Ochrona zasobów wody pitnej Gdańska

Znamy już wyniki trzeciego etapu badań monitoringu wód podziemnych, który został przeprowadzony w latach 2013-2014 na terenie Gdańska.

Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna Sp. z o.o. (GIWK), Urząd Miejski w Gdańsku i Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB) realizują wieloletni program, którego celem jest prowadzenie cyklicznych obserwacji służących ocenie jakości wód podziemnych i weryfikacji zasobów wodnych na terenie Gdańska. To – innowacyjne na skalę naszego kraju –  przedsięwzięcie odbywa się dzięki wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.

W poprzednich etapach prac, w latach 2011-2013, dokonano wstępnej diagnozy hydrochemicznej istniejących zasobów wód podziemnych. Badana te potwierdziły, iż na terenie większości ujęć komunalnych pobierana jest woda dobrej i bardzo dobrej jakości. Woda w sieci wodociągowej dostarczana mieszkańcom Gdańska spełnia normy dla wód pitnych. W przypadku wód o obniżonej jakości, Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna i Miasto Gdańsk podjęli decyzję o dokładnym rozpoznaniu ich stanu chemicznego. Zostało to zrealizowane w ramach trzeciego etapu badań pt. „Szczegółowa ocena zakresu i rodzaju zanieczyszczeń w wodach podziemnych na wybranych obszarach zurbanizowanych i poprzemysłowych na terenie Gdańska”.

W toku prac badawczych dokonano analizy warunków hydrochemicznych, określono zasięg, koncentrację i tempo przemieszczania się substancji zaburzających naturalny stan wód. Dzięki przeprowadzonym badaniom, opracowano metodykę rozpoznawania i dokumentowania zanieczyszczeń w wodach podziemnych, która stanowi narzędzie do wykorzystania przy podejmowaniu skutecznych działań na obszarach dużych aglomeracji. W Gdańsku największe zmiany hydrochemiczne zanotowano w sąsiedztwie byłej fabryki „Polifarb” (ul. Beniowskiego i ul. Bora Komorowskiego), na północ od ujęcia „Lipce” oraz w górnej warstwie wodonośnej w rejonie ujęcia „Czarny Dwór i Zaspa”. Substancje zanieczyszczające pochodzą, w większości przypadków, sprzed kilkudziesięciu lat. Ich genezy należy upatrywać w funkcjonowaniu dawnych zakładów przemysłowych oraz presji niekorzystnych czynników związanych z szybkim rozwojem aglomeracji w latach 1950-1980.

Zgodnie z naturalnym przepływem wód podziemnych, zanieczyszczenia przemieszczają się w kierunku wschodnim, a w trakcie migracji ich koncentracja maleje wskutek samooczyszczania i biodegradacji. Obecne systemy eksploatacji nie pozwalają na migrację stwierdzonych zanieczyszczeń do studni ujmujących wodę do celów pitnych. Nie ma zatem obecnie żadnego zagrożenia obniżenia jakości wody podawanej mieszkańcom.

Na podstawie otrzymanych wyników, rekomenduje się jednak podjęcie działań, które mają na celu zachowanie dobrego stanu wód podziemnych stanowiących źródło zaopatrzenia mieszkańców Gdańska w wodę do picia. Państwowy Instytut Geologiczny zaleca monitorowanie środowiska gruntowo-wodnego, w tym powietrza glebowego, a w razie konieczności – budowę nowych studni barierowych na trasie przemieszczania się zanieczyszczeń w kierunku ujęć wody pitnej. Studnie barierowe będą przejmowały zanieczyszczone wody i tym samym uniemożliwią ich dotarcie do studni na ujęciach. Opracowany zostanie matematyczny model przepływu wód podziemnych na terenie Gdańska. W najbliższym czasie powstanie nowa instrukcja eksploatowania wód z poszczególnych studni ujęć wody: „Czarny Dwór”, „Zaspa” i „Lipce”. Weryfikacji poddane będą również obowiązujące strefy ochronne ujęć oraz istniejący monitoring osłonowy (wokół ujęć). Po trzyletnim okresie obserwacji i badań, Miasto podejmie decyzję o ewentualnym wprowadzeniu działań wspomagających naturalny proces samooczyszczenia poprzez rekultywację wód podziemnych.

Przeprowadzone badania i zaplanowane na ich podstawie działania stanowią kolejny, bardzo ważny etap w dążeniu do pożądanego efektu ekologicznego, którym będzie wyeliminowanie historycznych zanieczyszczeń ze środowiska wód podziemnych Gdańska. Pozwalają również, na bieżąco oceniać stan rezerw wód podziemnych dostępnych do zagospodarowania przez komunalne ujęcia wody pitnej Gdańska.


Więcej informacji:
Anna Nawała, p. o. rzecznika prasowego, Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna, tel. 609 627 705, anawala@giwk.pl