1962). Był to cykl reportaży o tematyce krajowej. W tym roku rozpoczął współpracę z Polską Agencją Prasową, z ramienia której został wysłany na sześć lat do Afryki. Pobyt na "czarnym lądzie" był okresem intensywnej i ciężkiej pracy reporterskiej - Afryka budziła się do niepodległego życia. Wraz z tym procesem rozpoczęły się wojny, powstania, secesje i interwencje. Kapuściński obserwował to, co się działo i umiał przelać swoje spostrzeżenia na papier. W ten sposób dziennikarz stał się także doskonałym znawcą realiów afrykańskich. Efektem tej podróży były dwie książki: "Czarne gwiazdy" (1963) i "Gdyby cała Afryka" (1969).
W roku 1968 Ryszard Kapuściński wrócił do kraju, gdzie kurował się po przebytej chorobie. Niebawem wyruszył na Kaukaz, czego efektem był "Kirgiz schodzi z konia" (1968). W tym samym roku wyjechał na pięć lat do Ameryki Południowej - jest reporterem w Chile, Brazylii i Meksyku, gdzie obserwuje liczne zamieszki i zamachy stanu. Wymiernym efektem tej podróży są książki "Chrystus z karabinem na ramieniu" (1975) i "Wojna futbolowa" (1978). W 1974 odwiedził ponownie Azję i Afrykę, w 1975 był na Bliskim Wschodzie, w latach 1975 - 1976 przebywał na terenie Angoli, ogarniętej wojną domową. Owocem tej podróży był "Jeszcze jeden dzień życia" (1976). W 1978 r. ukazuje się "Cesarz", a w 1982 "Szachinszach". Obie te pozycje przyniosły autorowi międzynarodowy rozgłos.
W 1986 ukazuje się zbiór wierszy "Notes", a w 1990 "Lapidarium" - cykl aforyzmów i osobistych refleksji. W 1993 ukazało się "Imperium", czyli relacja z podróży po byłych południowych republikach ZSRR. W 1998 r. ukazuje się "Heban". Jesienią 2000 na półki księgarń trafił album fotograficzny "Z Afryki", zawierający zdjęcia z podróży autora. W 2003 ukazał się "Autoportret reportera". Książki Ryszarda Kapuścińskiego to opis zdarzeń, które widział i których doświadczył.
Ryszard Kapuściński opublikował 21 książek. Każda miała od kilku do kilkunastu wydań. Przetłumaczono je na 25 języków świata. Został uhonorowany kilkudziesięcioma prestiżowymi nagrodami polskimi (m.in. im. Juliana Brauna - 1959, im. Bolesława Prusa - 1975, "Kultury" - 1978, Pen Klubu im. Ksawerego Pruszyńskiego - 1990, Nagroda miesięcznika "Odra" - 1997, Dziennikarz Roku - 1999, Nagroda Miesięcznika i Wydawnictwa Znak - 2002, Nagroda im. Władysława Reymonta - 2004) i zagranicznymi (m.in. "Cesarz" ogłoszony książką 1983 r. przez "Sunday Times'a", nagroda Niemieckich Wydawców i Księgarzy - 1994, nagroda Prix d'Astrolabe -1995, Premio Internazionale Viareggio Versilia - 2000, nagroda Creole przyznana przez Uniwersytet w Bolonii za całokształt twórczości - 2000, Nagroda Stowarzyszenia Liber Press - 2002, nagroda The Prix Tropiques, nagroda Księcia Asturii - 2003. Trzy uniwersytety uhonorowały Kapuścińskiego doktoratem honoris causa - Uniwersytet Śląski w 1997 r., Uniwersytet Wrocławski w 2001 r. i Uniwersytet Sofijski w 2002 r.
