Z wykształcenia psycholog, z pasji i zamiłowań historyk i popularyzator dziejów Aresztu Śledczego w Gdańsku oraz nieznanych kart dziejów Gdańska w XX wieku - Waldemar Kowalski 28 czerwca odebrał z rąk prezydenta Pawła Adamowicza Medal Prezydenta Miasta Gdańska.
Waldemar Kowalski - autor książek, reżyser, scenarzysta, konsultant historyczny filmów dokumentalnych i paradokumentalnych - wyróżnienie to otrzymał za wybitne zasługi w popularyzacji dziejów Gdańska.
Waldemar Kowalski urodził się 15 kwietnia 1961 roku. Z wykształcenia jest psychologiem, z pasji i zamiłowań historykiem i popularyzatorem dziejów Aresztu Śledczego w Gdańsku oraz nieznanych kart dziejów Gdańska w XX wieku. Jest Majorem Służby Więziennej, w latach 1996-2010 pełnił funkcję zastępcy dyrektora Aresztu Śledczego w Gdańsku. 1 czerwca 2010 przeszedł na emeryturę ?mundurową".
Z niepamięci przywrócił dzieje kwartału więziennego w Gdańsku i postać rozstrzelanej w Gdańsku Danuty Siedzikówny, pseudonim ?Inka", legendarnej łączniczki i sanitariuszki, bojownika II podziemia. Umiejscowił i odtworzył celę, w której więziony był w 1917 roku przyszły Marszałek Polski Józef Piłsudski.
W czasie prac remontowych doprowadził do odkopania zasypanych przez komunistów karcerów więziennych, gdzie w latach 1945-1956 torturowano więźniów politycznych i wielu stracono. Na podstawie archiwów więziennych i innych zasobów archiwalnych stworzył ?listy straconych" w tym właśnie mrocznym okresie.
Popularyzował dzieje więzienia w Gdańsku, oprowadzając przez prawie dziesięć lat setki grup zorganizowanych, współpracując przy tym z gdańskim oddziałem IPN i szkolnymi kołami IPN.
To dzięki jego badaniom archiwalnym i uporowi, we współpracy ze Związkiem Mniejszości Niemieckiej, doszło do powstania w Gdańsku pomnika Ofiar Tyfusu w latach 1945-1946. Uroczystość na gdańskim Grodzisku miała miejsce w 2003 roku, a krewni ofiar tej epidemii dzięki pełnej liście, zawierającej nazwiska osób, które wówczas były masowo chowane na tym terenie, mogli wreszcie poznać ich los i miejsce pochówku.
Waldemar Kowalski jest autorem książki ,,Dwie strony krat. Z historii więzienia w Gdańsku" (2003); współautorem scenariusza filmu paradokumentalnego ,,Epitafium 169. Rzecz o Adamie Dedio ,,Adrianie" (2007); autorem scenariusza filmu dokumentalnego ,,Pamięć krat" poświęconego 90-letniej historii polskiego więziennictwa (2009). Jest także konsultantem historycznym filmów dokumentalnych i paradokumentalnych, w tym ,,Inka 1946" (2007) i ,,KL Stutthof. Fabryka Śmierci" (2010). Pomagał i brał udział w blisko 20 filmach dokumentalnych o tematyce historycznej, m.in. ,,Kurkowa 12" (2005), ,,Bezpieka - pretorianie komunizmu" (2005), ,,Mydło z ludzi" (2005), ,,Zagadka Króla Alberta" (2007), ,,Nigdy nie wrócisz do domu" (2008).
Stworzył kilkanaście filmów dokumentalnych i prezentacji multimedialnych o tematyce penitencjarnej i historycznej, w tym ,,Podróż na kresy" (2007, wyróżnienie specjalne w przeglądzie sztuki więziennej), ,,Z nami o nas. Tryptyk na dziesięciolecie ,,Forum Penitencjarnego" (2008), ,,Krok ku niepodległości" (2009, pokaz w trakcie gdańskich obchodów XX rocznicy pierwszych, częściowo wolnych wyborów, rozprowadzony do trójmiejskich szkół), ,,Cześć Bohaterom. Pielgrzymka delegacji Służby Więziennej do Katynia" (2009), ,,Kierunek: Niepodległość" (2009, prezentowany w trakcie sesji ,,Józef Piłsudski - polityk i obywatel Rzeczypospolitej).
Brał udział w 30 audycjach radiowych i telewizyjnych, głównie o tematyce historycznej. Pomagał w redakcji ponad 70 artykułów prasowych o tematyce penitencjarnej i historycznej (opinie, wywiady i wypowiedzi). Współtworzył wystawę ,,Wczoraj i dzisiaj kompleksu więziennego przy Kurkowej w Gdańsku" (2003).
Od 2003 roku prowadzi zajęcia dydaktyczne z zagadnień penitencjarnych (w tym historycznych) dla studentów psychologii Uniwersytetu Gdańskiego. Przeprowadził niezliczoną ilość zajęć o charakterze dydaktycznym (historycznym, penitencjarnym, etc.)dla grup zewnętrznych na terenie Aresztu Śledczego w Gdańsku, w tym dla uczelni wyższych, IPN, młodzieży gimnazjalnej i licealnej, szkół policealnych, delegacji służbowych krajowych i zagranicznych, a także wielu innych instytucji, stowarzyszeń i organizacji trójmiejskich.
Współpracował przy organizacji wielu wydarzeń o charakterze historycznym i patriotycznym (wiceprzewodniczący Komitetu Organizacyjnego uroczystości odsłonięcia tablicy pamiątkowej Józefa Piłsudskiego i Kazimierza Sosnkowskiego na murze Aresztu Śledczego w Gdańsku w 2009 roku, organizator wycieczek, sesji, inscenizacji.).
Aktualnie Waldemar Kowalski związany jest ze Stowarzyszeniem ,,Nasz Gdańsk" i Komitetem Organizacyjnym odsłonięcia dwóch kolejnych tablic pamiątkowych na murach Komendy Miejskiej Policji w Gdańsku. Jest członkiem powołanego w 2004 roku przez Prezydenta Miasta Gdańska zespołu konsultacyjnego dla ,,Programu Operacyjnego Rewitalizacji Obszaru Zdegradowanego Kwartału Grodzisko" oraz Klubu Historycznego im. Gen. Stefana Roweckiego ,,Grota".
Wybrane publikacje: ,,Służba Więzienna wobec problemów resocjalizacji penitencjarnej" (2004), ,,Więzienie w Gdańsku w systemach represji XX wieku" (2005), ,,Aparat Bezpieczeństwa w Polsce. Kadra Kierownicza" Tom I (2005), ,,Tożsamość kulturowa. Szkice o mniejszościach narodowych na Pomorzu Gdańskim" (2005), ,,Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944-1956. Słownik biograficzny" Tom III (2007), ,,Pomorskie ślady Marszałka Józefa Piłsudskiego" (2008), ,,Misja Służby Więziennej a jej zadania wobec aktualnej polityki karnej i oczekiwań społecznych" (2008), ,,Kobieta w więzieniu - polski system penitencjarny wobec kobiet w latach 1998-2008" (2009).
Odznaczenia i wyróżnienia:
Brązowy Krzyż Zasługi (2005),
Srebrna Odznaka ,,Za Zasługi w Pracy Penitencjarnej" (2003),
Medal Chana Ed Dina za zasługi dla Tatarów RP (2009),
Odznaka Okolicznościowa Dyrektora Generalnego Służby Więziennej ,,Katyń" (2009).
Wyróżnienie Prezesa NBP (z rekomendacji IPN), jako zasłużonemu z Pomorza dla utrwalania niepodległości Polski (2008).
Wyróżnienie Oficerskie - imiennie grawerowana szabla - od Zarządu Głównego Stowarzyszenia Oficerów Więziennictwa (2009)
,,Dżentelmen Pomorza Roku 2008" ( XVI Edycja Plebiscytu Agencji ,,Proness"
Anna Dobrowolska / Biuro Prasowe
